محموله‌های دارویی بشردوستانه از سوی دولت سوئیس در حالی طی روزهای گذشته از طریق سفارت این کشور به ایران منتقل شده است که رئیس کل بانک مرکزی گفته است داروی ما ۲۰۰۰ برابر واردات از کانال مالی سوئیس است!
این محموله‌های دارویی در پی ایجاد ساز و کاری از سوی کشور سوئیس با عنوان «شتا» برای ارسال اقلام بشردوستانه به ایران و زیر نظر وزارت خرانه‌داری آمریکا شکل گرفته است. وزارت خزانه‌داری آمریکا برای انتقالات مالی این کانال تجاری به بانک‌های سوئیس اطمینان خاطر داده که مشمول تحریم‌ها نخواهند بود.
در دوره پیشین تحریم‌های ایالات متحده و شورای امنیت سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی که یک دهه پیش آغاز شد نیز کشور سوئیس کانالی برای مبادله کالاهای انساندوستانه ایجاد کرده و از دفتر کنترل دارایی‌های خارجی خزانه‌داری آمریکا (اوفک) برای انجام این مبادلات مجوز گرفته بود.
در روزهای گذشته سفارت سوئیس در تهران در توییتی از راه افتادن مالی جدید برای ارسال اقلام انساندوستانه به ایران خبر داد و نوشت: «روز نقطه عطف مهم پس از نخستین پرداخت موفق برای محموله دارویی، بطور آزمایشی، و آماده شدن بستر ساز و کار مالی جهت تحویل کالاهای انساندوستانه، تامین اقلام کشاورزی، غذایی، دارویی و تجهیزات پزشکی. با تشکر از تمامی مقامات ایرانی، سوئیسی و آمریکایی.»
روز گذشته نیز حساب توئیتری سفارت سوئیس در تهران نوشت: «امروز حدود ۱۸۰٫۰۰۰ بسته داروی مورد نیاز پیوند اعضا، به عنوان بخشی از معامله آزمایشی در چهارچوب تمهید تجاری انساندوستانه سوئیس، وارد فرودگاه امام خمینی تهران شد. به برکت ساز و کاری قوی و متعهد، از طریق این تمهید، اطمینان حاصل خواهد شد که این محصولات به دست بیماران ایرانی برسد.»
امروز حدود ۱۸۰٫۰۰۰ بسته داروی مورد نیاز پیوند اعضا— به عنوان بخشی از معامله آزمایشی در چهارچوب تمهید تجاری انساندوستانه سوئیس— وارد فرودگاه امام خمینی تهران شد. به برکت سازوکاری قوی و متعهد، از طریق این تمهید، اطمینان حاصل خواهد شد که این محصولات به دست بیماران ایرانی برسد. pic.twitter.com/6cj9F5AIuz
— Swiss Embassy Iran (@SwissEmbassyIr) February 2, 2020
دولت سوئیس نیز پیشتر در روز پنجشنبه ۳۰ ژانویه برابر با ۱۰ بهمن‌ماه ۱۳۹۸ با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد نخستین پرداخت از طریق کانال تجاری این کشور با ایران برای ارسال دارو از هفتم بهمن‌ماه جاری بطور آزمایشی انجام شده است و به زودی به شکل کامل به جریان می‌افتد.
در همین رابطه آروین بولینگر رئیس بخش اقتصادی روابط دوجانبه وزارت اقتصاد سوئیس در روزهای گذشته گفته است: «به زودی شرکت‌ها و قراردادهای تجاری زیادی در ساز و کار جدید مبادله کالا میان سوئیس و ایران فعال خواهند شد.»
آروین بولینگر با بیان اینکه «اهمیت این ساز و کار در این است که می‌تواند انتقال دارو به ایران را تضمین کند» گفته است که «این ساز و کار در حال حاضر برای شرکت‌هایی که در سوئیس ثبت شده‌اند خدمت‌رسانی می‌کند و هیچ محدودیتی به لحاظ معاملات و مبادلات تجاری وجود ندارد.»
حالا پس از آنکه نخستین محموله‌های دارویی به ایران رسیده است، مقامات جمهوری اسلامی که تا چندی پیش از بی‌عملی کشورهای اروپایی برای باز کردن کانال‌های مالی ناخشنود بودند، در پی بی‌ارزش کردن این اقدام دولت سوئیس هستند!
عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی روز دوشنبه ۱۴ بهمن‌ماه در واکنش به ارسال دارو به ایران توسط سوئیس گفته است: «میزان دارو و ملزومات پزشکی که توسط بانک مرکزی تأمین ارز و در ۱۰ ماهه امسال وارد کشور شده است بیش از ۴ میلیارد دلار بوده است.»
