روزنامه «دی وِلت» در آلمان در تحلیلی مفصل به بررسی وضعیت فروش نفت ایران پرداخته و نوشته است که فشار آمریکا بر کشورهای دیگر برای عدم خرید نفت از این کشور تاثیر خود را به خوبی نشان داده است. درمقدمه این گزارش تحلیلی میخوانیم: «پنج مهمترین خریدار نفت ایران ورود نفت خام از این کشور را تقریبا به صفر رساندهاند. ایران میکوشد با روشهای ماجراجویانه به صدور مخفیانهی نفت بپردازد و از این راه محیط زیست و جان انسانها را به خطر میاندازد.»
به گزارش این روزنامه، شرکت ملی نفتکشهای ایران، پس از عربستان سعودی دارای دومین ناوگان بزرگ تانکرهای نفتی جهان است. برخی از این کشتیهای عظیم دارای دو میلیون بشکه ظرفیت هستند و هر بشکه برای ۱۵۹ لیتر جا دارد. اما این کشتیها این روزها کمتر برای حمل و نقل مورد استفاده قرار میگیرند. در حال حاضر بیشتر آنها در جایی با محموله کامل پهلو گرفتهاند و بیشتر نقش انبارهای شناور عظیم نفتی را ایفا میکنند زیرا ایران دیگر نمیتواند نفت خود را بفروشد.
این را آمار اطلاعات نفتی «ولس والو» در لندن نیز نشان میدهد. بر اساس این آمار که در اختیار «دی وِلت» قرار گرفته است، بزرگترین واردکنندگان نفت ایران در واکنش به تحریمهای آمریکا علیه ایران، کاملا عقبنشینی کردهاند. با این حال، در مورد این ارقام، یک فاکتور نیز وجود دارد که درصد اطمینان به آنها را کاهش میدهد زیرا تهران میکوشد صادرات خود را مخفیانه انجام دهد و گاهی با روشهای ماجراجویانهای که محیط زیست و زندگی انسانها را به خطر میاندازد.
۹۰ درصد کاهش واردات چین
به گفته کورت اشمیت تحلیلگر «ولس والو» دو واردکننده مهم نفت خام ایران، کره جنوبی و فرانسه واردات نفت خود را تقریبا متوقف کردهاند. به نظر میرسد که تحریمهای تجاری آمریکا تاثیر خود را نشان میدهد.
چین به عنوان مهمترین خریدار نفت ایران در هفتههای اخیر واردات خود را در مقایسه با نیمه دوم سال ۲۰۱۸ به ده درصد رسانده است. ژاپن و هند دو خریدار مهم دیگر نفت خام ایران هستند. این دو نیز در آغاز سال جدید به عنوان خریدار تقریبا از دور خارج شدند.
پیش از تشدید تحریمهای ایالات متحده آمریکا، ایران روزانه ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه نفت تولید میکرد. در آن زمان تقریبا ۵ درصد نفت و مشتقات نفتی مورد نیاز جهان از سوی ایران تامین میشد. دو سوم این رقم به آسیا و حدود یک سوم آن به کشورهای اروپایی صادر میشد. چین و هند در سالهای گذشته همواره مشتری اصلی نفت ایران در آسیا بودهاند.
افزایش بهای نفت
فرانسه، ترکیه و ایتالیا نیز اگرچه واردکنندگان اصلی نفت ایران در اروپا بودند اما از وابستگی این کشورها به نفت خام ایران نمیتوان سخن گفت. صادرکنندگان بسیار مهمتر نفت اروپا تا کنون عربستان سعودی، ایالات متحده آمریکا و روسیه بودهاند. از دهها سال پیش این سه کشور مهمترین صادرکنندگان نفت جهان نیز بودهاند و همین کشورها از حذف رقیب خود سود میبرند. راینر ویک سردبیر نشریه تخصصی سرویس اطلاعات انرژی (Energie Informationsdienst/ EID) میگوید: «وضعیت ایران در بالارفتن قیمت نفت نقش داشته است». در پایان ماه فوریه ۲۰۱۹ نرخ هر بشکه نفت برنت به ۶۷ دلار رسید.
