برنامهی نظارت بر حمایت از مدافعان حقوق بشر از دولتمردان ایران خواست فوری و بدونقید و شرط وکلای حقوق بشری مصطفی ترک همدانی، مصطفی دانشجو، محمد نجفی، امیر سالار داوودی را آزاد کنند و به آزار قضایی علیه آنها و نیز آرش کیخسروی و قاسم شعله سعدی پایان دهند.
اطلاعات تازه:
برنامهی نظارت بر حمایت از مدافعان حقوق بشر از طریق جامعهی دفاع از حقوق بشر در ایران (LDDHI) (عضو فدراسیون بینالمللی جامعههای حقوق بشر) از صدور حکم زندان علیه آقایان قاسم شعله سعدی ، آرش کیخسروی، محمد نجفی، مصطفی ترک همدانی، و مصطفی دانشجو، و حبس خودسرانهی سه تن اخیر و نیز تداوم حبس خودسرانهی امیر سالار داوودی مطلع شده است. هر شش تن وکلای حقوق بشری هستند.
بر اساس اطلاعات دریافتی، آقای مصطفی ترک همدانی روز ۱۴ بهمن ۱۳۹۷ برای گذراندن حکم شش ماه زندان خود به زندان اوین رفت. شعبه ۱۰۶۰ دادگاه کیفری تهران او را در تاریخ ۲۵ دی ۱۳۹۷ به ۱۰ ماه زندان و ۴۰ ضربه شلاق محکوم کرد. در پی آن دادگاه تجدید نظر حکم زندان را به شش ماه کاهش داد و ۴۰ ضربه شلاق را به مدت یک سال تعلیق کرد. آقای ترک همدانی به «افتراء به جهت انتشار محتویات حکم غیرقطعی محکومیت سعید مرتضوی در جریان مصاحبه با یک خبرگزاری» (مادهی ۶۹۶ قانون مجازات اسلامی) متهم شده بود [۱]. این نخستین بار نیست که آقای ترک همدانی مورد آزار قضایی قرار میگیرد (نگاه کنید به اطلاعات پیشینه).
روز ۲۲ بهمن ۱۳۹۷ شعبه ۱۰۲ دادگاه کیفری شازند استان مرکزی آقای محمد نجفی را بر اساس مادهی ۶۹۸ قانون مجازات اسلامی (به اتهام «تشویش اذهان عمومی») به خاطر نشر اکاذیب در فضای مجازی با نشر نامه انتقادی [۲] به رهبر جمهوری اسلامی در صفحه اینستاگرام خود به دو سال زندان و چهل میلیون ریال جریمه محکوم کرد. آقای نجفی بر این اساس که چندین بار به همان اتهام محاکمه و محکوم شده است اعتراض خواهد کرد [۳]. آقای نجفی که پیش از این نیز به خاطر فعالیتهای حقوق بشری خود در پروندههای کیفری متهم شده، در حال حاضر حکم سه سال زندان خود به خاطر پرونده ای دیگر را در شهر اراک استان مرکزی، میگذراند (نگاه کنید به اطلاعات پیشینه).
روز ۱ بهمن ۱۳۹۷، آقای امیر سالار داوودی که از تاریخ ۲۹ آبان ۱۳۹۷ در بازداشت به سر میبرد، به «توهین به رهبری» (مادهی ۵۱۴ قانون مجازات اسلامی) و «تبلیغ علیه نظام» (مادهی ۵۰۰) متهم شد و پروندهی او به شعبهی ۱۵ دادگاه انقلاب اسلامی تهران ارجاع شد. پدر و مادر آقای داوودی روز ۱ بهمن ۱۳۹۷ اجازهی ملاقات با او را یافتند، اما ملاقات او با همسرش خانم طناز کلاهچیان که وکیل دادگستری است هنوز ممنوع است. طناز کلاهچیان در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۹۷ دادستانی احضار و به اتهام تبلیغ علیه نظام (مادهی ۵۰۰) مورد بازجویی قرار گرفت، اما پرونده او ختم شد.
