انتخابات هیأت رئیسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، یکشنبه دوم تیرماه، برگزار شد و مجتبی ذوالنور (ذوالنوری) عضو «جبهه پایداری» با اکثریت آرا رئیس این کمیسیون شد.
حشمتالله فلاحتپیشه و دوستان او در کمیسیون امنیت ملی که اغلب نمایندگان عضو «فراکسیون امید» هستند از ماهها پیش میدانستند پایدارچیها برای ریاست این کمیسیون دندان تیز کردهاند.
اختلافات بر سر منافع باندی و جناحی در کمیسیون امنیت چنان بالا گرفت که مجتبی ذوالنور، ۲۲ خرداد صریحاً گفت «رهبری از عملکرد کمیسیون امنیت ملی [با ریاست فلاحتپیشه] انتقاد دارند.» این ادعا توسط حلقه نزدیکان به خامنهای رد نشد.
قرار بود انتخابات هیأت رئیسه این دوره کمیسیون که آخرین دوره انتخابات داخلی مجلس دهم است، حدود دو هفته قبل برگزار شود اما به دلیل تاخیر تعدادی از اعضای کمیسیون برای حضور در جلسه و آبستراکسیون تعدادی از اعضای این کمیسیون، انتخابات به این هفته موکول شد به این امید که شانس فلاحتپیشه بیشتر شود.
کاندیداهای ریاست این کمیسیون فلاحتپیشه، ذوالنور، کواکبیان و بروجردی بودند که کواکبیان به نفع فلاحتپیشه و بروجردی به نفع ذوالنور انصراف داد. البته زمزمههایی نیز به گوش میرسید که فلاحتپیشه با تصمیم شخصی دیگر نمیخواهد کاندیدای ریاست کمیسیون شود. گفتنی است او توانسته بود دو سال پیش با حمایت اصلاحطلبان به ریاست علاءالدین بروجردی بر این کمیسیون بعد از ۱۴ سال پایان دهد.
ذوالنوری از مخالفان سرسخت توافق اتمی و کنوانسیونهای CFT و پالرمو مرتبط با گروه اقدام مالی FATF است و بارها تهدید کرده خروج از برجام و NPT از گزینههای نظام در مقابل غربیهاست. حالا گزینش او به او ریاست کمیسیون امنیت ملی به قول معروف «برق سه فاز» از اصلاحطلبان پراند! البته فلاحتپیشه معتقد است در انتخابات کمیسیون تبانی و زورآزمایی شد. نگرانی اصلاحطلبان آنجا دوچندان میشود که کمیسیون امنیت ملی در آستانه انتخابات مجلس یازدهم که اسفندماه برگزار میشود تحت سیطره پایداریها قرار گرفته است.
ذوالنوری نماینده قم اواخر دهه هشتاد و اوایل دهه نود خورشیدی جانشین نماینده ولی فقیه در سپاه پاسداران بود و از این گذشته به نهادهای امنیتی و اطلاعاتی جمهوری اسلامی بهخصوص در اطلاعات سپاه بسیار نزدیک است. او از یکسو با موسوی و کروبی و جریان اصلاحطلب و از سوی دیگر با احمدینژاد و رحیممشایی و جریان بهاریها مخالفتهای شدید دارد.
در دولت احمدینژاد وقتی بحث رمّالی و جنگیری داغ شد، ذوالنور میگفت، «این آدمها سر سوزنی به ولایت فقیه و روحانیت اعتقاد ندارند و اسلام بدون آخوند را القا میکنند.»
فلاحتپیشه نه چندان علنی و دردسرساز بلکه نرم و با احتیاط تمایل خود به مذاکره با آمریکا را نشان میداد اما ذوالنور که رفاقت نزدیکی با برادران طائب در اطلاعات سپاه دارد از آمریکاستیزهای دوآتشه است.
ریاست ذوالنور بر کمیسیون امنیت ملی واکنشهایی را نیز در پی داشته است؛ از جمله محمدعلی ابطحی معاون حقوقی و پارلمانی دوران محمد خاتمی در توییتی نوشت، «آقای ذوالنوری نمایندهای که همیشه سمبل تندروی سیاسی بوده، رییس کمیسون امنیت ملی مجلس شده. انتخاب خطرناکی است. کسی که در مجلس برجام آتش میزد، نمیتواند مصالح کشور را از راههای دیپلماتیک دنبال کند. این انتخاب به نفع منافع ملی نبود. شرایط سخت ما درایت نیاز دارد نه شعار افراطی.»
آقای #ذوالنوری نماینده ای که همیشه سمبل تند روی سیاسی بوده، رییس #کمیسون_امنیت_ملی_مجلس شده. انتخاب خطرناکی است.کسی که در مجلس برجام آتش می زد، نمی تواند مصالح کشور را از راه های دیپلماتیک دنبال کند.
