اختر قاسمی (+عکس) پیش از پرداختن به ششمین دور فستیوال فیلم ایرانی در کلن، بد نیست به عنوان گزارش اشاره کنم که برگرفته از کتابخوانی پیش از آغاز فستیوال است که در چهارچوب آن برگزار شد. معرفی کتاب قصیده گلمکانی با عنوان: «علی عباسی تقدیم می‌کند: روایت یک کابوس سی ساله» زندگی علی عباسی تهیه‌کننده بزرگ و مطرح موج نو سینمای ایران پیش از انقلاب است.
عنوان کتاب علاقمندان به سینمای ایران پیش از انقلاب را مجذوب می کند به خصوص که یادآور پوسترهای تبلیغاتی سینماها و یا بیلبردهای خاص سینمای علی عباسی است و هم اکنون کتاب زندگی هنرمندی معرفی می‌شود که روایت یک کابوس سی ساله است. گردآوری دست‌نوشته‌های علی عباسی، تلاش قصیده گلمکانی برای روایت زندگی هنرمندی است که روزی غول سینمای موج نو ایران بود؛ روایت کابوس تهیه کننده‌ای که در اوج موفقیت و خدماتش به جامعه‌ی فرهنگی و هنری، انقلاب اسلامی او را کنار می‌زند و وی نه تنها کارش را از دست می‌دهد بلکه خبر سوزاندن نگاتیو فیلم‌هایش، درواقع سوزندان سی سال زحمات زندگی و روح و روان او بود. روایتی دردناک از یکی از چهره‌های ماندگار فرهنگی- هنری پیش از انقلاب که بی‌اغراق روایت اغلب هنرمندان سینما و تئاتر و موسیقی پیش از انقلاب در دوران پس از انقلاب است.
کتابخوانی قصیده گلمکانی که با نمایش ویدیوی گفتگوهایی با اهالی سینمای پیش از انقلاب همراه بود بسیار مورد توجه شرکت‌کنندگان قرار گرفت و از او به دلیل تلاش‌اش که خود بعد از انقلاب به دنیا آمده و با سینمای ایران پیش از انقلاب آشنایی نداشته، قدردانی شد.
فستیوال فیلم ایرانی در کلن با نام «چشم‌انداز ایران» از روز پنجشنبه ۳۰ مه با مستند «شانزده زن» از بهار ابراهیمی آغاز به کار کرد.
جشنواره‌های فیلم‌های ایرانی در کلن به فیلم هایی اختصاص دارد که در ایران ساخته می‌شوند. البته شامل کارگردانانی که در خارج زندگی می‌کنند اما در ایران فیلم می‌سازند هم می‌شود. جشنواره‌ی چشم‌انداز ایران توجه ویژه‌ای به خصوص به فیلم‌های مستند و هنری دارد که توسط کارگردانان جوان و یا ناشناخته ساخته می‌شود. از جمله مشخصات این جشنواره حضور پر رنگ زنان در برگزاری جشنواره است. ۱۶ زن به همراه دو مرد برگزاری جشنواره را در کلن به عهده دارند. امین فرزانه‌فر که از مادری آلمانیست به همراه همسر ترک‌اش لاله از بنیانگذاران این جشنواره هستند.
گرچه جشنواره با مستند «۱۶ زن» آغاز شد اما بخش رسمی جشنواره از ساعت ۱۹ روز جمعه ۳۱ مه با فیلم داستانی کارگردان جوان آرش لاهوتی به نام «روزهای نارنجی» گشایش یافت. پیش از نمایش فیلم روزبه عسگریان گیتاریست جوان ساکن کلن قطعاتی را برای تماشاگران نواخت که مورد تشویق و توجه قرار گرفت.
