حسن روحانی در حالی به مردم مناطق سیلزده مانند روستای چممهر وعدهی ساخت خانههایی «زیباتر، مستحکمتر و بهتر» را داده که تا کنون تغییر نقشه جغرافیایی ۶۵ روستا در کشور اعلام شده و کمبود زمین جهت ساخت و ساز خانه برای روستاییان، زندگی روستانشینی در ایران را در معرض خطر قرار داده است.
دیروز شنبه ۳۱ فروردین ماه حسن روحانی در سفر یک روزه خود به استانهای سیلزده از روستای چممهر و پلدختر استان لرستان نیز دیدار کرد و گفت که خانههای این روستاها را «زیباتر، مستحکمتر و بهتر» خواهد ساخت. حال آنکه مقامات بنیاد مسکن و کمیته امداد میگویند به دلیل قرار گرفتن خانههای تخریبشده در مسیر سیلاب و حریم رودخانهها نیاز است تا دولت زمینهای دیگری را در اختیار سیلزدگان قرار دهد تا روستاهای خود را از نو بنا کنند.
تخریب گسترده روستاها و تخلیه بیش از ۳۴ هزار روستا در سراسر کشور بر اثر صدمات ناشی از سیل، حیات روستانشینی در ایران را در معرض خطر قرار داده است.
محمدرضا شاملو معاون عمران روستایی بنیاد مسکن انقلاب، ۲۶ فروردینماه اعلام کرده بود که نقشه جغرافیایی ۶۳ روستا فقط در استان گلستان تغییر کرده و این روستاها به دلیل خطر رانش زمین و سیل باید بطور کامل به جای دیگری منتقل شوند.
معاون عمران روستایی بنیاد مسکن از تلاش این نهاد برای اختصاص مکانهای نهچندان دور به روستاییان و البته ارائه رایگان زمینهای متعلق به این بنیاد خبر داد. با این حال گستردگی تخریب سیل، مرزهای روستاها را جابجا و بسیاری از آنها را غیرقابل سکونت کرده است.
از سوی دیگر، علیرضا عسگریان معاون توسعه مشارکتهای مردمی کمیته امداد میگوید کلنگ ساخت و ساز در استانهای خراسان شمالی (بیش از حدود ۵۰ مسکن)، مازندران (۱۵ مسکن) و آققلا (۱۰ مسکن) زده شده ولی باید زمینها خشک شود و مجوزهای ساخت دریافت شود!
کمیته امداد وعده داده تا ۲۰هزار خانه برای سیلزدگان بسازد اما عسگریان قرار گرفتن خانههای تخریب شده در حریم رودخانهها را دلیل به تعویق افتادن ساخت و سازها میداند که در آن مناطق، دیگر نمیتوان خانه ساخت.
عسگریان دولت را موظف به دادن زمین به سیلزدگان دانسته و گفته که «دولت یا باید زمین بدهد یا مجوز ساخت در مکان دیگر را بدهد. ما زمانی که مجوزهای لازم را دریافت کنیم، شروع به ساخت خانهها خواهیم کرد.»
به گفته وی، مددجویان این کمیته توانایی خرید زمین را ندارند.
آنگونه که مجید جودی مدیرکل بازسازی بنیاد مسکن اعلام کرده «۵۶ هزار و ۵۷۵ واحد شهری و روستایی در استانهای لرستان، گلستان، مازندران، سمنان و مرکزی تخریب شدهاند!»
به گفته وی، «۱۰ هزار و ۲۴۹ واحد شهری و مابقی روستایی» بطور کامل تخریب شدهاند و نیاز به نوسازی دارند. همچنین« ۸۶ هزار واحد مسکونی شهری و روستایی نیز نیاز به تعمیرات دارد.» این درحالیست که عمده روستاهای آسیبدیده، «در حریم رودخانهها بنا شده بودند یا بر اثر رانش زمین تخریب شدهاند.»
بر مبنای گزارشهای منتشر شده، خانههای روستایی سیلزدگان که صد درصد تخریب شده، در مکانهایی که فاقد خطر سیل باشند باید بنا شود.
مدیرکل بازسازی بنیاد مسکن گفته که «بررسیهای اولیه نشان میدهد، احتمالا ۶۵ روستا یا نیاز به جابجایی یا پایدارسازی خواهد داشت.»
به گفته جودی، «با افزایش حریم رودخانهها احتمالاً بسیاری از واحدهای تخریبی شهری مانند برخی نقاط خرم آباد، پلدختر و معمولان در حریم قرار میگیرد و دیگر نمیتوانند برای ساخت و ساز مجوز دریافت کنند و آنها نیز باید جابجا شوند.»
بنیاد مسکن میگوید در حال رایزنی با «سازمان ملی زمین و مسکن» برای دریافت زمین دولتی هستند و «اگر زمین هم موجود نباشد زمین از بخش خصوصی خریداری کرده و برای ساخت و ساز در اختیار مردمی که واحدهایشان داخل حریم میرود قرار میدهیم.»
امروز، یکشنبه یکم اردیبهشت، علی نبیان معاون وزیر راه و شهرسازی از اختصاص ۲۴ هکتار زمین برای آغاز بازسازیها در پلدختر و خرمآباد خبر داده و گفته است: «دو قطعه زمین به مساحت ۱۴ هکتار و ۴ هکتار در پلدختر و همچنین یک قطعه زمین به مساحت ۶ هکتار در خرمآباد برای احداث واحدهای مسکونی مردم سیلزده لرستان از سوی سازمان ملی زمین و مسکن تخصیص یافته است.»
این در حالیست که باید حداقل ۵۰۰ واحد مسکونی در پلدختر و ۴۰۰ واحد مسکونی در شهر معمولان ساخته شود.
در جلسه امروز ستاد بحران استان لرستان، حمید دامغانی فرمانده سپاه استان سمنان به عنوان استان معین لرستان، میگوید ارتفاع گل و لای در روستای چممهر در برخی نقاط به ۵ متر نیز میرسد و مردم این مناطق وضعیت نامناسبی دارند و اموالشان زیر گل و لای مانده و شرایط اسکان مردم در این روستا بسیار نامناسب است.
وی جابجایی روستاهای چممهر بالا و پایین را که حدود ۱۳۴۰ خانوار و یک روستای ۱۵ خانواری هستند، نیازمند مشخص شدن تعیین تکلیف زمین برای روستاییان دانسته است.
به گفته مدیرکل بنیاد مسکن لرستان، «برای جابجایی آنها یک سایتی در سر سه راهی چم مهر وجود دارد که اراضی ملی بوده و کار آن زمانبر خواهد بود.» از قرار معلوم برای جابجایی این روستاها به ۲۶ هکتار زمین نیاز است.