(+عکس) اگر تا چندی پیش جشنوارههای نوروزی ایرانیان لندن فقط در مرکز شهر و در مکانهایی مشهور و مجلل نظیر موزه بریتانیا و یا موزه آلبرت و ویکتوریا توسط نهادهایی مانند «بنیاد میراث ایران» و «بنیاد سحر ایران» برگزار میشد، با افزایش بیسابقه شمار ایرانیان در شمال غربی لندن، امسال برای نخستین بار شاهد برگزاری جشنواره نوروزی در محله هندن در شمال غرب لندن در تاریخ ۱۰ مارس بودیم.
این جشنواره با ابتکار و کار مشترک چندین نهاد اجتماعی، فرهنگی و آموزشی ایرانی در بریتانیا و نیز همکاری نهادی به نام «باهمستان بارنت» Community Barnet در صحن داخلی وسیع شعبه هندن دانشگاه میدلسکس برگزار شد. این جشنواره با جشنوارههای نوروزی سالهای گذشته البته تفاوتهایی داشت.
جشنوارههای قبلی صحنه ارائه هنر و فرهنگ ایرانی بود و برگزاری آن در جوار گنجینهها و آثار باستانی و قدیمی ایرانی در موزه بریتانیا (آثار نفیس و با ارزش ایرانی از دوره هخامنشی گرفته تا دوران متاخر در موزه بریتانیا قرار دارد) و موزه آلبرت و ویکتوریا (بزرگترین فرش ایرانی بافت اردبیل از دوران صفویه و آثار دیگری در این موزه قرار دارد) عامل کمکی بود برای قرار گرفتن در فضای ایرانی که با گوش فرادادن به نغمه موسیقی ایرانی و تماشای رقص ایرانی تقویت هم میشد. اما این جشنواره اخیر جنبههای دیگری نیز داشت.
این جشنواره فرصتی فراهم کرد تا نهادهای آموزش زبان فارسی مانند مدرسه رستم، مدرسه تربیت و مدارس فارسی دیگر در شمال لندن در تماس با آن والدین ایرانی قرار بگیرند که مایلند فرزندان خود را به زودی برای فراگیری زبان فارسی به این آموزشگاهها بفرستند. در کنار مدارس فارسی، نهادی مانند بیکدو که مخفف انگلیسی سازمان ارتقاء جامعه ایرانی بریتانیا است در این جشنواره حضور داشت و اهداف خود را برای بازدیدکنندگان از غرفه خود توضیح میداد.
عملکرد و هدف این نهاد به صورت تنگاتنگی با روابط عمومی برای جامعه ایرانی در بریتانیا گره خورده است. «بنیاد آموزشی پرشیا» نیز که نقش مهمی در تدارک و گردهم آوردن نهادهای دیگر ایرانی در این پروژه ایفا کرده بود طبیعتاً در این جشنواره حضور موثری داشت. سازمانی مانند «فارسافون» که خدمات اجتماعی و رفاهی و فرهنگی به ایرانیان در شمال لندن ارائه میدهد حضور پُر رنگی در این جشنوارده داشت.
یکی از هموندان فعال آن، خانم مریم کشاورز، وظیفه اعلام برنامههای هنری را بر عهده داشت.
در کناراین نهادهای متعلق به بخش داوطلبانه و نیکوکارانه، بخش خصوصی جامعه ایرانی یعنی عرضهکنندگانِ خدمات و محصولات مختلف از جمله مواد غذایی، صنایع دستی و آثار هنری و ایرانی نیز در این جشنواره حضور داشتند. اشتراک و همکاری بخش خصوصی و بخش عمومی در برنامه و پروژههای مشابه فرمول موفقی در سالهای اخیر در بریتانیا شده است و دولت و فعالین مختلف از این فرمول حمایت میکنند. در گوشهای از جشنواره خطاط ماهری بساط خود را قرار داده بود و در محل سفارش قبول میکرد.
شرکت کننده دیگری سفره هفتسین مجلل و بزرگی درست در مقابل در ورودی محل برگزاری جشنواره قرار داده بود که مدخل مناسبی برای آشنا کردن مهمانان غیرایرانی با نوروز و آداب و سنن ایرانی بود. باید گفت هرچند که این نوع غرفهها جنبه تجاری هم داشتند ولی کار آنها بدون شک بُعد فرهنگی دارد و پنجرهای است به سوی فرهنگ و آیینهای ایرانی. چندین غرفه هم به محصولات غذایی و خانهسازی اختصاص داده شده بود.
باید گفت بیشتر بازدیدکنندگان از این جشنواره ایرانیان و فارسیزبانان بودند ولی حضور غیرایرانیان نیز مشهود بود زیرا برگزاری این جشنواره توسط نهادهای محلی در شمال لندن به اطلاع عموم رسیده بود. آنها با دوربینها و موبایلهای خود برنامههای موسیقی و رقص محلی ایرانی از جمله رقصهای کردی و آذری را ضبط میکردند.
چند خانم ایرانی هم با لباسهای محلی در جشنواره حضور داشتند. یکی از برنامههای بسیار دلنشین اجرای خوب ترانه «شب بود، بیایان بود» از زندهیاد پوران بود که توسط هنرمند فقید فریدون فرخزاد نیز اجرا شده بود. این ترانه را خانم زهره شهرابی اجرا کرد که تفسیری جدید از ترانهای بود که در دل بسیاری از ایرانیان جای ویژه دارد.
این جشنواره همچنین فرصتی شد که ایرانیان دور همدیگر جمع شوند و با قرار گرفتن در فضای فرهنگی و هنری خود حس تعلق به جامعه ایرانی بریتانیا در آنها تقویت شود. افزون بر این فرصتی بود که فرهنگ و هنر خود را به جامعه میزبان معرفی و پیوند بیشتری با جامعه میزبان پیدا کنند.