اقتصاد ۱۳۹۹؛ با کدام نفت؟ کدام بودجه؟ کدام پشتوانه؟!

- سال ۱۳۹۸ در حالی به پایان می‌رسد که اقتصاد ایران در یکی از بحرانی‌ترین دوران‌ خود بسر می‌برد.
- پیشتر تحریم‌های نفتی بحران‌های موجود را افزایش داده بود ولی حالا کُرونا همان اقتصاد ضعیف را نیز فلج کرده است.
- در این میان، همه امید جمهوری اسلامی در بودجه ناقص و ناکارآمد ۹۹، فروش قاچاقی نفت به هم‌پیمانان تجاری خود از جمله چین بود. اما هم کُرونا و هم کاهش شدید قیمت نفت این روزنه را نیز بسته است.
- دولت مُفلس به بهانه کُرونا دست به دامان صندوق بین‌المللی پول شده تا وام ۵ میلیارد دلاری بگیرد.

شنبه ۲۴ اسفند ۱۳۹۸ برابر با ۱۴ مارس ۲۰۲۰


سال ۱۳۹۸ در حالی به پایان می‌رسد که اقتصاد ایران در یکی از تراژیک‌ترین دوران‌ خود، آلوده به رانت و فساد، رکود تورمی، بودجه‌بندی غیراصولی و ناکارآمد، آثار تحریم و روند کاهشی قیمت نفت بسر می‌برد.

پیشتر اقتصاد ایران در حالی زیر فشار چهار دهه سوء مدیریت و بی‌تدبیری بنیه ضعیفی پیدا کرده بود که تحریم نفت، بحران‌های موجود را افزایش داد. حالا این روزها ویروس کُرونا نیز همان حرکت کند اقتصاد را نیز فلج کرده و روزهای دشوارتری را برای سال آینده رقم می‌زند.

video
play-rounded-fill

ضعیف‌تر از همیشه

کاهش شدید تقاضای نفت در پی شیوع ویروس کُرونا در چین نخستین پیامد مهم اقتصادی این ویروس بود که بر اقتصاد جهان اثر گذاشت. با ادامه این وضعیت و در حالی که کشورهای دیگر نیز درگیر کُرونا شده‌اند، صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی هشدارهایی را در مورد پیامدهای اقتصادی آن ارائه کردند.

سازمان همکاری و توسعه اقتصادی(OCDE)  نیز در تازه‌ترین گزارش خود که روز دوشنبه هفته گذشته منتشر شد با بیان اینکه رشد اقتصاد جهانی در سال ۲۰۲۰ به شدت کند خواهد شد تأکید کرد که ویروس کُرونا تولید ناخالص داخلی در کشورهای مختلف را کاهش خواهد داد.

در ایران اما همانطور که شیوع کُرونا آمار نگران‌کننده‌ای طی سه هفته گذشته برجا گذاشته، تبعات اقتصادی ناشی از آن نیز قابل توجه و به شدت نگران‌کننده است.

https://kayhan.london/1398/12/10/%d9%82%d9%88%d8%b2%d8%a8%d8%a7%d9%84%d8%a7%d9%82%d9%88%d8%b2%d9%90-%d8%a7%d9%82%d8%aa%d8%b5%d8%a7%d8%af-%d8%aa%d8%ad%d8%b1%db%8c%d9%85%db%8c-%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%a7%d9%86

ویروس کُرونا در شرایطی بار هزینه‌های پیش‌بینی نشده‌‌ای را به بخش درمان کشور تحمیل کرده که تعطیلی مرزها و قفل شدن روند صادرات به کشورهای همسایه نیز زیان قابل توجهی در بخش درآمدی و ورود ارز به کشور ایجاد کرده است.

