پرواز مستقیم تهران- کاراکاس؛ مسافران آن چه کسانی می‌توانند باشند؟!

حامد محمدی- سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری از برقراری نخستین پرواز مستقیم تهران‌ـ کاراکاس در شرکت ماهان خبر داده است.

پایگاه اطلاع‎رسانی شبکه خبر صدا و سیمای جمهوری اسلامی دیروز، یکشنبه ۱۸ فروردین، به نقل از رضا جعفرزاده نوشته این اولین پرواز تهران- کاراکاس است و حامل معاون وزیر خارجه و هیات همراه است و ساعت دو بامداد دوشنبه انجام می‎شود.

طبق گفته این مقام مسئول، هیاتی به سرپرستی قائم‎مقام و تعدادی از مسئولان شرکت ماهان جهت مذاکره با مسئولان ونزوئلایی در خصوص چگونگی استمرار پروازهای بین دو کشور اعزام خواهند شد.

پرواز تهران – کاراکاس بدون توقف ۱۶ ساعت به طول خواهد انجامید.

شرایط بحرانی و بی‌ثبات ونزوئلا

شرایط سیاسی و اجتماعی ونزوئلا بحرانی است و دولت نیکلاس مادورو در آستانه سقوط قرار دارد و مشخص نیست چرا در این مقطع زمانی جمهوری اسلامی تصمیم به برقراری پرواز مستقیم میان ایران- ونزوئلا کرده است. با توجه اختلاف ارز و ریال و هزینه‎ی بالای سفر خارجی آنهم به آمریکای لاتین، به نظر نمی‌رسد حجم مسافرانی که با هدف گردش به این کشور سفر می‎کنند چنان بالا باشد که نیاز به برقراری پرواز مستقیم باشد!

از سوی دیگر، ونزوئلا که جاذبه‎های توریستی بسیاری دارد بعید است در شرایطی که با بحران‎های روزافزون داخلی دست و پنجه نرم می‎کند و خودش دچار قحطی است و امنیت در شهرهای آن به شدت کاهش یافته، افراد عادی و یا جهانگرد از ایران پیدا شوند که بخواهند خطر سفر به این کشور را بپذیرند! گمان نمی‌رود که شهروندان ونزوئلا نیز در شرایطی باشند و یا اصلا علاقه داشته باشند که بخواهند تعطیلات خود را در ایران بگذرانند! حتی اگر چنین علاقمندانی نیز وجود داشته باشند، باز هم تعداد آنها نمی‎تواند توجیهی برای برقراری یک پرواز مستقیم و تحمل هزینه‌هایی باشد که عموماً زمانی توجیه اقتصادی دارد که حجم بالای مسافر در آن مسیر سودآور باشد.

بررسی مسائل فنی و پروازی هم بر ابهامات این خط مستقیم می‎افزاید. در یک پرواز ۱۶ ساعته احتمال اینکه یک هواپیما نیاز به فرود اضطراری داشته باشد چندان دور از ذهن نیست. مدرن‎ترین هواپیماهای دنیا متعلق به بزرگترین شرکت‎های هواپیمایی هم با مسائلی چون نقص فنی، بدی آب و هوا و گاهی مسائل دیگر از جمله بیماری  و وخامت ناگهانی حال مسافر روبرو می‎شوند و خلبان در چنین شرایطی مجبور به فرود اضطراری در فرودگاه دیگر می‎شود. در عین حال، هواپیمایی ماهان به اتهام همکاری با سپاه پاسداران در نقل و انتقال نیرو و تسلیحات نظامی، از جمله به سوریه، در فهرست تحریم‎ها قرار دارد و حتی پرواز هواپیماهای آن به کشورهای اروپایی نظیر فرانسه و آلمان اخیراً ممنوع اعلام شده است. اگر در شرایط اضطراری هواپیمای ماهان مجبور به فرود شود کدام فرودگاه بین‌‏المللی حاضر به پذیرش آن خواهد شد؟! به فرض به واسطه بندهایی از قوانین و مقررات پرواز، کشور ثالث ریسک فرود هواپیمای ماهان را قبول کند، ولی در چنین شرایطی فرودگاه مهمان در صورت ارائه خدمات فرودگاهی و تعمیرات و سوخت مشمول مقررات تحریم‎ها می‎شود! و یا به فرض، اگر موتور یا یکی از قطعات این هواپیما نیاز به تعمیر یا تعویض داشت مدیران شرکت ماهان چطور باید تکنسین‎ها و قطعات را به آن فرودگاه منتقل کنند؟

آذرماه سال ۱۳۹۷، با آغاز شورش «جلیقه‎زردها» در فرانسه علیه سیاست‎های امانوئل ماکرون رئیس جمهور آن کشور، وزارت خارجه جمهوری اسلامی نسبت به سفر شهروندان ایران به فرانسه هشدار داد. در گذشته نیز وقتی شرایط سیاسی یک کشور آشفته بود وزارت خارجه مانند هر کشور دیگری از این قبیل هشدارها را رسماً اعلام می‎کرد از جمله در جریان اعتراضات خیابانی و کودتا در ترکیه. حال پرسش اینجاست چرا در این مقطع زمانی که دولت ونزوئلا در بحران شدید بسر می‌برد و روزی نیست که در آن تظاهرات برگزار نشود،  وزارت خارجه جمهوری اسلامی نه تنها چنین هشداری به شهروندان ایرانی در مورد سفر به کاراکاس نداده است بلکه مدیران هواپیمایی ماهان ایر تلاش می‎کنند یک پرواز مستقیم با پایتخت این کشور برقرار کنند!

