(+عکس، ویدئو) معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی از خسارت ۲۵۲ میلیارد تومانی سیل به آثار تاریخی ۱۹ استان کشور خبر داد و گفت سیل به تاسیسات گردشگری نیز ۱۵۰ میلیارد تومان خسارت وارد کرده است.
ولی تیموری معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری خسارت وارده به آثار تاریخی حاصل از سیل اخیر را گسترده خواند و گفت که به آثار تاریخی ۱۹ استان کشور خسارات گسترده وارد شده. به گفته وی، حدود ۲۵۲ میلیارد تومان به آثار تاریخی ایران خسارت وارد شده است.
آنگونه که این مقام سازمان میراث فرهنگی و گردشگری شرح داده، سیل بیشترین خسارات را به کارگاه‌های صنایع دستی روستاها وارد کرده که شامل ۱۵۰ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان است. همچنین در بخش گردشگری، بسیاری از اماکن گردشگری و اقامتی مناطق سیل‌زده مسیرهای ارتباطی خود و رزروهای صد درصدی خود را از دست داده‌اند.
بر اساس گزارش ولی تیموری، ۲۷ درصد گردشگری داخلی در اوایل تعطیلات نوروزی رشد داشته ولی با تغییرات آب و هوایی و وقوع سیل این روند کاهش پیدا کرد.
پیشتر محمدحسن طالبیان معاون میراث فرهنگی اعلام کرده بود که صدها اثر تاریخی به دلیل جاری شدن سیل در استان‌های ایران آسیب دیده‌اند.
به گفته محمدحسن طالبیان ۷۳۰ اثر تاریخی در ۲۵ استان آسیب دیده و برای مرمت و نجات این آثار به اعتباری معادل ۳۰۰ میلیارد تومان نیاز است.
آنگونه که طالبیان گزارش داده، بیشترین خسارت‌ها در استان‌های لرستان حدود ۵۰ میلیارد تومان، خوزستان حدود ۴۵ میلیارد تومان و گلستان حدود ۴۰ میلیارد تومان بوده است.
معاون میراث فرهنگی گفته که سازمان یونسکو از سازمان میراث فرهنگی خواسته تا گزارشی از وضعیت آثار جهانی ایران در سیل اخیر در اختیار آنها قرار دهد و کارشناسان یونسکو نیز به زودی قرار است برای تخمین خسارات به خوزستان سفر کنند.
با اینکه ۱۲۰۰ متر از مسیر کانال‌های دفع سیلاب و آب‌های سطحی تخت جمشید که ۱۵۰۰ سال پیش و در دوره هخامنشیان ایجاد شده بود، بطور کامل سیل را به بیرون تخت جمشید هدایت کرد ولی باز هم صدماتی به «نقش رستم» وارد شده است.
معاون میراث فرهنگی گفته که «از سال ۸۱ تا ۹۳ کانال‌های دفع سیلاب در تخت جمشید توسط بنیاد پارسه و پاسارگاد و با تلاش باستان‌شناس‌ها لایروبی و کاوش شده که در سیلاب اخیر همین کانال‌ها بطور کامل سیلاب‌ها در تخت جمشید را به خوبی تخلیه کرد.»
طالبیان درباره آسیب سیل به نقش رستم گفته که «متاسفانه سیلاب و بارندگی‌های شدید در نقش رستم موجب شد افزایش ترک خوردگی در آرامگاه‌های نقش رستم شده است که موضوعی بحرانی است و نیازمند توجه جدی به این محوطه تاریخی است.»
سیل در پایتخت نیز منجر به وارد آمدن آسیب به پل‌های تاریخی پل کن (دوره قاجار)، پل نمرود شهرستان فیروزکوه، پل شاه عباسی شهرستان پردیس شده و کاروانسرای امین‌آباد، گنبد طارس، آتشکده ری و دژ رشکان دچار آسیب‌های جزئی شده‌اند.
اما در سیل شهر ملایر، یخچال میرفتاح از آثار دوره قاجاریه بطور کامل فرو ریخته است. این بنا توسط شخصی به نام میرفتاح به صورت گنبدی‌شکل و با آجر ساخته شده بود اما به تلی از خاک و آجر بدل شده. مقامات میراث فرهنگی همدان می‌گویند دادگستری این استان پرونده بررسی تخریب این بنا را تشکیل داده است.
