(+عکس) در غفلت اداره کل میراث فرهنگی استان تهران، کشاورزان در محوطه «قلعه ایرج» متعلق به دوره ساسانیان در شهرستان ورامین، خیار و کاهو میکارند و خاک این قلعهی تاریخی ثبت شده در فهرست آثار ملی ایران را به دلیل حاصلخیر بودن به تاراج میبرند.
کارشناسان و پژوهشگران «قلعه ایرج» در منطقه ورامین به خبرگزاری ایلنا گفتهاند که این قلعه متعلق به دوران ساسانی که به عنوان بزرگترین قلعه خشت و گِلی دفاعی جهان نیز شناخته میشود، اکنون به محل کشت و کار کشاورزان و مرتعی برای گلهداران ورامین تبدیل شده است. کشاورزان به دلیل حاصلخیر بودن خاک محوطه قلعه، در این منطقه خیار و کاهو میکارند و به میوهفروشیهای تهران میفروشند.
محمدرضا تاجیک کارشناس ارشد تاریخ ایران و مسئول مرکز ورامین شناسی حتی گفته که «مدتی است که شاهد آن هستیم در چهار طرف این قلعه، خار و خاشاک و زباله آورده و آتش زده میشود.»
محوطه «قلعه ایرج» درحدود ۲۰۰ هکتار است و تا کنون آثاری مانند سکههای دوره ساسانیان نیز در این قلعه پیدا شده ولی اکنون به دلیل خشکشدن قناتهای منطقه و پرآب بودن قنات این قلعه، میزبان کشاورزان ورامین شده است.
«قلعه ایرج» دژی باستانی به ارتفاع ۱۵ متر و ابعاد حدود ۱۴۴۰ در ۱۲۸۰ متر بنا شده و از چهارسو دروازهها و سنگرهایی داشته که اکنون فقط یک دروازهی آن باقی مانده است.
در این منطقه کشاورزان از آبی که ظاهرا از دماوند سرچشمه میگیرد، در محوطه قلعه دورهی ساسانیان گوجه، خیار و صیفیجات میکارند!
محمدرضا تاجیک کارشناس ارشد تاریخ ایران میگوید بهترین سبزیجات و صیفیجات تهران اعم از خیار، گوجه، کلم، بادمجان، کاهو در داخل این قلعه تاریخی کشت و برداشت میشود!
اما داستان به همینجا ختم نمیشود چرا که مرغوب بودن خاک قلعه باعث شده تا زمینداران و کشاورزان، خاک این ناحیه را بار وانت و کامیون کرده و به زمینهای خود منتقل کنند!
تاجیک مسئول مرکز ورامینشناسی گفته که «این امر معضلی است که هر روز شاهد آن هستیم. اما از آنجا که قلعه عرصه و حریم ندارد، مسئولی هم نیست که به آن رسیدگی کند، پس شاهد افزایش چنین تعرضهایی به این اثر تاریخی هستیم.»
به گفته تاجیک، «حتی شاهد حفر استخرهای عمیق آب در این قلعه تاریخی هستیم که گاه عمق آنها به ۲ یا ۳ متر میرسد. این استخرها سبب لایهبرداری از قلعه میشود و مواد فرهنگی را تحتالشعاع قرار میدهد. این در حالی است که تا کنون چهار فصل کاوش در این قلعه انجام شده و هنوز نتایج مدونی از این کاوشها منتشر نشده است.»
همچنین در فقدان یگان حفاظت و ماموران حفاظتی سازمان میراث فرهنگی، حفاریهای غیرمجاز در قلعه ساسانی صورت میگیرد که طی سال جاری این حفاریها شدت بیشتری یافته است.
محمدرضا تاجیک مسئول مرکز ورامینشناسی میگوید در دوره ریاست جمهوری محمود احمدینژاد دو مامور مسئول حفاظت از قلعه شدند ولی دو سال بعد دیگر نگهبانی در این محوطه گمارده نشد و «با مجزا شدن شهرستانهای قرچک، پیشوا و ورامین از یکدیگر شاهد کاهش نظارت در قلعه ایرج هستیم.»
طبق گزارش مسئول مرکز ورامینشناسی، این قلعه همچنین فاقد تابلوی شناسنامه برای گردشگران و محل تردد کشاورزان، گلهداران و گوسفندان است. ضمن اینکه «طی سالهای گذشته شاهد تبدیل شدن قلعه ایرج به زبالهدانی بودیم و طی سال جاری شاهد دپوی نخالههای ساختمانی در این قلعه تاریخی هستیم. مخصوصا در دروازه جنوبی شاهد دپوی نخالهها و زبالهها هستیم.»
او گفته که «اردیبهشت امسال بیش از ۱۰ کامیون نخاله ساختمانی و زباله از این قلعه خارج شد اما باز هم شاهد دپوی زبالهها در این قلعه تاریخی هستیم.ر این قلعه ساسانی هستیم.»
تاجیک مسئول مرکز ورامینشناسی، بروز چنین مشکلاتی برای آثار تاریخی منطقه را «نبود مدیریتی واحد و ناهماهنگی در مدیریت میراث فرهنگی شهرستانهای تهران» عنوان کرد و افزود که این قلعه «آنگونه که به نظر میرسد، به حال خود رها شده و مدیریت میراث فرهنگی تهران که این شهرستانها زیرمجموعه آن به حساب میآیند، نظارت درستی روی آن ندارد.»
در کاوشهای باستانشناسی بقایای ۱۰ اتاق سراسری به ارتفاع شش متر از کف قلعه و حداقل ۹ کف استقراری در این منطقه پیدا شده ولی استفاده از لودر بخش قابل توجهی از اطلاعات مربوط به ساختار معماری حصار در بیرون از محوطه این قلعه را مخدوش کرده است.
پرونده ساسانیان در قادسیه مختومه شد
جرأت داری برو اطراف یک امامزاده خیار بکار… همون خیار رو میکنن توی … دهنت 🙂