سوم ماه مه روز جهانی آزادی مطبوعات است. روزی که در دسامبر ۱۹۹۳ از سوی یونسکو با این عنوان نامگذاری شد و به تدریج با گسترش تکنولوژی ارتباطات و «مطبوعات» به انواع رسانههای همگانی و اجتماعی در بسیاری از کشورها به نام روز جهانی آزادی بیان شناخته میشود.
سازمان گزارشگران بدون مرز در همین رابطه مینویسد، «به مناسبت سوم مه روز جهانی آزادی رسانهها، گزارشگران بدون مرز (RSF) برآورد کرده است که تنها زیر ده درصد جمعیت جهان در کشوری میزیند که روزنامهنگاران میتوانند حرفه خود را در محیطی مساعد و در شرایط خوبی برای آزادی و استقلال انجام دهند.»
به گزارش وبسایت گزارشگران بدون مرز، تنها ۹ ٪ از جامعه بشری در کشوری زندگی میکنند که در آن وضعیت آزادی رسانهها خوب یا نسبتا خوب است. ۷۴٪ جمعیت جهان در کشورهایی زندگی میکنند که وضعیت آنها ناگوار و بسیار ناگوار است و آزادی رسانهها در این کشورها سرکوب میشود، از این میان چین، روسیه، عربستان سعودی، و یا حتا کشورهایی با نظامهای دمکراتیک چون مکزیک و هند را میتوان نام برد. اگر به این مجموعه کشورهایی که در آنها وضعیت آزادی رسانهها کمابیش بد است چون موریتانی و مجارستان را اضافه کنیم، این درصد به ۹۱٪ جمعیت جهان افزایش مییابد.
کریستف دولوار دبیر اول گزارشگران بدون مرز درباره این آمارها میگوید : «هیچ مشکل بزرگ بشری از گرمایش آب و هوایی تا فساد و یا برابری حقوقی زن و مرد نمیتواند بدون اطلاعرسانی آزاد، مستقل و درست، یعنی روزنامهنگاری با کیفیت حل شود. این آمارها نشانگر وضعیتی بسیار نگرانکننده برای روزنامهنگاران و البته برای جامعه بشری هستند که از حق دانستن محروم شدهاند.»
آمارهای سازمان گزارشگران بدون مرز بر اساس دادههای جمعیتشناسانه- بانک جهانی و ردهبندیهای جهانی آزادی رسانهها در سال ۲۰۱۹ تهیه شدهاند که هر سال بدتر میشود. در فاصله ۵ سال شناسه عمومی آزادی رسانهها در جهان ۱۱٪ کاهش داشته است.
گزارشگران بدون مرز ردهبندی جهانی آزادی رسانهها را که وضعیت آزادی رسانهها را در ۱۸۰ کشور جهان نشان میدهد از سال ۲۰۰۲ منتشر میکند.
همزمان مایک پمپئو وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا نیز در بیانیهای به مناسبت روز جهانی آزادی مطبوعات یادآور شد که «علیرغم برخی پیشرفت ها، خبرنگاران در سر تا سر جهان به کرات مورد آزار و اذیت قرار میگیرند، هدف خشونت هستند و حتی به قتل میرسند– بدون اینکه مجازاتی برای عاملان، در کار باشد.»
متن کامل بیانیه وزیرامور خارجه #پمپئو به مناسبت #روز_جهانی_مطبوعاتhttps://t.co/uGFkyvENkR
ما در همه سطوح برای پیشبرد آزادی مطبوعات به طور خستگی ناپذیر فعالیت خواهیم کرد و همچنین از کسانی که زندگی خود را وقف و یا حتی قربانی تداوم دموکراسی از راه خبرنگاری کرده اند، تقدیر میکنیم. pic.twitter.com/2Urry0u1Jf— USAbehFarsi (@USABehFarsi) May 3, 2019