۱۹ آذر ۱۳۹۷ شعبهی ۱۵ دادگاه انقلاب اسلامی تهران آقایان قاسم شعله سعدی و آرش کیخسروی را به ۶ سال زندان محکوم کرد: پنج سال به اتهام «گردهمایی و تبانی علیه امنیت ملی» (مادهی ۶۱۰ قانون مجازات اسلامی) و یک سال به اتهام تبلیغ علیه نظام (مادهی ۵۰۰). آنها علیه این حکم درخواست تجدیدنظر خواهند کرد.
شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب اسلامی تهران حوزه ۱۶ آذر ۱۳۹۷ آقای مصطفی دانشجو را به هشت سال زندان محکوم کرد: پنج سال به اتهام «گردهمایی و تبانی علیه امنیت ملی» (مادهی ۶۱۰ قانون مجازات اسلامی)، دو سال به اتهام تشویش اذهان عمومی (مادهی ۶۹۸) و یک سال به اتهام تبلیغ علیه نظام (مادهی ۵۰۰) (نگاه کنید به اطلاعات پیشینه).
برنامهی نظارت نگرانی عمیق خود را از تداوم موج دستگیریها و بازداشتها و آزارهای قضایی علیه مدافعان حقوق بشر، بهویژه وکلای حقوق بشری [۴]، که گویا به قصد مجازات آنها به خاطر فعالیتهای بهحق حقوق بشری آنهاست، ابراز میکند. برنامهی نظارت از دولتمردان ایران میخواهد تا فوری و بدون قید و شرط کلیهی مدافعان حقوق بشری زندانی را آزاد و در هر شرایطی سلامت جسمانی و روانی آنها را تضمین کنند.
اطلاعات پیشینه:
* آقای مصطفی دانشجو روز ۸ ژوئیه ۲۰۱۸ (۱۷ تیر ۱۳۹۷) پس از اینکه نیروهای مسلح امنیتی در خانهی مادر او را شکستند با حکم جلب شعبه ۳ دادسرای مستقر در زندان اوین دستگیر شد. آقای دانشجو پس از اینکه ۴۵ روز در سلول انفرادی در بند ۲۰۹ به سر برد به بند قرنطینهی زندان اوین و سپس به بند ۴ عمومی منتقل شد. مسئولان دلیلی برای دستگیری آقای دانشجو اعلام نکردند. آقای دانشجو دچار مشکلات قلبی و آسم است و مسئولان از ارائه مراقبت مناسب پزشکی به او سر باز میزنند. وی در تاریخ ۲۱ ژوئیه (۳۰ تیر) به بیمارستان طالقانی منتقل شد ولی او را بدون دریافت مراقبت پزشکی به زندان بازگرداندند. روز ۲۳ دی ۱۳۹۷ آقای دانشجو به بیمارستان بقیه الله منتقل شد ولی باز او را بدون دریافت مراقبت پزشکی به زندان بازگرداندند. وکیل مدافع آقای دانشجو روز ۲ بهمن گفت که ۵۰% از ریههای آقای دانشجو از کار افتاده اما مسئولین از اعزام او به بیمارستان برای مداوا جلوگیری میکنند. آقای دانشجو سالها است که دفاع از درویشهای گنابادی را به عهده داشته و چندین بار زندانی بوده است.
* آقای مصطفی ترک همدانی روز ۲۶ ژوئیه ۲۰۱۸ (۴ مرداد ۱۳۹۷) به دادسرای فرهنگ و رسانهها احضار و به «نشر اکاذیب» متهم شد. این اتهامها ناشی از پیامهای توییتری است که او دربارهی آقای کاووس سید امامی، استاد دانشگاه و فعال محیط زیست که در بازداشتگاه سپاه پاسداران جان خود را از دست داد و در انتقاد از قوه قضاییه به خاطرمنع او و وکلای دیگر از پذیرش وکالت در پروندهی فعالان محیط زیست، منتشر کرده بود.