همچنین تعطیل و نیمه تعطیل شدن فعالیت اصناف مختلف معیشت قشرهای مختلف را با تهدیدهای جدی روبرو کرده است. این وضعیت با توجه به اینکه صندوق بین‌المللی پول در گزارشی اعلام کرده کُرونا افزایش شکاف طبقاتی را افزایش می‌دهد نیز قابل توجه است. در ایران که حتی برخورداری از امکان آزمایش کُرونا و دسترسی به تجهیزات اولیه چون ماسک و دستکش و ژل ضدعفونی کننده به مشکل مردم عادی تبدیل شده، بدون شک تبعات اقتصادی ناشی از کُرونا این فاصله طبقاتی را عمیق‌تر خواهد کرد.

https://kayhan.london/1398/12/19/%d8%a7%d8%ac%d8%a8%d8%a7%d8%b1-%da%a9%d8%a7%d8%b1%da%af%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d9%88-%da%a9%d8%a7%d8%b1%d9%85%d9%86%d8%af%d8%a7%d9%86-%d8%a8%d9%87-%d8%ad%d8%b6%d9%88%d8%b1-%d8%af%d8%b1-%d9%85%d8%ad%d9%84

از سوی دیگر با وجود درگیر شدن اصناف مختلف در زیان‌های این ویروس، دولت مجبور خواهد شد طرح‌های حمایتی برای جبران خسارات ناشی از کُرونا را در دستور کار قرار دهد. معافیت‌هایی در حوزه مالیات در روزهای گذشته از سوی کارشناسان و فعالان بازرگانی و اصناف مطرح شده و گویا دولت از سر ناچاری به آن چراغ سبز نشان داده است. این در حالیست که درآمدهای مالیاتی یکی از نقاط هدف‌گذاری شده برای درآمدهای بودجه ۹۹ بود که در حالت عادی نیز معلوم نبود دریافت‌کردنی باشد! اما حالا با وجود زیان‌های ناشی از کُرونا وضعیت این درآمدهای مبهم از پیش هم مبهم‌تر شده است.

درآمد پا در هوا از فروش نفت

در بودجه ناقص و پرایراد ۹۹ در کنار افزایش درآمدهای مالیاتی، جمهوری اسلامی امید زیادی نیز به فروش قاچاقی نفت به هم‌پیمانان تجاری خود از جمله چین و هم‌چنین کشورهای همسایه داشت. اما حالا شواهد نشان می‌دهد که کُرونا این امید را هم نقش بر آب کرده است.

گسترش این ویروس موجب شده تقاضای نفتی چین تا ۳ میلیون بشکه در روز کاهش پیدا کند. کاهش تقاضای نفتی چین برای جمهوری اسلامی که زیر تحریم صد درصدی نفت قرار دارد به معنای بر باد رفتن خیالات صادرات نفتی است.

اینهمه در حالیست که چین مهمترین و بزرگترین شریک تجاری نظام در شرایط تحریم به شمار می‌رفت و حالا این مشتری وفادار که پیش از کُرونا روزانه حدود ۱۰.۱۲ میلیون بشکه نفت وارد می‌کرد، با کاهش تقاضا روبرو شده است. درواقع بر اثر کاهش رشد اقتصادی در چین و کاهش تقاضای نفت، بازار جهانی نفت نیز با مازاد نفت روبرو شده و پیشی گرفتن عرضه بر تقاضا موجب کاهش قیمت جهانی نفت در هفته‌های گذشته شد که این نیز به نوبه خود بر ابهامات درآمدهای نفتی بودجه ۹۹ می‌افزاید.

علاوه بر این، طی ماه‌های گذشته تغییرات استراتژیک در خاورمیانه و رویارویی‌هایی مانند حمله پهپادها به تاسیسات پالایشگاهی آرامکو عربستان سعودی از عوامل مهم در ایجاد آرایشی تازه از سوی برخی تولیدکنندگان نفت بوده است.

