خبرگزاری بلومبرگ گزارش داد که کمیسیون اروپا تلاش میکند ساز و کار مالی ویژه تجارت با ایران (SPV) را «بسیار زود» راهاندازی کند تا شرکتهای اروپایی بتوانند خود را از آسیب تحریمهای آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران دور نگه دارند.
تعدادی از دیپلماتهای اروپایی احتمال دادهاند SPV از روز ۲۸ ژانویه (هشتم بهمن) رسماً آغاز شود البته این را هم تاکید کردند که ممکن است به علت ناتمام ماندن برخی موضوعات باعث تاخیر کوتاهی در آن شود!
شنیدههای دیگر نیز حاکیست که اعضای اتحادیه اروپا توافق کردهاند ساز و کار مالی ویژه تا اواخر ماه ژانویه نهایی شود. گویا SPV قرار است در فرانسه ثبت شود و رئیس آن یک آلمانی باشد. انگلیس نیز از سهامداران آن خواهد بود.
مایا کوتسیانچیچ سخنگوی فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفته «ما با سایر اعضای مسئول، روی آن کار میکنیم.»
با آغاز تحریمهای ثانویه آمریکا علیه جمهوری اسلامی اروپاییها وعده دادند برای دور زدن تحریمها به منظور حفظ برجام کانال مالی تجارت با ایران را ایجاد خواهند کرد که به دلایل مختلف سیاسی به ویژه اقدامات خرابکارانهی رژیم ایران و فشارهای آمریکا و اسرائیل اجرای آن به تاخیر افتاد. در این کانال مالی ارز جابجا نمیشود و داد و ستد تهاتری و کالا بجای پول است. به این معنا که پول حاصل از فروش محدود نفت در آن واریز میشود و در ازای صادرات کالا از اروپا به ایران از این حساب برداشت میشود اما شرایط اقتصادی جمهوری اسلامی چنان وخیم است که کارگزاران رژیم به هر دری میزنند تا SPV زودتر برقرار شود. گرچه به اعتراف کارشناسان اقتصادی داخل ایران و حتی تعدادی از نمایندههای مجلس شورای اسلامی دیگر حتی ایجاد این کانال نیز نمیتواند گرهگشای بحران اقتصادی ایران شود و تنها یک مُسکّن موقت خواهد بود.
فهرست بلند موانع راهاندازی SPV
در ماههای گذشته مسئولان جمهوری اسلامی از هر دو جناح حکومت با الفاظی تند و گاهی توهینآمیز نسبت به بدعهدی اروپاییها در عمل به تعهدات خود موضع گرفتند که هیچ تاثیری هم بر تصمیم اتحادیه اروپا نداشت چرا که چند مانع اساسی وجود دارد که اروپاییها را به شدت نگران کرده است. ادامه آزمایشهای موشکی سپاه، حمایت از تروریستها و شبهنظامیان منطقه، توطئههای ضدامنیتی و جاسوسی در خاک اروپا و قاچاق سلاح و مواد مخدر به اروپا، ارسال سلاح و مهمات به شبه نظامیان منطقه بهخصوص حوثیها، تهدید به محو اسرائیل، روشن نبودن تکلیف جمهوری اسلامی در مورد پیوستن به گروه مالی FATF و عدم تصویب لوایح چهارگانه اصلیترین دلایلی هستند که تا کنون باعث احتیاط و عقبنشینی اروپاییها در ایجاد SPV شده است. رژیم ایران این فهرست بلند خرابکاریهای خود را در نظر نمیگیرد و معلوم نیست بر اساس کدام سود برای اروپا، متوقع است که آنها هر اقدامی برای حفظ برجام انجام داده و کانالهای تجاری جمهوری اسلامی را تامین کنند.
اینهمه در حالیست که اصولگرایان و دلواپسان نیز دولت روحانی را به شدت زیر فشار گذاشتهاند. آنها از یکسو ادعا میکنند پیوستن به FATF شکستی شبیه برجام درپی خواهد داشت و از طرف دیگر متوقع هستند که دولت تلاش کند هر چه زودتر SPV را به امید گشایش اقتصادی، هر چند محدود، راهاندازی کند. اما واقعیت این است که همین اصولگرایان و حزباللهیها حامیان اصلی سپاه نیز هستند که بزرگترین تشکیلات حامی تروریسم در منطقه و حتی جهان به شمار میرود!