* آقای محمد نجفی روز ۲۶ ژوئیه ۲۰۱۸ (۴ مرداد ۱۳۹۷) با حکم شعبهی ۱۰۲ دادگاه کیفری شهرستان اراک به سه سال زندان تعزیری ـ از این میان دو سال زندان به اتهام «نشراکادیب و تشویش اذهان عمومی» (مادهی ۶۹۸ قانون مجازات اسلامی) و یک سال زندان و ۷۴ ضربه شلاق به اتهام «اخلال درنظم [عمومی]» (مادهی ۶۱۸) محکوم شد. دادگاه تجدید نظر استان مرکزی در تاریخ ۳ اکتبر ۲۰۱۸ (۱۱ مهر ۱۳۹۷) محکومیت و حکم زندان آقای نجفی را تایید کرد. آقای نجفی در تاریخ ۲۶ اکتبر ۲۰۱۸ (۴ آبان ۱۳۹۷) برای گذراندن حکم زندان دستگیر شد. این اتهامها به دنبال پیگیری آقای نجفی به عنوان وکیل مدافع در مورد مرگ یکی از معترضان دی ماه ۱۳۹۶ در بازداشتگاه کلانتری در اراک مطرح شدهاند. وکلای مدافع آقای نجفی در این پرونده آقایان آرش کیخسروی و پیام درفشان بودند. در دی ماه ۱۳۹۷ دیوان عالی کشور درخواست آقای نجفی برای اعاده دادرسی در این پرونده را رد کرد، اما حکم ۷۴ ضربه شلاق به خاطر دیابت آقای نجفی منتفی شده است.
* نیروهای امنیتی روز ۲۷ مرداد ۱۳۹۷ آقایان قاسم شعله سعدی و آرش کیخسروی را که در یک گردهمایی در جلوی مجلس شورای اسلامی برای اعتراض به نظارت استصوابی شورای نگهبان بر انتخابات و بررسی صلاحیت نامزدها در هر انتخابات و با خواست برگزاری انتخابات آزاد، عادلانه و شفاف شرکت کرده بودند، دستگیر و به زندان اوین در تهران منتقل کردند [۵].
در روز ۲۸ مرداد ۱۳۹۷، آقایان قاسم شعله سعدی و آرش کیخسروی پس از اینکه شعبهی ۵ دادسرا واقع در زندان اوین اتهام «گردهمایی و تبانی علیه امنیت ملی» را به آنها تفهیم کرد، به زندان تهران بزرگ در فشافویه در خارج از تهران منتقل شدند.
روز ۱۳ آذر ۲۰۱۸، آقای قاسم شعله سعدی با حکم شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب اسلامی تهران با قرار وثیقه آزاد شد. این حکم پس از برگزاری جلسه دادگاه در تاریخ ۱۱ آذر ۱۳۹۷ صادر شد. اما آقای آرش کیخسروی که به همراه آقای شعله سعدی دستگیر شده بود و قرار بود در همان جلسه دادگاه حضور یابد به دلایل نامعلوم در دادگاه حاضر نشد و تا تاریخ ۲۰ آذر ۱۳۹۷ در زندان ماند و در این تاریخ با قرار وثیقه آزاد شد.
* آقای امیر سالار داوودی روز ۲۰ نوامبر ۲۰۱۸ (۲۹ آبان ۱۳۹۷) در تهران دستگیر شد، دفتر و خانهی او مورد بازرسی قرار گرفت و وی در سلول انفرادی در زندان اوین بازداشت شد. دادسرا در همان روز قرار بازداشت یک ماهه علیه او صادر کرد. امیر سالار داوودی به «گردهمایی و تبانی علیه امنیت ملی» (مادهی ۶۱۰ قانون مجازات اسلامی) متهم شده است. دو پروندهی جداگانه علیه آقای داوودی در دادسرای شهید مقدس در زندان اوین مطرح است، اما اطلاعات مربوط به آنها در اختیار وکیل آقای داوودی قرار نگرفته است. آقای داوودی پیش از این وکالت چندین زندانی سیاسی و متهمانی از اقلیتهای دینی و قومی را به عهده داشته است.
