(+عکس) شصتونهمین دوره از فستیوال فیلم برلین شامگاه پنجشنبه ۷ فوریه فعالیت خود را آغاز کرد. امسال آخرین دوره مدیریت دیتر کُسلیک مدیر اجرایی این فستیوال درجه الف دنیاست که پس از ۱۸ سال با آن خداحافظی میکند. این مراسم با شور و شوق و بوسههای گرم برای این مرد ۷۰ ساله همراه بود.
شصت و نهمین دوره فستیوال فیلم برلین شامگاه پنجشنبه هفتم فوریه با بیانیهای علیه تبعیض جنسیتی در صنعت سینما و حضور بیسابقهی سینماگران زن آغاز به کار کرد. این رویداد ۱۰ روزه به یکی از ویترینهای فیلمهای سیاسی جهان تبدیل شده و شعار «زندگی خصوصی هم سیاسی است» نیز در آن جلوه یافته است.
امسال ۴۰۰ فیلم بلند، کوتاه و تجربی علاوه بر رقابت اصلی، در بخشهای پانوراما، نسلها و چشمانداز سینمای آلمان به نمایش در میآید و موضوع عمده آنها گسترش افراطگرایی و بهرهکشی اقتصادی از انسانهاست.
ساندرا هولر بازیگر آلمانی، سباستین للیو کارگردان شیلیایی، راجندرا روی هنرشناس ارشد موزه هنرهای مدرن از آمریکا، ترودی استایلر بازیگر و تهیهکننده انگلیسی و جاستین چانگ منتقد فیلم آمریکایی اعضای هیات داوران برلینالهی ۲۰۱۹ هستند که به ریاست ژولیت بینوش بازیگر ۵۴ سالهی فرانسوی، خرس طلا و خرسهای نقرهای را در شانزدهم فوریه در مراسم پایانی به برندگان اهدا خواهند کرد.
در آخرین دوره ریاست دیتر کُسلیک مدیر اجرایی فستیوال فیلم برلین پس از ۱۸ سال، بر حضور زنان بیش از همیشه تأکید شده: سه زن و سه مرد هیات داوران را تشکیل میدهند و فیلم افتتاحیه با عنوان «محبت غریبهها» ساخته لون شرفیگ، کارگردان زن، به نمایش درآمد. شرفیگ فیلمساز مستقل دانمارکی است که در سال ۲۰۰۹ با فیلم «یک تعلیم» نامزد دریافت اسکار شد.
«محبت غریبهها» درامی تلخ و شیرین است که زندگی زنی با دو فرزندش را در شهر نیویورک به تصویر میکشد. زویی کازان و آندرهآ ریسیرو بازیگران این فیلم هستند.
شرفیگ درباره نمایش فیلماش در افتتاحیه برلیناله گفته که خوشحال است در آخرین سال حضور دیتر کُسلیک پس از ۱۸ سال، فیلم او به نمایش در میآید.
برای اولینبار در برلیناله، ۸ فیلمساز از ۱۷ فیلمساز بخش مسابقه زن هستند که سهمی بیش از ۴۰ درصد در این فستیوال دارند.
امسال برلیناله مطالعاتی را منتشر کرده که نشان میدهد از سال ۲۰۰۴ سینماگران زن بطور سالانه در برلیناله شرکت داشتهاند و حضور کارگردانان زن بیش از پیشبینی برگزارکنندگان به میزان ۳۷.۱ درصد رسیده است. همچنین حدود ۵۰ درصد از فیلمهای برلیناله، توسط تهیهکننده و کارگردان زن و مرد به یک اندازه ساخته شده بودند. با این حال، در پروژههای مشترک با برلیناله تعداد قابل توجهی از پروژهها به مردان تعلق داشته است.
در برلیناله به عنوان یک رویداد فرهنگی بزرگ و یکی از مهمترین رویدادهای صنعت سینما، بیش از ۳۳۴ هزار بلیت فروخته شده و بیش از ۲۱ هزار شرکت فیلمسازی و ۳۷۰۰ روزنامهنگار در برلیناله حضور دارند.
تا روی کار آمدن کارلو شاتریان روزنامهنگار، نویسنده و کارگردان هنری ۴۶ ساله ایتالیایی به عنوان مدیر اجرایی فستیوال فیلم برلین، باید دید آخرین سال حضور دیتر کُسلیک در برلیناله چگونه پیش خواهد رفت. تا اینجای کار که مراسم افتتاحیه از تشویقهای بیپایان، بوسههای گرم، فریاد نام «دیتر» و شور و شوقی سرشار بود که نشان از موفقیت او داشت.
همچنین دیشب در مراسم آغازین فستیوال برلین، حضار برپا خاسته و کُسلیک را تشویق کردند و مونیکا گوترس وزیر فرهنگ و رسانه آلمان از خدمات وی قدردانی کرد و گفت که این فستیوال هر ساله ۳۵۰ هزار بلیت میفروشد.
دیتر کُسلیک در طول ۱۸ سال فعالیت خود تلاش کرد یک فستیوال سیاسی و حامی سینماگران زن را معرفی کند که قادر به جذب ستارههای بینالمللی، فیلمسازان و جلب اطمینان سینماگران جهان بوده است.
ژولیت بینوش: هاروی واینستین تهیهکننده بینظیری است
ژولیت بینوش رئیس هیات داوران از انتخاب فیلمهای متفاوت استقبال کرد و گفت که هرچند دیر ولی این آثار پیام تازهای را به دنیای سینما مخابره میکنند. او درباره حضور زنان در سینما گفت که شاید بسیاری از مردان ندانند که چطور زنها برای نسلهای پی در پی در صندلی عقب بودند!
