یک میلیون و ۲۰۰ هزار مترمربع از زمینهای ساحلی جزیرهی قشم برای پرورش میگو به صورت غیرقانونی تصرف شده و این زمینخواری احتمال حذف «ژئو پارک قشم» از فهرست میراث طبیعی یونسکو را تقویت کرده است، ولی با وجود این، ساخت و ساز این مرکز متوقف نشده است.
این روزها، زمینخواری یک مرکز پرورش میگو و آبزیان در جزیرهی قشم و تصرفغیرقانونی یک میلیون و ۲۰۰ هزار مترمربعی (۱۲۰۰ هکتار) از اراضی ساحل و دریا، با انتقاد گستردهی حامیان میراث فرهنگی و مردم روبرو شده است.
برخی منابع محلی در قشم، از شرکتهای «آرتا میگو» قشم وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و طرح پرورش میگو آسیه شافعی، به عنوان شرکت تصرفکننده اراضی قشم یاد میکنند که بدون رعایت حریم دریا و ساحل، ۱۲۰۰ هکتار از اراضی ساحلی قشم را برای پرورش میگو به اختیار خود در آوردهاند.
با اینکه از آبانماه امسال این موضوع به صورت قضایی هم طرح شده و جلساتی با مسئولان وزارتخانههای کشاورزی و شیلات هم برگزار شده اما مقامات سازمان میراث فرهنگی میگویند، این مرکز پرورش میگو «حرفشنوی» ندارد!
تصرف غیرقانونی و بدون ضابطه هزار و ۲۰۰ هکتار اراضی «ژئوپارک» و «غار نمکی قشم» بدون ارزیابی محیط زیستی و ارائه مشخصات دقیق فنی آن، صورت گرفته تا تحت عناوینی چون اشتغالزایی و حمایت از مردم بومی، بطور گسترده دست به تخریب اراضی ملی و زمینخواری بزنند.
از سوی دیگر، واگذاری زمینهای محدوده طولانیترین غار نمکی جهان و ژئوپارک قشم، به این مرکز پرورش میگو تهدید جدی برای خروج «ژئوپارک قشم» از فهرست میراث طبیعی یونسکو به شمار میرود.
همزمان با ثبت ژئوپارک قشم در فهرست ژئوپارکهای یونسکو، از سال ۱۳۹۶ واگذاری زمینهای متعلق به طولانیترین غار نمکی جهان آغاز شده است. این ژئوپارک پیشتر در سال ۱۳۸۵ نیز به ثبت در یونسکو رسیده بود ولی به دلیل مشکلات مدیریتی، کارت قرمز دریافت کرد و از این فهرست خارج شد. واگذاری دوباره زمینهای این ژئوپارک، احتمال خروج دوبارهی آن را از فهرست یونسکو تقویت کرده است.
مقامات سازمان شیلات و جهاد کشاورزی، این زمینها را برای «احداث اقامتگاه، مرکز پرورش میگو و آبزیان، پلاژ و شهرکهای صنعتی» در اختیار غیر قرار دادهاند.
علیرضا امریکاظمی مدیر ژئوپارک جهانی قشم و سرپرست مدیریت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قشم، اعلام کرد که از دو ماه پیش موضوع واگذاری مطرح بوده و به دلیل «بیتوجهی مسئولان ذیربط»، اکنون کار به جایی رسیده که «در محوطهای که زمان انتشار خبر فقط دو کانکس در آن مستقر بود، تخریب گسترده در اصل اثر اتفاق افتاده است.»
امریکاظمی میگوید با اینکه از چند ماه پیش مرکز ژئوپارک قشم و میراث فرهنگی جزیره، «در قالب رسمی» و «از مجاری قانونی» و به مقامات «قضایی» شهرستان شکایت کرده و برای «توقف سریع این پروژه» و «لغو مجوزهای آن» اقدام کردهاند، «ولی متاسفانه حرفشنوی نداشتند و به کار خود ادامه دادند و تا این لحظه توقف عملیات صورت نگرفته است!»
مدیر ژئوپارک جهانی قشم همچنین گفته که حتی مذاکرهی شفاهی، اخطار به «سرمایهگذار و کسی که تخریب را انجام میدهد» و تذکر کتبی هم نتیجه نداده است.
به گفتهی این مقام ژئوپارک جهانی، واگذاری اراضی یا از طریق «سازمان منطقه آزاد» با طی روال مشخص اداری انجام میشود و یا خارج از اختیارات سازمان و عمدتاً توسط «جهادکشاورزی» به عنوان مسئول شیلات انجام میشود و اتفاقی هم که در آن منطقه رخ میدهد برگشتناپذیر است، یعنی اگر روزی پشیمان شوند دیگر نمیتوان جبران یا اصلاح کرد که نگرانی اصلی نیز همین است!
جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز در تذکر کتبی به مسئولان اجرایی از صدور مجوز ساخت و ساز از سوی سازمان شیلات و وزارت جهاد کشاورزی در این منطقه انتقاد کرده و خواستار توقف این پروژه شدهاند.
رضا برومند مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان هرمزگان اما اعلام کرد که بنا به درخواست دادستان عمومی و انقلاب شهرستان قشم سهشنبه هشتم بهمنماه واگذاری طرح پرورش میگو بررسی میشود.
وی مسئول رسیدگی به این موضوع را سازمان میراث فرهنگی منطقه آزاد قشم دانست و گفت که «پرونده ثبت ژئوپارک قشم در یونسکو از سوی میراث فرهنگی منطقه آزاد قشم پیگیری میشد و اینکه محل اجرای طرح در حریم گنبد نمکی و ژئوپارک قرار دارد باید از میراث فرهنگی قشم استعلام گرفته میشد.»