(+عکس) دیده‌بان میراث فرهنگی ایران می‌گوید دیوان عدالت اداری پس از خارج کردن خانه حسام‌لشکر از فهرست آثار ملی ایران، حالا کارخانه قند کهریزک؛ نخستین کارخانه قند ایران را نیز از این فهرست خارج کرده است. به نظر می‌رسد افزایش خروج بناهای تاریخی از فهرست آثار ملی رابطه مستقیمی با ساخت و سازها و افزایش قیمت ملک در تهران داشته باشد.
دیده‌بان میراث فرهنگی ایران گزارش کرده که دیوان عدالت اداری کشور، رای به خروج کارخانه قند کهریزک به عنوان نخستین کارخانه قند ایران و منطقه و یکی از بناهای ارزشمند صنعتی ایران داده است.
دیوان عدالت اداری به تازگی به خروج خانه حسام لشکر از فهرست آثار ملی ایران و از معدود بناهای باقی‌مانده سبک سنتی اندرونی و بیرونی تهران رای داده بود.
آنگونه که دیده‌بان میراث فرهنگی ایران اعلام کرده، مالکان این کارخانه قصد دارند تا با تغییراتی در این بنا، امکان اجاره آن را به صورت انبار کسب کنند و مامور بازدید را نیز متقاعد کرده‌اند.
از سوی دیگر، مالکان بنا در حال درست کردن سقف‌هایی با ورق‌هاى فلزى هستند و شنیده می‌شود راه‌آب‌های بخش‌های قدیمى‌تر را هم با ماسه پر کرده‌اند تا بارندگى باعث تخریب آن شود!
کارخانه قند کهریزک متعلق به دوره قاجار و در شهرستان ری، روستای کهریزک، واقع شده است. این بنا در سال ۱۳۸۰ در زمره آثار ملی ایران ثبت شد و می‌توانست به عنوان موزه صنعت در ایران مورد نوسازی قرار گیرد.
در طول سال‌های اخیر اما بخش‌هایی از آن به عمد تخریب شده، از جمله بناهای ضلع جنوبی که روزگاری شهرداری کهریزک آنجا بود و باسکول آن، که شاید اولین باسکول با تناژ بالای کشور بوده، در آن قرار داشت.
کارخانه قند کهریزک واحدی منحصر به‌فرد در تاریخ صنعت کشور است که در دوران قاجار با سهام مشترک ایران و بلژیک بنا شد. این کارخانه به دلیل از رونق انداختن بازار فروش قند روسیه- که آن‌زمان تنها قند موجود در بازار ایران بود- با کارشکنی‌هایی چون ارزان کردن قیمت قند رو به ورشکستگی رفت! این کارخانه بیش از ۴۰ سال دوام نیاورد و بطور کامل تعطیل شد. کاری که روس‌ها مشابهش را با کارخانه‌های کبریت‌سازی تهران و تبریز هم کردند. کارخانه قند کهریزک داستان‌های بسیاری دارد که بازگویی آنها برای هر ایرانی می‌تواند جذاب و آموزنده باشد.