از نمونه‌های این آرایش تازه اختلاف میان عربستان و روسیه در آخرین نشست اوپک است که موجب کاهش شدید قیمت نفت در هفته گذشته و ثبت رکورد قیمتی تازه‌ شد.

https://kayhan.london/1398/12/19/%d8%a8%d8%b2%d8%b1%da%af%d8%aa%d8%b1%db%8c%d9%86-%d8%b3%d9%82%d9%88%d8%b7-%d9%82%db%8c%d9%85%d8%aa-%d9%86%d9%81%d8%aa-%d8%af%d8%b1-%d9%a2%d9%a9-%d8%b3%d8%a7%d9%84-%da%af%d8%b0%d8%b4%d8%aa%d9%87

صد و هفتاد و هشتمین نشست اوپک در حالی نیمه اسفندماه در ژنو با موضوع محوری کاهش میزان تولید نفت با حضور اعضای «اوپک پلاس» برگزار شد که روسیه که پیشتر با کاهش تولید نفت موافقت کرده بود، اعلام کرد تولید فعلی خود را حفظ خواهد کرد. اختلاف نظر میان عربستان و روسیه در این زمینه موجب شد این نشست بدون نتیجه پایان یابد.

در مقابل، ساعاتی بعد دولت عربستان نه تنها افزایش تولید نفت در کشورش به بیش از ده میلیون بشکه از ماه آوریل را اعلام کرد بلکه شرکت نفتی عربستان سعودی (آرامکو) نیز اعلام کرد همزمان به برخی مشتریان غالباً اروپایی خود تخفیف‌های ویژه‌ای ارائه خواهد کرد.

اعلام این تصمیمات از سوی عربستان سعودی موجب شد در نخستین ساعات کاری بازارهای شرق آسیا در روز دوشنبه ۱۹ اسفند ۱۳۹۸ شاهد بزرگترین سقوط قیمت نفت در ٢٩ سال گذشته شود چرا که قیمت نفت برنت با ۳۰ درصد اُفت به ۳۱.۲ دلار در هر بشکه رسید.

البته با توجه به سهم قابل توجه آمریکا و روسیه از تولید نفت جهان و اینکه کاهش قیمت در هر صورت به نفع آنها نخواهد بود، به نظر نمی‌رسد اوپک یا عربستان بتوانند اثرگذاری خود در قیمت‌گذاری نفت در جهان را حفظ کنند.

با اینهمه، شوک قیمت نفت برای جمهوری اسلامی که زیر فشار شدید تحریم‌ها قرار دارد بدون شک خساراتی مضاعف در بر خواهد داشت. به ویژه آنکه درآمد حاصل از هر بشکه نفت برای ایران خیلی کمتر از نرخ جهانی آن است. مقامات ایران مجبورند هم تخفیفات ویژه‌ای به مشتریان اندک خود در شرایط تحریم بدهند و هم باید مبالغی به عنوان پاداش و کمیسیون به دلال‌ها و قاچاقچیانی بدهند که نفت تحریمی را برای آنها معامله می‌کنند!

بودجه‌ی تخیلی

در این شرایط، دولت «تدبیر و امید» بودجه‌ای نوشته که برای تحقق آن در بخش درآمدی باید بتوان طی سال ۱۳۹۹ روزانه یک میلیون بشکه نفت با قیمت حداقل ۵۰ دلار به فروش رساند. جالب آنکه رهبر جمهوری اسلامی طی حکمی مرحله بررسی و اصلاح همین بودجه تخیلی در مجلس شورای اسلامی را هم حذف کرد و با دور زدن نمایندگان «خانه ملت» آن را مستقیم برای تأیید به شورای نگهبان فرستاد.

در پایان سال ۱۳۹۸، بزرگترین بازارهای ایران از جمله بازارهای مسکن نیز همچنان در رکودی عمیق و خطرناک بسر می‌برند و بخش‌های فعال اقتصادی مانند صنعت و خدمات با تورم سنگین و افزایش هزینه‌های تولید روبرو هستند؛ تورمی که پیش‌بینی می‌شود در سال آینده روندی افزایشی را طی کند و با ایجاد رکود در بخش‌های هنوز فعال اقتصاد کشور، آنها را نیز از نفس بیاندازد.