آمریکا در چارچوب تحریمهای تازه، شرکتهایی را که همچنان از ایران نفت وارد میکنند تهدید به مجازات کرده است از جمله اینکه چنین شرکتهایی از معامله با آمریکا محروم خواهند شد. کشورهای عضو اتحادیه اروپا تا کنون به این تحریمهای تجاری از سوی آمریکا نپیوستهاند.
تاثیر پایدار فاجعهی سانچی
به نوشته «دی وِلت»، به دلیل استثناهای موجود در قواعد تحریم نفت ایران و معافیت موقت چند کشور از این تحریمها، صادرات نفت همچنان تا حدودی ادامه دارد. علاوه بر این، ایران میکوشد دستکم بخشی از صادرات خود را به صورت پنهانی انجام دهد. تصادف یک کشتی سنگین در اواخر سال گذشته در آبهای شرق چین نشانهای از این اقدام بود.
دلیل این تصادف تا کنون هنوز توضیح داده نشده است. درآن زمان اما تانکر نفتی سانچی که به شرکت ملی نفتکشهای ایران تعلق داشت، با یک بارکش چینی تصادف کرد و در نهایت غرق شد. بیش از ۳۰ ملوان کشته شدند و ۱۱۳ هزار تن نفت بارگیری شده با رها شدن در منطقه دریایی نزدیک شانگهای یک فاجعه زیست محیطی بزرگ آفرید.
اما به تازگی شایع شده که کشتیرانی بینالمللی دریافته است که تانکرهای دریایی ایرانی بعضی وقتها برای آنکه ردیابی نشوند سیگنالهای اتوماتیک شناسایی خود را خاموش میکنند. در یک مورد مشخص این موضوع را یکی از گزارشگران شبکه سیبیسی کانادا ثابت کرده است. شرکت ملی نفتکشهای ایرانی میخواهد از این طریق مانع ضبط نفتهایی شود که با دور زدن تحریمهای آمریکا بطور مخفیانه به وسیله این تانکرها حمل میشوند.
تصادف در یک دریای آرام
به گفته کورت اشمیت تحلیلگر «ولس والو»، ایران حاضر است خطر تصادفهای فاجعهبار تانکرهای عظیم نفتی برای معاملات مخفیانه را به جان بخرد؛ درست همانطور که در مورد نفتکش سانچی رخ داد. این وضعیت بیسابقه است. مسئولان ایرانی به صورت فعال مانع از آن میشوند که صادرات بتوانند ردیابی شوند. یکی از روشها ارسال خبر و اطلاعات با کیفیت بد که قابل تشخیص نباشد و یا استفاده از تکنولوژیهای کهنه است.
سانچی در سال گذشته در مسیر کره جنوبی دومین خریدار مهم نفت ایران حرکت میکرد. برخورد این کشتی با بارکش چینی در دریایی آرام اتفاق افتاد. اینکه کشتی چینی تانکر ایرانی را به خاطر خاموش بودن سیگنال فنی آن نشناخته و به این دلیل نتوانسته مسیر خود را از آن جدا کند، تا به حال تنها یک شایعه بوده است. اما اگر تایید شود، نشانهای آشکار از وضعیت یأسآور صنعت نفت ایران خواهد بود.
*منبع: روزنامه «دی وِلت»
*ترجمه و تنظیم: جواد طالعی
فلاحتپیشه، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس :چگونه ممکن است “همه خدمه کشتی چینی “سی اف کریستال” که با نفتکش ایرانی برخورد کرده نجات پیدا میکنند و آسیبی نمیبینند اما نفتکش ایرانی ۸ روز می سوزد تا زمانی که به !طور کامل غرق میشود.همه ۳۲ سرنشین آن کشته شدند!!