خبرها درباره حجم تولید شکر و حجم واردات آن با ارز دولتی با یکدیگر همخوانی ندارد. از سوی دیگر با وجود افزایش قیمت شکر در ماه‌های گذشته برخی خبرگزاری‌ها از استفاده شکرهای با قیمت دولتی برای تولید آبنبات خبر می‌دهند.
قیمت شکر در ماه‌های گذشته به شدت افزایش یافت و در حالی که تا پایان سال گذشته به کیلویی ۴۰۰۰ تومان رسیده بود از ابتدای فروردین با افزایش قیمت روبرو شد و در اردیبهشت‌ماه به کیلویی ۱۰ تا ۱۳ هزار تومان رسید و البته در مقاطعی از زمان نیز نایاب شد!
این افزایش قیمت در حالی صورت گرفت که علیرضا یزدانی مجری طرح چغندر قند وزارت جهاد کشاورزی در سال ۹۷ اعلام کرده بود در تولید شکر، ایران به خودکفایی کامل رسیده و دیگر نیاز به واردات نخواهیم داشت.
در شرایطی که افزایش قیمت شکر نشان نمی‌داد ایران در تولید این محصول خودکفا بوده باشد، آمار مربوط به واردات نیز با سخنان علیرضا یزدانی همخوانی ندارد.
بر اساس آمارهای گمرک ایران در سال جاری تا اوایل تیرماه در مجموع ۴۹۶ هزار و ۲۲۹ تن شکر خام به ارزش ۱۷۴ میلیون دلار وارد کشور شده است که این میزان از لحاظ ارزشی ۴۳۹ درصد و از لحاظ وزنی ۶۰۲ درصد رشد نشان می‌دهد. آمارهای روزانه واردات گمرک ایران همچنین نشان می‌دهد شکر از جمله اقلام عمده وارداتی طی نیمه اول تیرماه بوده است.
شکر از جمله کالاهای اساسی به شمار می‌رود که واردات آن با ارز دولتی صورت می‌گیرد و همه اینها در حالیست که با وجود ادعای خودکفایی در تولید شکر و آمار واردات حجم زیادی از این کالا با ارز دولتی، افزایش قیمت و حتی نایاب و کمیاب شدن آن توجیه‌ناپذیر است.
در این میان در یکی روزهای گذشته خبرهایی مبنی بر اینکه برخی شکر با نرخ دولتی را به آب نبات تبدیل کرده و با صادرات آن از اختلاف قیمت ارز دولتی ۴۲۰۰ تومانی و ارز آزاد، به مبلغ ۱۲۰ میلیون دلار سود کرده‌اند. این خبر در حالیکه قرار بود یارانه شکر برای مصرف مردم استفاده شود با واکنش‌هایی روبرو شد.
محمدرضا مودودی سرپرست سازمان توسعه تجارت ایران روز گذشته درباره این خبر به خبرگزاری ایسنا گفته است: «ما اطلاعات نهایی خود از پالایش این حساب‌ها را به بانک مرکزی اعلام می‌کنیم و تمام این افراد موظفند به مراجع قضایی و دیگر مراجع قانونی پاسخ دهند که ارز دریافتی را در چه حوزه‌ای مورد استفاده قرار داده و به چه شکل صادر کرده‌اند.»
مودودی در حاشیه گفته است: «در شرایط فعلی برای صادرات کالا‌هایی مانند آبنبات، ماکارونی و امثال آن که ارز ۴۲۰۰ تومانی می‌گیرند باید عوارض دریافت کرد که به تازگی تسهیلاتی در این مورد اخذ شده است. بنابراین گزارش صادرات چیپس نیز از این موضوع خارج نیست به طوری که تولید‌کنندگان این محصول از روغن یارانه‌ای که با ارز دولتی به کشور وارد شده و همچنین سیب‌زمینی تولید شده از یارانه استفاده می‌کنند و محصول خود را به قیمت آزاد صادر می‌کنند. در بخش شیرینی نیز صادرات ما در یک سال گذشته افزایش چشمگیری داشته و محصولی که با آرد، شکر و روغن یارانه‌ای تولید شده با ارز آزاد صادر شده است.»
حسن افخمی رئیس اتحادیه نبات، آبنبات ریز و قند ریز نیز به این خبرگزاری گفته است که تبدیل شکر دولتی به آبنبات و صادرات آن، کار اعضای این اتحادیه نیست، زیرا واحدهای صنفی زیرمجموعه این اتحادیه با توجه به شرایط تولید و ساختار کارگاه‌های خود، توان صادرات آبنبات و نبات را ندارند.
هر چند اکنون همه کسانی که به ظاهر باید پاسخگوی این اقدام باشند، تلاش دارند اظهار بی‌اطلاعی کنند اما به نظر نمی‌رسد چنین اقدامی که به سود ۱۲۰ میلیون دلاری بیانجامد بدون داشتن رانت و رابطه صورت گرفته باشد!