این انتخاب به نفع منافع ملی نبود.
شرایط سخت ما درایت نیاز دارد نه شعار افراطی— Mohamad Ali Abtahi (@abtahi_m) June 23, 2019
گرچه با انتخاب ذوالنور پرداختن به اختلافات و رقابتهای جناحی اصلاحطلبان با او بر سر FATF و برجام به مسائل مورد بحث رسانهها و شبکههای اجتماعی تبدیل شد اما نباید ساده از کنار اختلاف ذوالنور و فلاحتپیشه گذشت چرا که هر دو آنها وابسته به یکی از باندهای امنیتی درون رژیم هستند و اختلافشان در کمیسیون بر سر کرسی ریاست گوشهای از اختلافات شدید باندهای آنها را نشان میدهد.
حشمتالله فلاحتپیشه در ماههای اخیر در چند مورد علیه روسها موضع گرفت. او بهمن ۹۷، پس از بازگشت از آنکارا به شدت به روسیه انتقاد کرد و گفت در جریان حملات اسرائیل به مقرّهای سپاه در سوریه آنها سیستمهای پدافندی خود را از کار میاندازند. او همچنین در چند مصاحبه تاکید کرد جمهوری اسلامی بهخصوص در مسائل نفتی بازیچه دست روسها شده و باید در سیاست خود تجدید نظر کند.
فلاحتپیشه سوم تیرماه ۱۳۹۷ نیز در یک مصاحبه با اشاره به سیاست پیچیده مسکو در منطقه در پی چالشهای این کشور در کریمه و خارج از مرزهای روسیه، گفته بود «در چنین شرایطی برخی از افراد در ایران سعی میکنند به گونهای احساسی روسیه را قدسی و راهبردی نشان دهند. بنده هنوز هم معتقدم در مناسباتی که ایران و روسیه در حوزههای مختلف آن هم عمدتا نظامی داشتند، [ایران] دچار اشتباه راهبردی شد که در آینده میتواند به ضرر منافع و امنیت ملی کشور تمام شود.»
فلاحتپیشه در دو سال اخیر بارها در مورد نفوذ جاسوسها در وزارت نفت و وزارت اطلاعات و نهادهای نظامی ایران اعم از سپاه و ارتش هشدار داده است. احتمالاً همین موضعگیریهای فلاحتپیشه سبب شد دیگر به مهمانیهای ویژه سفارت روسیه در ایران از جمله مراسمی که خردادماه ۹۸ برگزار شد دعوت نشود و امسال تعداد سپاهیها و ارتشیهای مهمان بیشتر از هر سال بود. سورنا ستاری عضو هیأت امنای موسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی هم سخنران ویژهی این مهمانی بود.
کنارهگیری علاءالدین بروجردی، یکی از روسوفیلهای ارشد نظام، به نفع ذوالنور این سناریو را که هواداران روسیه دست بالا را در کمیسیون امنیت ملی جمهوری اسلامی یافتهاند تقویت میکند. هم ذوالنور و هم بروجردی از حامیان استراتژی «نگاه به شرق» هستند.
فلاحتپیشه یک روز بعد از واگذاری کرسی ریاست کمیسیون امنیت به ذوالنور در مصاحبهای [که چاشنی محاظهکارانه آن کمتر از همیشه است] با روزنامه آرمان همچنان امیدوارانه به مذاکره با آمریکا نگاه کرده و میگوید، «تنش ایران- آمریکا مهار شده»، «ترامپ بهخوبی به این نکته آگاهی دارد که کاهش تنش با ایران علاوه بر اینکه به سود آمریکا خواهد بود، به سود همه کشورهای جهان است.» وی همچنین تاکید کرده «بنده معتقدم رابطه ایران و آمریکا میانجیناپذیر است و دو کشور نیاز به میانجی ندارند. آنچیزی که در این زمینه دارای اهمیت است این است که در زمینه عملی آمریکا باید پلهایی را که پشت سر خود خراب کرده ترمیم کند و حسن نیت خود را به جمهوری اسلامی ایران نشان دهد.»
به عنوان یک کارشناس مثل همیشه واقعیت را می گویم: جناب ترامپ! تا وقتی تحریم ها را تعلیق نکنی،در تهران فقط نظامیان با تو سخن می گویند.
— حشمت الله فلاحت پیشه (@drfalahatpishe) June 24, 2019
گفتنی است از دیگر پیامدهای ریاست ذوالنور بر کمیسیون امنیت ملی میتواند افزایش فشارها برای فیلترینگ اینترنت، افزایش پارازیتهای ماهوارهای و مسدود کردن شبکههای اجتماعی بهخصوص تلگرام، افزایش فشارها بر اقلیتهای دینی بهخصوص نوکیشان مسیحی و بهاییها باشد. هر کدام از این موارد سرکوب در سابقهی سیاه ذوالنور ثبت شده است.