اقدامهای درخواستی:
با نوشتن نامه به دولتمردان ایران از آنها بخواهید:
فوری و بدون قید و شرط آقایان مصطفی ترک همدانی، محمد نجفی، امیر سالار داوودی و مصطفی دانشجو و کلیهی وکلای حقوق بشری و مدافعان حقوق بشر در حبس خودسرانه در ایران را آزاد کنند؛
در هر شرایطی، سلامت روحی و جسمانی آقایان مصطفی ترک همدانی، قاسم شعله سعدی، آرش کیخسروی، محمد نجفی، مصطفی دانشجو، و امیر سالار داوودی و نیز کلیهی مدافعان حقوق بشر را در ایران تضمین کنند؛
به هرگونه اقدام آزاردهنده، ازجمله در سطح قضایی، علیه آقایان مصطفی ترک همدانی، قاسم شعله سعدی، آرش کیخسروی، محمد نجفی، مصطفی دانشجو، و امیر سالار داوودی و نیز کلیهی مدافعان حقوق بشر در حبس خودسرانه در ایران پایان دهند؛
در هر شرایطی اعلامیهی سازمان ملل در باره مدافعان حقوق بشر را که در تاریخ ۹ دسامبر ۱۹۹۸ (۱۸ آذر ۱۳۷۷) در مجمع عمومی سازمان ملل تصویب شده، رعایت کنند، به ویژه مادههای ۱، ۶، ۹، ۱۱ و ۱۲ آن را؛
رعایت حقوق بشر و آزادیهای اساسی مطابق با موازین بینالمللی حقوق بشر و عهدنامههای بینالمللی را که ایران نیز مُتعاهِد آنهاست، در هر شرایطی تضمین کنند.
[۱] آقای ترک همدانی یکی از وکلای مدافع کارکنان سازمان تامین اجتماعی بود که از آقای سعید مرتضوی، رئیس پیشین این سازمان و دادستان سابق تهران، به خاطر فساد و اختلاس گسترده شکایت کرده بودند. آقای مرتضوی از آقای ترک همدانی به خاطر اعلام نام او در یک مصاحبه پیش از قطعی شدن حکم دادگاه شکایت کرد، با وجود اینکه مصاحبهکننده نام آقای مرتضوی را در مصاحبه اضافه کرده بود.
[۲] نقل قولی از این نامه از این قرار است: «آقای خامنهای! روزگارمان به سیاهی عمامهتان است. عبایتان را از سرزمینهایِ همسایه جمع کنید. سرمایه ما را خرج ایدوئولوژی شیعی خود نکنید. داخل به اندازه کافی اختلاس و رانت و فساد هست».
[۳] در آذر ۱۳۹۷، دادگاه کیفری شازند، استان مرکزی، آقای نجفی را به اتهام نشر اکاذیب در فضای مجازی به خاطر پستهای اینستاگرام او، به یک سال زندان محکوم کرد. آقای نجفی به این حکم اعتراض کرده است.
[۴] ۴۱ وکیل دادگستری در نامهی سرگشادهای که در تاریخ ۴ بهمن ۱۳۹۷، روز بین المللی وکیل مدافع در خطر، خطاب به رئیس قوه قضاییه در اعتراض به بازداشت و آزار قضایی همکارانشان به خاطر اشتغال به حرفه منتشر کردند، از همهی وکلای مورد نظر در این درخواست فوری نام برده اند.
[۵] شورای نگهبان مسئول نظارت بر کلیهی انتخابات عمومی در سطح ملی، تفسیر قانون اساسی، بررسی صلاحیت نامزدهای ریاست جمهوری و نمایندگی مجلس و مجلس خبرگان، تطبیق قانونها با اصول شرع اسلام و قانون اساسی است. این نهاد اختیارات گستردهای را در تمام فرایندهای انتخاباتی اعمال و صلاحیت نامزدهای انتخابات را پیش و پس از انتخاب بدون ذکر دلیل رد میکند.