این بازیگر فرانسوی با اشاره به کیفیت فیلمهای شرکتکننده گفته است: دیتر کُسلیک این اطمینان را داده که آثار پذیرفته شده، فیلمهای خوبی هستند و فقط به خاطر زن بودن کارگردانشان انتخاب نشدهاند.
بینوش در کنفرانس خبری هیات داوران روز پنجشنبه درباره هاروی واینستین تهیهکننده متهم به آزار جنسی که در دو فیلم «بیمار انگلیسی» و «شکلات» با این بازیگر همکاری داشته، گفته که با هاروی هیچ مشکلی نداشتم ولی میتوانستم ببینم که او مشکلاتی دارد. بینوش گفت که فکر میکند مردم حرفهای خودشان را بیان کردند و اکنون باید عدالت کار خود را انجام دهد. وی هاروی را تهیهکنندهای بینظیر و بزرگ خواند.
در بخش مسابقه ۶۹امین برلیناله
در شصت و نهمین دوره برلیناله ستارههای سینمای جهان مانند کریستین بیل، دایان کروگر، تیلدا سوینتون، کاترین دون، جونا هیل، چویتل اجیوفور بر روی فرش قرمز فستیوال برلیناله خواهند رفت.
کارگردان تحسینشده فرانسوی فرانسوا اوزون امسال با یک درام جنجالبرانگیز با عنوان «به لطف خدا» در برلیناله شرکت کرده که داستان سکوت فیلیپ باربارین اسقف فرانسوی در قبال سوء استفاده جنسی از کودکان را به تصویر کشیده.
آگنیشکا هولاند فیلمساز سرشناس لهستانی امسال با فیلم «آقای جونز» در بخش خارج از مسابقه حضور دارد. در این فیلم جیمز نورتون بازی میکند و یک اتوبیوگرافی با ساختار مستندگونه است.
فاتیح آکین فیلمساز آلمانی ترکتبار برای برلیناله تبدیل به یک شرکتکننده دائمی شده که میتواند آثار غیرقابل پیشبینی داشته باشد. «دستکش طلایی» او یک فیلم جنایی بر اساس واقعیت است که در سال ۲۰۰۹ در شهر هامبورگ محل زندگی فیلمساز به وقوع پیوسته است.
«یک ثانیه» ساخته ژانک ئیمو سینماگر چینی، «الیزا و مارسلا» ساخته ایزابل کویزت از اسپانیا دیگر آثار بخش مسابقه است که بر اساس یک داستان واقعی، ازدواج دو همجنسگرا را دستاویز کار خود قرار داده است.
«زمین زیر پاهایم» به کارگردانی ماری کروتزر، محصول اتریش، «در خانه بودم، ولی» به کارگردانی شانلک، محصول آلمان و صربستان، «قصه سه خواهر» به کارگردانی امین الپر، محصول ترکیه و آلمان و هلند، «مجموعه شهر شبح» دنی کوت، محصول کانادا، «پسر آبراهه» ساخته زویا اختر، محصول هندوستان، «برشت» ساخته هاینریش برلور، محصول آلمان و اتریش و «واترگیت» (مستند) به کارگردانی چارلز فرگوسن، محصول آمریکا از دیگر آثار بخش مسابقه است.
سینمای ایران: کمرنگ و حتی بیرنگ
در این دوره از فستیوال فیلم برلین، هیچ فیلمی از تولیدات ایران در بخش مسابقه پذیرفته نشده است. شنیدهها حاکیست که ۴۰ فیلم برای بازبینی در اختیار برلیناله قرار گرفت ولی آنها حتی یک فیلم را هم برای مسابقه نپذیرفتند.
مشخص نیست دلیل بیاعتنایی و تغییر رفتار برلیناله با سینماگران ایران که همواره از آنها استقبال میکرد چیست. حالا فقط فیلم سینمایی «نشت» ساخته سوزان ایروانیان در بخش فوروم پذیرفته شده است. فیلم درباره زنی ۵۰ ساله است که در پی یافتن شوهر گمشدهاش به آلمان مهاجرت میکند. از بدن این زن نفت به بیرون نشت میکند!
«نشت» به تهیهکنندگی مجید برزگر پیشتر در جشنواره بینالمللی کارلوویواری در کشور چک به نمایش در آمده بود. فیلمهای کوتاه «مَگرالِن» مریم زارعی و «تتو» ساخته فرهاد دلآرام نیز در بخش نسلها در برلیناله به نمایش در میآیند.
مریم زارع فیلمساز ایرانی- آلمانی با مستندی به نام «متولد اوین» در بخش چشمانداز سینمای آلمان در فستیوال برلین شرکت کرده است. زارع در زندان به دنیا آمده و در دوران کشتارهای تابستان ۶۷ در سن دو سالگی با خانوادهاش از ایران به آلمان مهاجرت میکند. مریم در نخستین اثر خود، سعی کرده تا سکوت خانوادهاش را درباره تولد وی در زندان بشکند و در اینباره صحبت کند. او با دیگر فرزندان زندانیان سیاسی که در زندان اوین به دنیا آمدهاند تماس میگیرد تا تجربه و پیامدهای تولد در زندان را از زبان آنها بشنود.
شصت و نهمین دوره جشنواره فیلم برلین روز هفتم فوریه آغاز به کار کرد و در ۱۷ فوریه با معرفی برگزیدگان به پایان میرسد.