درآمد نفتیِ به شدت ناچیز، رکود و کاهش صادرات، تشدید بحران در واحدهای تولیدی و صنعتی، افزایش ورشکستگی‌ها و اخراج‌ها و کاهش ارزش پول ملی، از جمله مواردی هستند که سال ۱۳۹۹ را پیشاپیش به سالی سخت و بحرانی تبدیل می‌کنند؛ مگر اینکه معجزه‌ای رخ بدهد!

دولت مفلس و بی‌کفایت اما از همین حالا دست به دامان قرض و کمک از سازمان‌های بین‌المللی به اسم مهار کُرونا و البته با هدف «تاب‌آوری» در روزهای سخت پیش رو شده است.

با این شرایط معلوم نیست جامعه چگونه فشارهای سال ۹۸ را که علاوه بر سیل و زلزله، در کنار حضور همیشگی رکود و بیکاری و فقر، با قتل عام مردم در آبان و ساقط کردن هواپیما در دی و ویروس کُرونا در بهمن و اسفند، سنگین‌تر از همیشه شده، تاب آورده و به پیشباز نوروز ۹۹ خواهد رفت.
روشنک آسترکی

[کیهان لندن شماره ۲۵۳]

برای امتیاز دادن به این مطلب لطفا روی ستاره‌ها کلیک کنید.

توجه: وقتی با ماوس روی ستاره‌ها حرکت می‌کنید، یک ستاره زرد یعنی یک امتیاز و پنج ستاره زرد یعنی پنج امتیاز!

تعداد آرا: ۰ / معدل امتیاز: ۰

کسی تا به حال به این مطلب امتیاز نداده! شما اولین نفر باشید

لینک کوتاه شده این نوشته:
https://kayhan.london/?p=188856

3 دیدگاه‌

  1. مریم رجبی .

    پس اعتراف میکنید ، غلط کردید ، انروزی که عر عر میکردید .

    مجاهد ، فدائی ، پیوندتان مبارک سر میدادید و جفتک چار کش ول میکردید.
    اقا جان ، کسی با شما و سازمان شما و مبارزه شما برعلیه اخوندها اعتراضی ندارد .

    ملت ایران پس از ۱۴۰۰ سال دیگر حالش اول ، از هرچی لغت ، جهاد و مجاهد و مجاهدین ، بهم میخوره و حالت استفراغ بهش دست میده .

    حال میخواهد این مجاهد زیر شکم صیغه باز ، محمد وعلی عمر و عثمان و حسن و حسین و یاسر عرفات عثما بن لادن و ابو عزرائیل و حسن نصرالله و ابوبکر البغدادی و قاسم سلیمانی و سعید طوسی بچه باز و هرچی مسلمان ، زن باره و صیغه باز باشه یا برادر مجاهد خلق ایران مسعود خان ،

    کفتار و لاشخوار همه کشورها ، کفتار و لاشخوار میباشند .

    نمیشود گفت ، لاشخور مجاهد ایرانی ، کبوتر است .
    یا کفتار مجاهد ایرانی ، بره گوسند قربانی است .

    فکر میکنه با دسته کورها طرفه . خودتی .

    توده ای و فدائی و مجاهد ، همشان ، از همان قماش کفتار و لاشخور هستند .

    چه اسراریه ، که عشق حفظ نام مجاهد و مجاهدین دارید ، که مساوی است با کشتار و غارت و تجاوز به ناموس و زنان ایران و بزور و ترس فرهنگ مرد سالاری عربی ، لچک و چادر بزور بسر کردن زنان ما کردن .

    یعنی هیچ لغت و نامی یرانی و پارسی برای جایگزین کردن این لغت متعفن عربی نمی توانید پیدا کنید .
    خاک بر سرتان با ان همه ادعائ دروغی ایرانی بودنتان .
    جاوید باد فرهنگ و تاریخ و هویت ایران و ایرانی .

    به یزدان گر خرد داشتیم ، کجا این سر انجام بد ، بدست جهادیون اسلام ۱۴۰۰ ساله غارتگر و ویرانگر داشتیم .

