احمد رأفت – کنفرانسی که روز چهارشنبه ۱۳ مارس با این عنوان برگزار شد با نمایش ویدیوئی کوتاه در رابطه با موقعیت زنان قبل و بعد از انقلاب اسلامی در سال ۵۷ خورشیدی و همچنین مبارزات زنان ایران در چهل سال گذشته برای به دست آوردن حقوق از دست رفته و همچنین علیه حجاب اجباری آغاز گشت. لیدی جنی تانگ که مدیریت این کنفرانس را عهده‌دار بود، پس از خوشامدگویی میکروفون را در اختیار روحی شفیعی از «بنیانگذاران ائتلاف بین المللی علیه خشونت در ایران» (ایکاوی) گذاشت.
روحی شفیعی سخنان خود را با اشاره به حکم جدید زندان برای نسرین ستوده وکیل دادگستری و مدافع حقوق بشر آغاز کرد که رضا خندان همسر این وکیل در روزهای گذشته اعلام کرد که به ۳۸ سال زندان و ۱۴۸ ضربه شلاق محکوم شده است. بنیانگذار «ائتلاف بین‌المللی علیه خشونت در ایران» در ادامه افزود که نسرین ستوده تنها زن زندانی در جمهوری اسلامی نیست. وی از نرگس محمدی و آتنا دائمی نیز نام برد که به ۱۶ و ۱۴ سال زندان برای مخالفت با مجازات اعدام محکوم شده‌اند. روحی شفیعی به وضعیت سپیده قلیان روزنامه‌نگاری که همراه با اسماعیل بخشی، یکی از رهبران جنبش اعتراضی نیشکر هفت‌تپه برای بار دوم بازداشت شده است و تحت سخت‌ترین فشارهای جسمی و روحی قرار دارد نیز اشاره کرد.
مبارزات زنان برای برابری ۴۰ سال پیش آغاز شد
روحی شفیعی در این کنفرانس اشاره کوتاهی نیز به مبارزات زنان بلافاصله پس از پیروزی انقلاب اسلامی اشاره کرد و گفت که جایگاه اجتماعی زنان در روزها و هفته‌های اول روی کار آمدن جمهوری اسلامی در ۴۰ سال پیش را می‌توان به سه گروه تقسیم کرد: زنانی که به بخش‌های سنتی جامعه تعلق داشتند، زنانی که سال‌های آخر نظام پهلوی در گروه‌ها و سازمان‌های سیاسی مسلح فعال بودند و زنان تحصیلکرده‌ای که در نظام قبلی به کار مشغول بودند. به گفته روحی شفیعی، انقلاب اسلامی گروه اول را به خیابان کشاند و حتا با فتوایی به امضای روح‌الله خمینی آنها را از داشتن اجازه‌ی همسر برای شرکت در تظاهرات معاف کرد و از آنها جبهه‌ای در حمایت از قوانین زن‌ستیز ساخت.
روحی شفیعی گروه دوم را متشکل از زنان وابسته به سازمان مجاهدین خلق و گروه‌های چپ دانست. هواداران سازمان مجاهدین که گروهی مذهبی است، نه تنها با حجاب اجباری مشکلی نداشتند بلکه به گفته روحی شفیعی از حجاب به عنوان لباس سازمانی استفاده می‌کردند و هنوز هم می‌کنند. زنان وابسته به گروه‌های چپ نیز در ابتدای انقلاب اسلامی در پیروی از سیاست‌های سازمانی راه سکوت در مقابل اجباری شدن حجاب را انتخاب کردند. روحی شفیعی یادآوری کرد که در آن دوران تنها زنان شاغل و تحصیلکرده بودند که با برگزاری تظاهراتی، چون تظاهرات ۸ مارس سال ۱۹۷۹ (۱۷ اسفند ۵۷) و یا تحصن در وزارت دادگستری علیه اجباری شدن حجاب بپا خواستند و مقاومت کردند. مقاومتی که با آغار جنگ ایران و عراق برای مدت ده سال متوقف شد.
