باقر ابراهیمی – انیسگل جوادی دختر جوان افغانستانی است که یک و نیم سال قبل فروشگاه آنلاین صنایع دستی «انیس آیسان» را راهاندازی نموده و صنایع دستی زنان روستاهای این کشور را از طریق صفحه اجتماعی فیسبوک به فروش میرساند. این بانوی جوان میگوید که از این کار راضی است و تلاش دارد تا فعالیتهای خویش را در این زمینه گسترش دهد.
انیسگل، دانشآموخته رشته علوم اجتماعی و موضوع پایاننامهاش نیز «بررسی صنایع دستی زنان جاغوری» بوده است؛ این موضوع توجه وی را برای سرمایهگذاری در این زمینه جلب میکند: «بعد از ختم پایان نامهام یک صفحه فیسبوک به نام آیسان بازار درست کردم و دستدوخت خودم را در آنجا تبلیغ میکردم.»
پس از مدتی محصولات دست دوخت وی در صفحات اجتماعی دست به دست شده و توجه کاربران زیاد را به خود جلب میکند، او با گذاشتن عکس این محصولات، فرمایش مشتریان را گرفته و جنس را به آدرس مشتری برده به آنان تحویل میداده است؛ همزمان با رونق گرفتن بازار فروش آنها، با چند خانم دیگر که در ولایتهای مختلف افغانستان در کار تولید صنایع دستی بودهاند هماهنگی نموده و محصولات آنها را نیز از طریق این صفحه به فروش میرسانده است.
این دختر جوان افغانستانی در این زمینه میگوید: «چند نفر از ولایتهای مختلف افغانستان با من هماهنگ شدند. در اول فقط جنس را از آنها نمونه میگرفتم بعد در صفحه فیسبوک پست میکردم و وقتی مشتری برایم فرمایش میداد اجناس که نزدم موجود بود را همان روز به دست آنها میرساندم اگر جنس آماده نبود چند روز مهلت میگرفتم و بعد جنس را تهیه میکردم و برای آنها میبردم.»
انیسگل که این روزها فروشگاه آنلاین صنایع دستی «انیس آیسان» را در کابل مدیریت میکند و برای خودش فروشگاه و دفتری دست و پا نموده که چند کارمند دیگر نیز در آنجا با وی کار میکنند، در نخست کار خویش را با پنجصد افغانی آغاز نمود؛ در حال حاضر چندین بانو از ولایتهای غزنی، بامیان، بدخشان، تخار، سمنگان، هرات و بغلان با او همکاری دارند و صنایع دستی خود را برای فروش در فروشگاه «انیس آیسان» میفرستند.
انیسگل میگوید که دشوارهایی را که در شروع کار با آنها دست و پنجه نرم نموده هیچگاه از یاد نخواهد برد: «من با بدترین شرایط ساختم، در اول که کارم را شروع کرده بودم با این شرایط بد امنیتی کابل با هزاران ترس و لرز کالا را خودم برای مشتری میبردم. در افغانستان برای یک خانم این کار خیلی سخت است ولی باز هم من دست از این کار بر نداشتم و نهایت تلاش خود را کردم. الان خودم دفتر دارم و چند نفر کارمند هم در اینجا کار میکنند.»
هنوز مشکلات زیادی در برابر زنان و دختران افغانستانی که به تجارت روی آورده و کارهای اقتصادی انجام میدهند وجود دارد ازجمله میتوان به سرمایهی اولیه و عدم دسترسی زنان به منابع مالی اشاره نمود. ولی با اینهمه طی سالهای اخیر شمار زیادی از زنان و دختران جوان به ویژه دانشآموختگان به کارهای اقتصادی روی آوردهاند که بخش مهمی از آنها بر تولید و فروش صنایع دستی متمرکز است.
خرید و فروش آنلاین موضوع جدیدی است که به تازگی وارد دنیای تجارت و اقتصاد افغانستان شده؛ به همین دلیل برخی از مردم نمیتوانند به سادگی به این فروشگاهها اعتماد کنند. وقتی از انیسگل پرسیدم که چقدر از بازار فروش محصولاتاش راضی است و آیا کارهایش رونق گرفته، پاسخ داد: «بله من راضی هستم، هر چند بعضی مشتریها هستند که به فروش آنلاین اعتماد ندارد چون برخی از فروشگاههای آنلاین اجناس خراب برای مشتریان فرستادهاند، به همین دلیل بعضی از مشتریها خودشان به فروشگاه میآیند جنس را از نزدیک میبینند بعد خریداری میکنند.»
*باقر ابراهیمی گزارشگر و روزنامهنگار از کابل