هواپیمایی ماهان متعلق به مهره‎های بلندپایه حزب اصلاح‎طلب کارگزاران سازندگی است. آنها در طول هشت سال جنگ سوریه در رکاب سپاه برخلاف قوانین و مقررات بین‌‏المللی از جمله قوانین ایکائو، ماموریت‎های نظامی انجام داده‌اند. حالا ماموریت جدید آنها در رابطه با کاراکاس چه خواهد بود؟ وقتی دو رژیم بدخیم حاکم در تهران و کاراکاس، در چنین شرایطی، پرواز مستقیم بین پایتخت‎های هم برقرار می‎کنند، آیا نباید به آن شک کرد؟!

دوستی دو دولت احمدی نژاد و چاوز

یادآوری می‌شود که در دوران احمدی‎نژاد و چاوز دو طرف برای افزایش تبادلات اقتصادی و تجاری توافق کردند و آن زمان نیز از برقراری پرواز مستقیم حرف زدند. ولی همین اصلاح‌‏طلبان حکومتی موجی از انتقاد علیه او و دولت وقت به راه انداختند که ارتباط با ونزوئلا توجیه اقتصادی ندارد و تصمیمی صرفاً سیاسی است! حالا این ارتباط چه منفعتی برای حزب کارگزاران سازندگی و حلقه کرمان (مافیای قدرت و ثروت) دارد که به فکر پرواز به کاراکاس افتاده‌اند؟

گفتنی است که اولین پرواز تهران- دمشق- کاراکاس، ۱۱ اسفند سال ۱۳۸۵، با یک فروند بوئینگ ۷۴۷ متعلق به «ایران ایر» انجام شد و بلیت آن ۱۲۰۰ دلار بود! یعنی حتی اگر قیمت بلیت این پرواز در ۱۷ سال گذشته ثابت هم مانده باشد، با نرخ امروز دلار، بیش از ۱۶٫۵ میلیون تومان قیمت دارد! به این ترتیب، فقط هزینه رفت و برگشت تهران- کاراکاس ۳۳ میلیون می‎شود! اگر این رقم را با افزایش نرخ تورم در این مدت محاسبه کنیم نرخ بلیت رفت و برگشت به ونزوئلا حدود ۱۰۰ میلیون تومان خواهد بود!

مسئولان ماهان ایر باید پاسخ دهند اگر پرواز مستقیم میان تهران و کاراکاس صرفه اقتصادی دارد چرا شرکت ونزوئلایی «Conviasa» پروازهای خود را لغو کرد؟ هزینه این پرواز در سال ۲۰۰۹ بیش از ۳۰۰ هزار یورو بود و اعلام شد به هیچ وجه صرفه اقتصادی ندارد. اکنون برقراری این پرواز چطور توجیه اقتصادی می‎شود؟

در مورد بخشی از موارد ابهام که به آن‏ها اشاره شد، توصیه می‎شود به گزارش مجله اقتصادی «تجارت فردا» (شماره سی و هشتم)، مورخ شنبه ۷ اردیبهشت ۱۳۹۲،  با عنوان «سرنوشت پرواز تهران- کاراکاس» و شعار «بدترین گناه فریب تهیدستان است» مراجعه شود. لازم به توضیح است گردانندگان و نویسندگان «تجارت فردا» جملگی زیر چتر تکنوکرات‎های جریان موسوم به اصلاح‏‌طلب با جیب‎های بی‎انتها فعالیت کرده و همگی خط مشی کارگزاران سازندگی را پیگیری می‌کنند. آنها زیر چتر اسحاق جهانگیری و «حلقه کرمان» قرار دارند که آن زمان در انتقاد از دولت احمدی‎نژاد، سیاست‎های او را در این زمینه به باد انتقاد گرفتند و امروز خودشان میراثدار او شده‎اند.

تصمیم مشکوک

فراتر از این مسائل، آن زمان هم منابع غیررسمی احتمال دادند محموله‎های مشکوک در این پروازها رد و بدل می‎شود. از اسلحه و مواد مخدر گرفته تا قطعات موشکی و دلارهای تقلبی با هدف خرابکاری و پولشویی. در شرایطی که فعالیت‎های شرکت‎های هواپیمایی جمهوری اسلامی زیر ذره‌‏بین است چرا باید این پرواز که آشکارا ضرر اقتصادی دارد برای مدیران ماهان و مقام‎های وزارت خارجه جمهوری اسلامی اهمیت داشته باشد؟ قبلا هم نهادهای اطلاعاتی آمریکا اعلام کرده بودند که چنین پروازهایی پوشش برای گسترش تروریسم است و فاکس نیوز در چند گزارش به بررسی این موضوع پرداخت.

مدتی طول کشید تا همگان متوجه شوند که جمهوری اسلامی با هواپیماهای تجاری خود اسلحه و مهمات و نیرو به دیگر کشورها منتقل می‎کند. هیچ بعید نیست پس از جنگ سوریه، بغل گوش اسرائیل، و حمایت از بشار اسد که از سال ۲۰۱۱ تا کنون بقای رژیم‌اش را از جمله به پشتیبانی‌های جمهوری اسلامی مدیون است، رژیم ایران در فکر گشودن میدان دیگری در آمریکای لاتین و این بار زیر دماغ آمریکا در حمایت از میراثدار هوگو چاوز باشد به ویژه آنکه از یکسو عزم روسیه و اسرائیل و همچنین ترکیه و خود رژیم بشار اسد برای پایان دادن به جنگ سوریه جزم شده و از سوی دیگر احتمال اعلام کردن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست سازمان‌های تروریستی توسط آمریکا، زمامداران جمهوری اسلامی را به شدت به تکاپو انداخته است.