بر اساس تازهترین آمار ارائه شده از سوی گمرک ایران در ۹ماهه امسال یک میلیون و ۴۷۷ هزار تن قند و شکر وارد ایران شده است؛ واردات این حجم قند و شکر در حالی با چراغ سبز دولت صورت گرفته که چغندرکاران از وعدههای عملی نشده دولت در بحران بسر میبرند و چند کارخانه قند و شکر ایران به دلیل بیکفایتی جمهوری اسلامی تعطیل و نیمهتعطیل هستند.
آمارهای گمرک ایران نشان میدهد در ۹ ماهه امسال یک میلیون و ۴۷۷ هزار تن قند و شکر وارد کشور شده که این میزان نسبت به واردات ۱۵۴ هزار تنی مدت مشابه سال ۹۷ رشد ۸۵۹ درصدی را نشان میدهد. همچنین این میزان واردات در ۵ سال اخیر بیسابقه بوده است.
واردات گسترده قند و شکر در حالی رخ داده که مسئولان وزارت جهاد کشاورزی در سال ۱۳۹۷ از خودکفایی در تولید شکر خبر دادند اما معلوم نیست این مقدار شکر چگونه و به چه منظور وارد کشور شده است.
به نظر میرسد افزایش شدید مصرف شکر در بخشهای تولید مواد غذایی و همچنین احتیاط دولت در تأمین بازار، این سیل واردات را رقم زده است. همچنین از آنجایی که شکر نیز در قالب کالاهای اساسی آمده است، دریافت ارز دولتی هم میتواند انگیزه واردکنندگان را دو چندان کند.
کارخانه قند فسا از جمله کارخانههای بزرگ تولید قند و شکر است که در دو سال گذشته همواره با بحران روبرو بوده و نه تنها تولید این کارخانه بارها متوقف شده بلکه کارگران نیز از عقب افتادن حقوقها و اخراج و بیکاری در عذاب هستند.
کارخانه قند فسا در سال ۱۳۳۳خورشیدی تاسیس شد و در سال ۱۳۳۵به بهره برداری رسید. فعالیت این کارخانه در سال ۹۲ به دلیل بحران مالی متوقف شد و در هجدهم بهمن ماه ۹۵ با سرمایهگذاری ۴۲۰ میلیارد ریالی بخش خصوصی بار دیگر راهاندازی اما پس از مدتی تعطیل شد.
این کارخانه پس از بارها تعطیلی در دو سال گذشته، آبان ۹۸ فعالیت دوباره خود را از سرگرفت و مقامات دولتی تبلیغات زیادی باری راهاندازی دوباره کارخانه انجام دادند اما پس از چند روز منابع کارگری کارخانه اعلام کردند کارخانه مواد اولیه ندارد و در نتیجه خطوط تولید خوابیده و کارگران بار دیگر بیکار شدهاند. مدیر عامل این کارخانه نیز اواخر آبانماه به دلیل انباشت بدهی به کارگران و چغندرکاران در حال فرار از کشور بازداشت شد.
یک ماه بعد از این اتفاقات در کارخانه قند فسا، کارخانه قند سلیمان دورود در استان لرستان ۹۳ روز پس از افتتاح در هفته دولت به دلیل عدم تأمین مواد اولیه این کارخانه تعطیل و کارگران آن بیکار شدند!
کارخانه قند شاهرود، کارخانه قند ورامین و کارخانه قند کامیاب اصفهان با سالها سابقه تولید، طی دو سال گذشته تعطیل شدهاند.
عدم حمایت و رسیدگی دولت به وضعیت کارخانههای قند و شکر در پی رکود تورمی شدید سالهای گذشته یکی پس از دیگری این کارخانهها را به تعطیلی موقت یا کاهش شدید سطح تولید میرساند.
این روند همچنین چغندرکاران را نیز با بحران روبرو کرده است. چغندرکاران در استانهای مخلتف به دلیل عدم خرید محصولاتشان از سوی وزارت جهاد کشاورزی و کارخانههای قند و شکر با مشکل روبرو هستند. از سوی دیگر بسیاری از چغندرکاران به دلیل پرداخت نشدن پول چغندرهای خریداری شده از سوی کارخانههای قند و شکر برای ادامه کار کشت مشکل دارند. در این رابطه نیز دولت با بیتفاوتی بخش مهمی از کشاورزی ایران را با تهدیدهای جدی روبرو کرده است.