رئیس کل بانک مرکزی افزوده است: «ما برای این بخش از امور ضروری کشور وابسته به تصمیمات و اقدامات دیگران نیستیم و در یک سال و نیم گذشته نیز آمریکا حداکثر تلاش خود برای جلوگیری و اختلال در واردات دارو برای بیماران کشورمان انجام داده است. ضمن اینکه نفس اعلام صدور مجوز توسط آمریکا برای واردات دارو و تجهیزات پزشکی نشان می‌دهد که علیرغم ادعای آمریکا مبنی بر تحریم نبودن دارو و اقلام بشردوستانه این اقلام عملاً توسط آمریکا تحریم شده است وگرنه نیازی به مجوز نداشت. با این حال، با تلاش‌های انجام شده توسط بانک مرکزی و سایر دستگاه‌ها با این تحریم‌ها مقابله شده است و داروهای مورد نیاز مردم تاکنون تأمین شده و این روند در آینده نیز ادامه خواهد یافت.»
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی نیز که برای راه‌اندازی ساز و کار مالی موسوم به اینستکس توسط اروپایی‌ها به هر دری زد و به جایی نرسید، گفته است که راه‌اندازی این کانال مالی نشانه حسن نیت آمریکا نیست: «این اقدام نشانه حسن نیت آمریکا نیست، حتی نشانه آن نیست که ایالات متحده کوچکترین اقدام را در راستای اجرای تعهدش بر مبنای دستور موقتی دیوان دادگستری بین‌المللی انجام داده باشد چه رسد به اجرای تعهداتش طبق برجام.» یادآوری می‌شود که ایالات متحده در هشتم ماه مه ۲۰۱۸ از برجام خارج شده است!
https://kayhan.london/1398/05/16/%d8%aa%da%a9%d8%b1%d8%a7%d8%b1-%d8%b3%d9%86%d8%a7%d8%b1%db%8c%d9%88%d9%87%d8%a7%db%8c-%d9%86%d8%ae%e2%80%8e%d9%86%d9%85%d8%a7%d8%9b-%d8%b8%d8%b1%db%8c%d9%81-%d9%88-%d8%b1%d9%88%d8%ad%d8%a7%d9%86%db%8c
همزمان عباس موسوی سخنگوی وزارت خارجه نیز با گنده‌گویی در حالی که از قرار معلوم فراموش کرده که دستگاه تبلیغاتی جمهوری اسلامی همواره روی تحریم دارو و غذا مشغول مظلوم‌نمایی بوده، گفته است: «ما چیزی به نام کانال بشردوستانه یا مشابه آن را به رسمیت نمی‌شناسیم! ما تحریم‌ها را به رسمیت نمی‌شناسیم! دارو و غذا تحریم نبوده است که کانالی برای آن ایجاد کرده و سروصدا برایش ایجاد کنند! از نظر ما این اهمیتی ندارد و رسانه‌ها بیش از حد به آن نپردازند! ولی از همه تلاش‌ها برای کاهش فشار استقبال کرده و آن را مفید می‌دانیم.»
موسوی حتا طلبکار و مدعی شده است که «این داروها باید یک سال و نیم قبل وارد کشور می‌شد که آمریکایی‌ها مانع شدند و کارشکنی کردند. شرکت سوئیسی هم پول آن را می‌گیرد. توقعات ما بیش از اینها است.»
افزایش قیمت دارو و نایاب شدن برخی اقلام دارویی در حالی به یکی از مشکلات مردم در ایران تبدیل شده است که مقامات حکومتی و هوادارانشان بطور رسمی و در شبکه‌های اجتماعی تلاش دارند تحریم‌های آمریکا علیه جمهوری اسلامی را علت این بحران بدانند. با اینهمه وزارت خزانه‌داری آمریکا بارها اعلام کرده که هیچ تغییری در صدور مجوزهای عمومی برای صادرات دارو و اقلام بشردوستانه به ایران نداده و صادرات اقلام به ایران مشمول تحریم‌های اقتصادی نیست.