  2. نفتی که روسیه میفروشد نیابتی و ماسک و مواد ضد عفونی و وانتیلاتور هم به ملاها نمی دهد

    بنده بارها گفته ام که بهترین قاضی تاریخ این ا ست که همان گونه که همه رسانه های فارسی که دروغ و راست فقط به مجاهدین خلق ، جبهه ملی ، لیبرال ها حمله میکنند در باز نویسی تاریخ ، و به کارتر و فرانسه حمله میبرند تا یک دروغی را جا بیندازند که دروغ بودن ان کاملا حتی در این “دست نوشته ها” ( میرفطروس مارکسیست ) به وضوح دیده می شود، فقط در هر موردی صفحه اول روزنامه های مردم و کار را هم بیاورند در ان زمان !
    https://news.gooya.com/2020/03/post-36123.phpاما کاملا برعکس در مورد دو سازمان وابسته به روسیه که نیابتی ( رفسنجانی ـ خوئینی ها ـ موسوی ) در حکومت بودند پس از کودتای ۶۰ و در زمان خامنه ای این همکاری و هم پوشانی و فریب مردم و جهان را با کوچ به غرب و به کنترل در اوردن همه رسانه های فارسی ( بدون استتثنا) و حذف استالینیستی همه دگر اندیشان برانداز زیر نقاب های ناچسب ( سلطنت طلبی ، جمهوری خواهی ، سکولار، و حتی تظاهر به ترامپیسم قلابی روسی) ، بسیار خیانت امیزتر و روسی تر انهم از نوع امپریالیستی اشغالگر غارتگر نژاد پرستانه ک گ ب ارتدکس پوتین مادام العمر ، ادامه یافت .
    اما اکنون نا امید شده و پس از کودتای اخیر در تلویزیون من و تو که با ز با کوچ همین مزدوران که از برلین و دوچه ولله امدند به لندن ، صورت گرفت و پس از شکست فرهنگی “مارکسیسم و اسلام مارکسیستی” د ر دو جنبش اخیر مردم ایران ( ضد سوریه ، فلسطین ، هوادار شاه امریکایی و امریکا) ، جوانی که شاه ندیده بود شاهی را خواست که همین ها ۴۱ سال است به ان لجن پراکنی میکنند و ۴۰ سال قبل تر هم به او لجن پراکنی کرده بودند. شکست تاریخی تبلیغات مارکسیستی ، لنینیستی ، استالینیستی ، پوتینیستی و اسلام حرامزاده مارکسیستی روسی ، ارتجاع سرخ و سیاه . تنها راه چاره را در ان میبینم که به مردم ایران هشدار دهم که اشتباهی که در ۵۷ شد ، نه تقصیرگوادلوپ ، نه لیبرال ها ، نه ملیون ، نه مجاهدین بود . دو گروه کاملا متضاد ، دو ابر قدرت در رقابت ، ایران را پس از شاهی که با انقلاب ملت »مشروعیت« از دست داده بود ، خودش تایید کرده بود ، نمی خواست با سرکوب مثل اسد و مادور و خامنف تا نابودی کشور بماند ، به دو سوی کاملا متضاد می کشانیدند .
    ۱) فدایی ، توده ای ، ملی مذهبی و تا مدت کوتاهی مجاهدین خلق کشور را به سمت امریکا ستیزی ، سرسپردگی به روسیه و متعهد به حفظ منافع ژئوپولیتیک روس ها در سوریه ، لیبی ، افغانستان ، عراق، لبنان ، یمن ، ونزوئلا ، کره شمالی ، …. می کشاندند ( خاطرات رفسنجانی ، روزنامه های مردم و کار ، سخنان اخیر پورمندی در ایران اینترنشنال ، مقاله های میرفطروس که هر دو مارکسیست و از همین قبیله هستند ) .
    ۲) ان اپوزیسیون مغضوب مشترک (خمینی ، خامنه ای) , و (فدایی ، توده ای ، کمونیست کارگری) , لازم است بپرسید (چرا اینها با هم در این مورد هم کلامند و چرا انرا زیر نقاب سلطنت طلبی پنهان میکنند) هم با امریکا