فیلم «روزهای نارنجی» در سال ۱۳۹۶ با بازی هدیه تهرانی و آرش مصفا ساخته شد و ضمن حضور و نامزدی جوایز در چندین جشنواره بین‌المللی موفق به دریافت سه جایزه شد. فیلم درباره‌ی زندگی «آبان» زنی است که در اواسط ۴۰ سالگی بسر می‌برد (هدیه تهرانی) و مسئول استخدام فصلی کارگران زن در باغ پرتقال است. گرچه موضوع فیلم بسیار جذاب است و با حضور زنی قوی در جامعه‌ی مردان و مشکلات آن مواجه هستیم، زنی که می‌خواهد دست زنان دیگر را بگیرد و حداقل در کار فصلی آنها را حمایت کند، اما فیلم پس از چندی با تکرار خود تماشاگر را خسته می‌کند. ضمن اینکه هدیه تهرانی با بازی بسیار جدی و خشک خود در این فیلم اجازه نمی‌دهد که تماشاگر به شخصیت فیلم نزدیک شود. برخی از تماشاگران کندی روند فیلم را دلیلی برای خسته‌کننده بودن آن عنوان کردند.
فیلم مستند «۱۶ زن» از زندگی ۱۶ زن در ایران می‌گوید. کارگردان فیلم بهار ابراهیم که خود در آلمان زندگی می‌کند، زندگی زنان در ایران را برای ما به تصویر می‌کشد. او از ۱۶ زن از نسل های متفاوت، نسل دختران جوان امروز و دغدغه‌ی زندگی مدرن این نسل، نسل مادران که بدون عشق و به خواست پدر مجبور به ازدواج می‌شدند و نسل مادربزرگ‌ها که خود در کودکی با آرزوهایشان فراموش شدند و از رویاهایشان می‌گویند.
بهار ابراهیم موفق شده در اولین مستند بلند خود شناختی نسبی از نسل‌های مختلف جامعه زنان ایران در تهران به تماشاگر بدهد. بهار پس از دیپلم متوسطه برای تحصیل در رشته پزشکی به آلمان آمد اما به دلیل علاقه‌اش به سینما به فراگیری فیلم پرداخت و سالیانیست که به عنوان دستیار و کارگردان مشغول به کار است.
مستند «رهگذر نیمه‌شب» کاری از حسن فاضلی کارگردان افغان فیلم تاثیرگذار روز اول فستیوال بود. این مستند که با سه دوربین موبایل توسط کارگردان و خانواده‌اش فیلمبرداری شده، داستان واقعی فرار کارگردان به همراه همسر و دو دختر ۱۱ و ۶ ساله‌اش به آلمان است. حسن فاضلی پس از تهدید طالبان تصمیم می‌گیرد با خانواده‌اش فرار کند. او ابتدا به ایران و ترکیه و سپس از طریق کشورهای بالکان به اروپا و آلمان می‌آید. مستند که کاملا از صحنه‌های واقعی فرار این خانواده چهار نفره در بین راه‌های پر خطر گرفته شده، تماشاگر را با ترس و دلهره‌های آنها همراه می‌کند بطوری که نه تنها اشک برخی تماشاگران ایرانی و افغان که خود این راه را پیموده‌اند جاری کرد بلکه حتی تماشاگران آلمانی را نیز متاثر نمود.
پس از پایان فیلم، کارگردان و خانواده‌اش بر صحنه حضور یافتند و تماشاگران به احترام آنها از جا برخاستند. حسن فاضلی هنگام ورود به روی صحنه همچنان با موبایل خود مشغول فیلم گرفتن بود و می‌گفت می‌بینید که فیلم زندگی و فرار ما همچنان ادامه دارد چون پناهندگی‌شان هنوز قبول نشده.
نرگس دختر بزرگ کارگردان در بخش پرسش و پاسخ با شرکت‌کنندگان گفت: ما خیلی خوشحالیم که به آلمان آمدیم و من به مدرسه می‌روم و اینجا را خیلی دوست دارم، اما آلمان ما را دوست ندارد و مدام به ما می‌گویند شما باید برگردید.
در پایان روز نخست چند فیلم کوتاه نیز نمایش داده شد. این بخش با همکاری موسسه هنر و تجربه در ایران صورت گرفت که در بخش اول فیلم‌های «سیندرلا» از مهدی آقاجانی، «خوابگردها» از پویا نبی، «مانیکور» از آرمان فیاض و وقت ناهار از علیرضا قاسمی نمایش شد.
جشنواره فیلم های ایرانی تا یکشنبه دوم ژوئن ادامه دارد.