شرط فرانسه به نمایندگی از اروپا
برای سومین بار در ماههای گذشته اروپاییها به ایران وعده راهاندازی SPV را دادهاند. ژان ایو لودریان وزیر خارجه فرانسه روز پنجشنبه خبر داد که به زودی SPV برقرار خواهد شد اما مسئله اینجاست که فرانسویها به نمایندگی از اتحادیه اروپا ماموریت دارند بیسر و صدا ایجاد این ساز و کار را با مسئله موشکهای بالستیک پیوند بزنند. همچنان که لودریان تهدید کرده کشورش آماده است اگر پیشرفتی در مذاکرات بر سر برنامه موشک بالستیک رژیم ایران ایجاد نشود، تحریمهای بیشتری علیه جمهوری اسلامی اعمال کند. ژان ایو لودریان تاکید کرده «آمادهایم اگر مذاکرات با رژیم ایران به نتیجه نرسد تحریمها را قاطعانه اعمال کنیم.»
خبرگزاری رویترز، جمعه ۲۵ ژانویه (پنجم بهمن) عنوان کرد فرانسه، بریتانیا و سایر کشورهای اروپایی تحریمهای اقتصادی جدیدی علیه جمهوری اسلامی را مورد بررسی قرار دادهاند.
در همین ارتباط احتمال داده میشود تحریمها ممکن است شامل مسدود کردن داراییها و ممنوعیت سفر فرماندهان سپاه و توسعه برنامه موشک بالستیک شود.
در واقع همزمان با وعده ایجاد ساز و کار مالی SPV فشار اروپاییها بر رژیم ایران بیشتر شده تا جایی که برخی کارشناسان میگویند این فشارها در مسیر همسویی با آمریکاست. حزباللهیها و دلواپسان جمهوری اسلامی همین نظر را دارند.
فشارهای آمریکا، همسویی بیشتر اروپا
همزمان در روز پنجشنبه چهارم بهمن، وزیران خارجه آمریکا و انگلستان دربارهی مقابله با رفتارهای شرورانه رژیم ایران گفتگو کردند. رابرت پالادینو یکی از سخنگویان وزارت خارجه آمریکا در اینباره گفت، که مایک پمپئو با جرمی هانت ملاقات کرد تا در مورد اولویتهای کلیدی جهانی گفتگو کند که یکی از آنها رژیم ایران بود. پس از این دیدار در رسانهها اعلام شد وزیر خارجه بریتانیا در نشست ورشو که ۲۴ و ۲۵ بهمن قرار است برگزار شود شرکت خواهد کرد.
مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا در تازهترین اظهارات خود گفته است که بزرگترین مجموعه تحریمهای تاریخ علیه رژیم ایران برقرار شده و احتمالاً در بهار امسال رژیم ایران دچار رکود اقتصادی خواهد شد.
او در مورد نشست ورشو نیز گفته که این کنفرانس برای مقابله با جنگافروزیهای جمهوری اسلامی در منطقه برگزار خواهد شد و ائتلافی جهانی برای ثبات خاورمیانه و علیه رژیم ایران است.
جمهوری اسلامی: سردرگم
بعید به نظر میرسد که اروپا در صورت نپیوستن ایران به FATF و عدم تصویب لوایح چهارگانه اروپاییها در عمل زیر بار راهاندازی SPV برود. وزیر خارجه فرانسه نیز حرف از «گفتگوهای موشکی» زده است. در مقابل داخل ایران در سایهی بلاتکلیفی علی خامنهای در مورد تصویب یا عدم تصویب لوایح چهارگانه مخالفتهای جدی از سوی جریانهای پرنفوذ در این مورد وجود دارد.