در سیل استان خوزستان، چند خانه تاریخی واقع در بافت تاریخی شوشتر فرو ریخته و زیرزمین خانه‌های تاریخی این بافت تا ۶۰ سانتی‌متر پر از آب شده‌اند. این در حالیست که این بناها باید هر شش ماه یک‌بار توسط سازمان میراث فرهنگی پایش شوند تا پایه‌های آنها فرو نریزد ولی حدود ۴ سال از پایش این بافت‌های تاریخی می‌گذرد.
حجم آب خروجی از دالان‌های سازه‌های آبی شوشتر متعلق به دوران ساسانی نیز به شدت بالا بوده و در عین حال که طراحی منحصر به فرد آن، سیل را به بیرون هدایت کرده، ولی به دلیل قدمت سازه، احتمال ترکیدن دالان‌های آبی این اثر تاریخی که به ثبت جهانی نیز رسیده، وجود دارد.
در این بین، آثار تاریخی متعددی نیز از زیر زمین سر بیرون آورده‌اند که برخی چون اسکلت انسان ۳هزار ساله و یا ظروف گِلی هزاران ساله رسانه‌ای شده‌اند. اما آنگونه که مهدی حیدری عضو هیات مدیره انجمن دوستداران میراث فرهنگی شوش می‌گوید وقوع سیل باعث فعالیت برخی حفاران غیرمجاز شده است.
هجوم حفاران غیرمجاز به تپه‌های باستانی شوش
وی نسبت به فعالیت حفاران در تپه‌های باستانی منطقه شوش هشدار داده و گفته است: «در برخی از این روستاها عنوان شده بود که برای ایجاد سیل‌بند، تپه‌های باستانی را تخریب و از خاک آن استفاده کنند که خوشبختانه تا کنون چنین اتفاقی نیفتاده است.»
این فعال میراث فرهنگی درباره وضعیت موزه شوش گفته است: «در اطراف موزه شوش نیز گونی‌های خاک را آماده کرده‌ایم تا در صورت وقوع سیل از این موزه محافظت شود. امکانات یگان حفاظت در شوش زیاد نیست با این حال این یگان با حداقل‌ها تلاش می‌کند.»
همچنین بخشی از قلعه «فلک الافلاک» (متعلق به دوران ساسانیان) در استان لرستان در جریان بارندگی‌های سیل‌آسا ریزش داشته و خاک‌های تپه‌ای که این قلعه‌ی معروف بر آن قرار گرفته فرو ریخته است. به دلیل نیمه‌تمام گذاشتن سازه بتنی و رینگ‌دور قلعه، این ریزش برای این بنای تاریخی تهدید بزرگی به شمار می‌رود.
معاون میراث فرهنگی گفته که برای مرمت اضطراری این بنای تاریخی به زودی شورای راهبردی قلعه فلک‌الافلاک جلسه تشکیل می‌دهد تا به سرعت ترمیم و مستحکم کردن آن شروع شود.
کاهش ۵۰ درصدی پروازهای خارجی
وقوع سیل در نوروز امسال، سفرهای داخلی را کم کرده و افزایش قیمت ارز، سفرهای خارجی مردم را کاهش داده. بطوری که مقصود اسعدی سامانی دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی، اعلام کرد که پروازهای داخلی ۲۰ درصد و پروازهای خارجی ۵۰ درصد در تعطیلات نوروز امسال نسبت به مدت مشابه در سال قبل ریزش داشته است.
سفرهای خارجی نوروزی نیز با توجه به افزایش قیمت ارز در ایران، ۳۲ درصد کاهش داشته که به گفته تیموری، ۳۷۷ هزار نفر از ایرانیان به خارج از کشور سفر کرده‌اند.
ولی تیموری گفت که «از ۲۹ اسفند ۹۷ تا ۱۶ فروردین ۹۸، تعداد ۷۷ میلیون و ۱۲۰ هزار اقامت شب در کل کشور ثبت شده است که اگر برای هر فرد بطور میانگین ۴ شب اقامت را در نظر بگیریم، می‌توان گفت ۲۰ میلیون نفر در ایام نوروز سفر کرده‌اند.»
وی آمار گردشگری داخلی را ۵.۴۴ درصد خواند و گفت: «خوشبختانه گردشگری به عنوان اولویت مردم در سبد خانوار ایرانی‌ها قرار گرفته است و به‌رغم فشارهای اقتصادی، مردم نیازمند اوقات فراغت و تفریح هستند.»
معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی با این حال مدعی افزایش ۱۶.۷۵ درصدی ورود گردشگر خارجی به کشور نیز شده و اضافه کرده است: «این موضوع نشان دهنده این است که با وجود فشارهای خارجی و وضعیت آب و هوایی، ایران همچنان مقصد جذابی برای گردشگران است.»