فرزندان یاغی انقلاب
سخنران بعدی تینا قاضی‌مراد روزنامه‌نگار جوانی از شبکه تلویزیونی «منوتو» بود. وی از نسلی گفت که در سال‌های پس از انقلاب متولد شده است. تینا قاضی‌مراد به دوران کودکی و دبستانی اشاره کرد که در کتاب‌های درسی زن تنها مادر بود و هیچ نقش دیگری نداشت. مادری که از مادر او در خانه کاملا متفاوت بود. مادری که برای دخترش از گذشته می‌گفت و زمانی که حجاب اجباری نبود و زنان حق هر فعالیتی را داشتند. این روزنامه‌نگار جوان گفت که او و بسیاری از هم‌نسل‌های وی به خاطر همان گذشته است که امروز برای آینده خود مبارزه می‌کنند و حاضر نیستند در مقابل حجاب اجباری یا قوانین زن‌ستیز سر خم کنند و بدون واکنش هر آنچه نظام به زنان دیکته می‌کند بپذیرند.
طاهره دانش از «بنیاد آموزشی پرشیا»، از خلاقیت زنان در داخل و خارج از کشور گفت اگرچه تاکیدش بر خانواده‌های ایرانی در بریتانیا بود. نازنین انصاری، مدیر مسئول کیهان لندن و کیهان لایف نیز از تنوع مبارزات زنان ایران در سال‌های اخیر سخن گفت. او گفت ما شاهد درگیری بیشتر زنان ایران و ارتباط گسترده‌تر آنها با استفاده از شبکه‌های اجتماعی برای بسط حیطه‌های مبارزاتی هستیم. ویژگی این مبارزات، به گفته نازنین انصاری، پرهیز از هر خشونتی است. مدیر مسئول کیهان لندن اشاره کرد اگر در سال‌های گذشته زنانی چون شیرین عبادی یا مهرانگیز کار برای تغییر قوانین جمهوری اسلامی فعالیت می‌کردند، امروز ما شاهد مبارزات زنان ایرانی برای حقوق خود در چهار گوشه جهان هستیم.
گسترش نافرمانی مدنی
نازنین انصاری افزود، زنان کارزارهای زیادی را در این سال‌ها راه‌اندازی کرده‌اند؛ از کارزار برای ورود به ورزشگا‌ها تا کارزار علیه حجاب اجباری مانند «دوربین ما اسلحه ما» یا «چهارشنبه‌های سفید» و حرکت نمادین «دختران خیابان انقلاب» که در دسامبر ۲۰۱۷ آغاز شد. کارزارهایی که به گفته این روزنامه‌نگار، فصل جدیدی را در مبارزات مدنی و نافرمانی مدنی گشوده‌اند. نازنین انصاری در اشاره به یکی دیگر از ویژگی‌های مبارزات زنان از نبود یک یا چند رهبر در این مبارزات صحبت کرد و گفت هر زن خود یک رهبر است.
آخرین سخنران این کنفرانس، رویا کاشفی مسئول حقوق بشر «انجمن پژوهشگران ایران» بود که گفت اگر ما امروز در رابطه با مبارزات زنان صحبت می‌کنیم، مدیون کسانی چون روحی شفیعی هستیم که ۴۰ سال پیش این مبارزه را آغاز کردند. رویا کاشفی گفت، زنان در هر نقطه از جهان برای برابری مبارزه می‌کنند، ولی تفاوت ایران با دیگر کشورها در این است که در کشور ما رژیم به هیچ وجه قصد تغییر در قوانین زن‌ستیز را ندارد و هرگونه تغییری در این جهت را تهدیدی برای نظام می‌داند و به همین دلیل زنانی که به حجاب اجباری اعتراض می‌کنند را متهم به اقدام علیه امنیت ملی می‌کند. رویا کاشفی در ادامه افزود اگر در دیگر کشورهای اسلامی چون افغانستان یا پادشاهی سعودی ما شاهد تلاش‌هایی برای تغییر قوانین هستیم، در جمهوری اسلامی هیچ تغییری امکانپذیر نیست چون هر تغییری را چالشی برای کلیت نظام می‌دانند.
در خاتمه این کنفرانش که دو ساعت به طول انجامید، برخی از حاضرین پرسش‌هایی مطرح کردند از جمله در رابطه با نقش شبکه‌های اجتماعی در رشد و گسترش مبارزان زنان و یا چه عواملی می‌توانند بهبودی در قوانین در جمهوری اسلامی به وجود آورند که سخنرانان به توضیح و گفتگو درباره آنها پرداختند.