با این وجود مقامات حکومتی همچنان بر مواضع خود پافشاری می‌کنند و اعلام می‌کنند گرانی، نایاب شدن و کمیاب شدن انواع دارو به ویژه داروهای بیماری‌های خاص در ایران به دلیل تحریم‌های ایالات متحده اتفاق افتاده و حتی مقامات آمریکایی را مسئول به خطر افتادن جان بیماران به دلیل نبود یا کمبود دارو معرفی کرده‌اند.
https://kayhan.london/1397/08/18/%d9%85%d8%b9%d8%a7%d9%81%db%8c%d8%aa%e2%80%8f%e2%80%8e%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%af%d8%a7%d8%b1%d9%88%db%8c%db%8c-%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d8%a7%d8%b2-%d8%aa%d8%ad%d8%b1%db%8c%d9%85-%d9%88-%d8%aa
البته مقامات جمهوری اسلامی گاهی نیز درباره عدم کمبود دارو در کشور به مردم اطمینان می‌دهند و مدعی خودکفایی در تولید بخش زیادی از داروهای کشور می‌شوند. جالب اینجاست که این مقامات درباره سخنان و ادعاهای خود هیچ هماهنگی ندارند تا اینهمه ضد و نقیض گفته نشود!
در همین روزهایی که سوئیس محموله‌های دارویی خود را به ایران ارسال کرد نیز سعید نمکی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت که «حداقل تا شش ماه آینده هیچ مشکلی در تامین دارو و تجهیزات اتاق عمل و پزشکی نخواهیم داشت.»
سعید نمکی در آذرماه سال جاری نیز اعلام کرده بود که «با وجود توطئه دشمنان برای ایجاد بحران، امروز کمبود مهمی در عرصه دارو و درمان برای مردم کشور نداریم.»
https://kayhan.london/1398/10/19/%da%86%d8%b1%d8%ae%d8%b4-%d9%88%d8%b2%d8%a7%d8%b1%d8%aa-%d8%a8%d9%87%d8%af%d8%a7%d8%b4%d8%aa-%d8%af%d8%b1-%d8%a7%d8%af%d8%b9%d8%a7%db%8c-%d8%aa%d8%a3%d8%ab%db%8c%d8%b1-%d8%aa%d8%ad%d8%b1%db%8c%d9%85
این در حالیست که جدا از موج خبری و روند مدیریت افکار عمومی برای ترویج آمریکاستیزی توسط مقامات جمهوری اسلامی، کارشناسان در ایران نظرات متفاوتی دارند و علت‌های دیگری را برای افزایش قیمت و کمیاب شدن برخی داروها در کشور عنوان می‌کنند.
در همین زمینه یک داروساز به کیهان لندن می‌گوید که «مشکل شرکت‌های داروسازی داخلی کمبود مواد اولیه است. واردکنندگان مواد اولیه حاضر نیستند با ریسک قیمتی ارز روبرو شوند و بسیاری از فعالان این حوزه ترجیح داده‌اند سفارش مواد اولیه را به حالت تعلیق در بیاورند. دولت می‌گوید ارز جهانگیری برای دارو می‌دهد منتها واردکنندگان می‌گویند برای گرفتن این ارز باید مدتها دوندگی کنند و اکثراً هم دولت به شرکت‌هایی که پارتی دارند ارز می‌دهد.»
این داروساز و مالک داروخانه می‌گوید: «شرکت‌های داروسازی هم از تقلبی بودن مواد وارداتی نگران هستند. شرکت‌های واردکننده گاهی مواد چینی و هندی که مطمئن نیستند وارد می‌کنند. حتی داروهای چینی هم در بازار زیاد شده و حتماً خبرهایی که درباره خطرات این داروها در ایران را شنیده‌اید.»
این پزشک داروساز درباره داروهای وارداتی نیز می‌گوید: «داروهای وارداتی هم به خاطر قیمت ارز و بی‌نظمی دولت در رسیدگی به تخصیص ارز و صدور مجوز ترخیص از گمرک و مسائلی از این دست در توزیع دچار مشکل هستند. ما وقتی سفارش برخی داروها را می‌دهیم باید تا سه چهار ماه معطل بمانیم تا دارو به دستمان برسد. البته برخی همکاران هم می‌گویند دولت از هراس ایجاد کمبود دارو، توزیع بعضی داروها را مدیریت می‌کند تا انبارها خالی نماند.»
گرانی دارو نیز دلایلی مشابه دیگر کالاها در ایران دارد که به تحریم ارتباط ندارد و درواقع به شیوه مدیریت اقتصاد کشور طی چهار دهه گذشته باز می‌گردد.
محمود نجفی عرب رئیس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق بازرگانی تهران هفته گذشته در گفتگو با وبسایت «نود اقتصادی» گفت که گرانی ۲۰۰ درصدی بنزین بر قیمت دارو اثر افزایشی داشته و باعث گرانی قیمت دارو شده است.