    وا روپا و همسایه ها , دنبال نرمال کردن حکومت ، یا ضابطه مند کردن و قانون مدار کردن ، مشروطه کردن حاکمیت به قانون و دموکراسی و رای مردم ، داشتن رابطه خوب و نرمال با همه از جمله امریکا ، تداوم رژیم مترقی شاه اما با رواج دموکراسی و ازادیهای سیاسی بودند ( و لیعهد مدرن ، شاهزاده رضا پهلوی این ضرورت متکی بودن به رای مردم را به خوبی درک کرده و از نظر رشد فکری از این قلابی ها که وانمود میکنند دنبال رضاخان هستند ۸۱ سال جلوتر است ) .
    در دو کودتای برجسته یکی اشغال سفارت امریکا ( اول فدائیان ، دوم پاتریس لومومبایی ها ی خوئینی ! توسط خط ارتباطی کیانوری به رفسنجانی ، احمد خمینی . حتی خود خمینی هم خبر نداشت و به یزدی هم که خبر نداشت گفت برو انها را بریز بیرون تا اینکه وحی روسی نازل شد ) ، دومی سرنگون کردن بنی صدر که می خواست جنگ فرسوده ساز کوپونیستی ، دیکتاتور پروار با عراق صدام را با و ساطت اولاف پالمه به پایان ببرد و دهانش بی موقع باز شد وا ز بازگشت شکنجه به زندانها گفت در ملاء عام ، و کشتار وحشیانه مجاهدین بین ۳ هزار تا ۱۵ هزار نفر ( البته هنوز تا استالین میلیونها و اسد یک میلیون و پول پوت و مائو و کیم فاصله نوری است اما کافی بود ) ، بیرون انداختن همه دگر اندیشان ( اعضا و احزاب گروه دوم ) از حکومت ، شکل فعلی حکومت اسلامی روسی قدرت را قبضه لنینیستی کرد . با همان حقه ها ، تاکتیک ها ، استراتژی لنینیستی ، استالینیستی . همین دست نوشته ها را بخوانید ، یا این مقاله سر در گم ، روسی راه توده ( راه روسی ) را در پیک نت . ببینید که چه گونه همه این مطلب از دیدگاه شما سانسور می شود ، به جای ان مطالبی دروغ و بیربط و مغلطه امیز از این رسانه های فارسی که ادرس عوضی میدهند ( مثل مبلغان استالینیست ) ، لجن پراکنی میکنند به دگر اندیشان ، و تکریم میکنند و واکس میزنند به خایه های فراماسونر اعظم پوتین و ملیجک های او در سوریه ، ونزوئلا ، تاجیکستان ، ترکمنستان ، ارمنستان ، قزاقستان ، کوبا ، قرقیزستان ، … راستی مورالس و یاکونویچ کجا هستند ؟
    ببینید راه توده چه ازادنه در ایران از رژیم ملاها در پناه روس سخن می گوید . مقایسه کنید با انچه در شوروی در جریان بود و یک جریانی که مذهبی نبود ، ضد مذهب بود ! ، با موزیک و هنر و علم پلیدترین جنایات را در تاریخ بشر افرید ، (کافکا و چخوف ) مقاله میرفطروس یا ویدیوی سخنان بنی صدر در مورد مارکسیسم و دیالکتیک و شرط ائتلاف با مارکسیست ها که فورا از گویا نیوز برچیده شدند .

  3. بنده نام ندارم...

    کیهان جان, همچین میپرسی با کدام نفت و بودجه و پشوانه که انگار اگر اینها را داشتند, خواست یا توانائی خود در بهینه سازی میهن ما را به نمایش میگذاشتند… ما همینجور الا بختکی به گزاره لزوم سرنگونی بدون اما و اگر, تمام عیار و بدون چون و چرای ناجمهوری بوگندو, جنایتکار و کوروناپرور آخوندی نرسیده ایم…

Comments are closed.