با وجود افزایش بارندگیها در سال جاری، معاون وزیر نیرو میگوید ۲۸ میلیون نفر از جمعیت ایران در تابستان در معرض کمآبی قرار دارند. او میگوید از ۷۶ میلیارد مترمکعب آب حاصل از بارندگیهای بهاری، فقط توانستهاند ۵۰ میلیارد مترمکعب را ذخیره کنند!
قاسم تقیزاده خامسی معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا روز گذشته شنبه اول تیرماه در جمع خبرنگاران ضمن درخواست از مردم برای صرفهجویی در مصرف آب اعلام کرد که ۲۳۳ شهر با جمعیتی بالغ بر ۲۸ میلیون نفر در تنش آبی قرار گرفتهاند!
بارندگیهای بهاری سال جاری در حالی به نسبت سالهای قبل افزایش داشته و در ۲۸ استان کشور حتی باعث به راه افتادن سیل شده، ولی خامسی از ۱۳۰ میلیارد متر مکعب کسری آب کشور در طول ۱۰ سال خشکسالی پیاپی خبر داده است. او افزوده که این کمبود آب «با یک سال بارندگی و ترسالی برطرف نمیشود.»
به گفته وی «اگر چه در سیلابهای امسال میزان ورودی سدهای کشور به ۷۶ میلیارد مترمکعب رسید، ولی به دلیل کمبود فضای مخازن سدهای کشور، نتوانستیم تمام این آب ورودی را ذخیره کنیم و از این میزان تنها موفق به ذخیرهسازی ۵۰ میلیارد مترمکعب شدیم.»
این مقام وزارت نیرو همچنین به موضوع آبخواری در مناطق مختلف کشور اشاره کرد که «از مجموع ۸۰۸ هزار حلقه چاه آب حفرشده در نقاط مختلف کشور حدود ۳۲۰ هزار حلقه غیر مجاز است و از این تعداد هم بیش از ۱۰۰ هزار حلقه چاه عمیق (بیشتر از ۲۰ متر عمق) هستند که برداشت آب از آنها فشار زیادی به منابع سفره های زیرزمینی وارد میکند.»
دیروز عیسی کلانتری رئیس سازمان محیطزیست نیز بر سرقت آب از طریق حفرچاههای غیرمجاز تأکید کرده و گفته بود که نباید آبخواری را کمتر از زمینخواری، دریاخواری و جنگلخواری شمرد.
تقیزاده خامسی با اشاره به اینکه برداشت سالانه ۳/۷ میلیارد مترمکعب آب از چاههای غیرمجاز آبخوانها و منابع زیرزمینی را به خطر انداخته، ادامه داد: «بالغ بر ۹۰ درصد از منابع آبی کشور در بخش کشاورزی مصرف میشود و با توجه به تنش آبی در بسیاری از شهرها باید بپذیریم که دوران کاشت محصولات پرمصرف (آب بر) در استانهای درگیر کم آبی سپری شده است.»
آنگونه که معاون وزیر نیرو اظهار داشته، نیمی از چاههای غیرمجاز در استانهای «مازندران، گیلان و آذربایجان غربی» قرار دارند و کم آبی در استانهایی نظیر «خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان» باعث شده تا ارزش پروانه بهرهبرداری چاهها به بیش از ۳۰ میلیارد تومان برسد.
در این بین، تقیزاده خامسی پیشنهاد کرد با توجه به اینکه برخی کشاورزان برای داشتن پروانه بهرهبرداری از چاههای آب، اقدام به رها کردن آب در زمینهای خشک و بدون کشت میکنند، «بازار آب» راهاندازی شود.
وی در این باره توضیح داد: «با ایجاد بازار آب میتوان به کشاورزان اطمینان داد که نه تنها پروانه بهرهبرداری آنها لغو نخواهد شد، بلکه منابع آبی آنها برای مصارف مختلف خریداری خواهد شد.»
معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا اجرای طرح «انتقال آب از دریای عمان به کویر مرکزی» برای انتقال ۷۰۰ میلیون متر مکعب آب در سال به استانهای کم آب را با توجه به هزینه ۱۰۰ هزار میلیارد تومانی به صرفه ندانسته و گفت که «بنابراین انتقال آب برای مصارف شرب با قیمت دولتی هرگز به صرفه نیست و دولت با منابع مالی موجود یقیناً این آب را خریداری نمیکند، اما بخش خصوصی میتواند این پروژه را برای فروش آب به صنایع پرمصرف موجود در این سه استان اجرا کند.»
وی تأکید کرد: «طرح انتقال آب از دریای خزر به استان سمنان هم هنوز اجرایی نشده و صرفاً در حد مطالعه است، چرا که اجرای این پروژه بسیار هزینه بر خواهد بود و قیمت آب انتقال یافته به صرفه نیست.»
آغاز افت فشار آب در تهران
از سوی دیگر محمدرضا احمدنسب قائم مقام مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران، اُفت فشار آب در برخی از مناطق پایتخت را به دلیل مصرف بالای مردم خواند و گفت: «برای صرفهجویی مصرف آب در شهر تهران افت فشار را در دستور کار خود قرار دادهایم!»
به گفته وی میزان مصرف آب تهران در مقایسه با سال قبل ۴ درصد افزایش داشته است.
احمدنسب تأکید کرد که «این گونه نباید تصور شود که چون بارشهای خوبی داشتیم صرفهجویی آب فراموش شود.»
طبق اعلام قائم مقام مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران، «بیشترین مصرف آب در روزهای جاری مربوط به کولرهای آبی» بوده است.