اکبر ترکان مشاور حسن روحانی معتقد است اینطور نیست که با پیوستن به FATF، مشکلات تحریمی و بانکی حل میشود. او در یادداشتی در روزنامه آرمان نوشته «اگر کسی اینطور فکر کند، فردا این اتفاق نمیافتد و از مردم شرمنده میشویم. بلکه معتقدم با تصویب این لوایح و پیوستن ما، دشمن برای اعمال فشار دچار محدودیت میشود ولی اگر نپیوندیم برای آمریکاییها شرایطی فراهم میشود که اعمال فشارشان را تشدید کنند. چون وقتی به این پیمانها نپیوندیم، اصلا همکاری بانکیمان زیر سؤال میرود و با قواعد بانکی دنیا نمیتوانیم کار کنیم.»
ترکان تاکید کرده «در نتیجه نپیوستن ما، کار آمریکاییها را در تشدید تحریمها تسهیل میکند. پیوستن ما هم تضمینی برای برقراری روابط بانکی با دنیا ندارد، چون امروز قواعد دنیا بر مبنای قلدرمآبی است.» این سخنان نیز در کنار دیگر نظرات مسئولان رژیم، تصویر روشنی از بلاتکلیفی و بنبست تاریخی جمهوری اسلامی و رهبری آن را به نمایش میگذارد.
با اینهمه روزنامه کیهان چاپ تهران در واکنش به ترکان نوشته «برجام قرار بود همین موانعی را بردارد که حالا به FATF ربط میدهید» و پرسیده است «چه تضمینی برای توهمات و وعدههای بعدی درباره FATF وجود دارد؟»
روز جمعه پنجم بهمن، اغلب امامان جمعه در ایران که سخنان هفتگی آنها بطور هماهنگ صورت میگیرد در خطبههای خود به FATF حمله کردند. کاظم صدیقی امام جمعه تهران با اشاره به اینکه دشمن میخواهد ما را خلع سلاح کند پرسیده «چه تضمینی وجود دارد که پذیرش FATF چوب محکمتری از برجام به ما نزند؟»
گزارشها حاکیست لایحه الحاق جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون مبارزه با جرائم سازمانیافته فرا ملی، موسوم به «پالرمو» نیز که به علت اختلاف نظر مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارجاع شده، در ۲ کمیسیون «سیاسی- دفاعی- امنیتی» و «حقوقی- قضایی» این مجمع، بررسی و هر ۲ کمیسیون، این لایحه را خلاف مصلحت کشور دانستهاند.
از راه دور و تصویر ماهواره بازرسی میشود کرد؟!
رئیس واحد بازرسی آژانس بینالمللی انرژی اتمی به طور ناگهانی از سمت خود در این بازوی نظارتی هستهای سازمان ملل متحد استعفا داد!.
به نقل از سخنگوی آژانس، «ترو واریوراناتا» استعفا داده است و استعفای او از ۱۱ مه ۲۰۱۸ اجرایی شد!
و امثال اینها مجرم هستند؛ ولی شاید از نظر این کنوانسیون حزبالله لبنان، حشد شعبی عراق و سپاه پاسداران ایران هم مجرم شناخته شوند». این عضو مجمع تشخیص مصلحت تأکید کرده بود: «این مساله یکی از بزرگترین ابهامات این کنوانسیون است و ما این موضوع را نخواهیم پذیرفت!!.»
– میرسلیم با اشاره به اینکه تصویب لایحه پالرمو باعث “محاصره بیشتر” جمهوری اسلامی خواهد شد، گفته بود: «با توجه به این که وزارت دادگستری آمریکا مثلا حزبالله لبنان را به عنوان گروه سازمانیافته جرائم فراملی اعلام کرده، نگرانی درباره موضوع یکسان دانستن گروههای آزادیبخش?!! با گروههای جرایم سازمانیافته، با پذیرش پالرمو بسیار جدی است، زیرا ما را موظف به معاضدت قضایی درباره ارائه اسناد و سوابق بانکی و مالی و شرکتی یا تجاری میکند که نقطه مقابل آن متهم شدن است.»
– مجتهد شبستری نیز یک روز پیش از میرسلیم، سخنانی مشابه او را عنوان کرده : «به نظر ما داعش، القاعده، جبههالنصره