سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد (فائو) نسبت به خطر افتادن امنیت غذایی و وقوع بحران نزدیک در غذایی جهانی در پی شیوع ویروس کُرونا هشدار داد.
در تازهترین گزارش سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد (فائو) آمده است که شیوع ویروس کُرونا در جهان دسترسی به کارگران و زنجیرههای تولید را در بخش کشاورزی مختل کرده و میتواند امنیت غذایی جهان را تحت تأثیر خود قرار دهد.
در گزارش فائو با تأکید بر اینکه بحران مورد اشاره در ماه آوریل رخ خواهد داد آمده است که «کشورهای جهان با ریسک یک بحران قریبالوقوع غذایی روبرو هستند مگر اینکه اقداماتی سریع و مؤثر برای حمایت از بخشهای آسیبپذیر کشاورزی به کار گرفته شود و زنجیره تأمین غذا در جهان زنده نگاه داشته شده و تأثیرات منفی شیوع کُرونا در سیستم تأمین غذا خنثی شود.»
در ادامه این گزارش آمده که «محدودیت در حمل و نقل و رفتارهای اولیه برای پیشگیری از بیماری میتواند باعث افت کشاورزی شود و شرکتهای فرآوری مواد غذایی هم، که بخش گستردهای از محصولات کشاورزی را تحت پوشش قرار میدهند، ممکن است نتوانند محصولات کشاورزی را فراوری کنند.»
فائو بسته شدن مرزهای کشورهای مختلف در پی شیوع کُرونا را از جمله «مشکلات لجستیکی» در رنجیره تأمین غذا عنوان کرده و نوشته است: «با عدم توانایی حمل غذا از نقطهای به نقطه دیگر روبرو شدهایم و شاهد تأثیر منفی پاندمی بر پرورش احشام، به دلیل دشوار بودن دسترسی به غذای دام و کشتارگاهها، میباشیم.»
روزنامه گاردین نیز هفته گذشته در گزارشی نوشت اقدامات محافظهکارانه دولتها در زمان بحران ویروس کُرونا ممکن است به کمبود مواد غذایی در سراسر جهان منجر شود.
گاردین به نقل از ماکسیمو تِرِرو (Maximo Torero) اقتصاددان سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد نوشته است که با وجود وضعیت مطلوب کاشت و چشمانداز محصولات اصلی کشاورزی در جهان اما کمبود کارگران مزرعه و ممنوعیت صادرات محصولات کشاورزی به دلیل شیوع ویروس کرونا میتواند طی هفتههای آینده مشکلاتی در تأمین زنجیره غذا ایجاد کند.
به گفته این اقتصاددان سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد بدترین اتفاقی که میتواند در هفتههای آینده رخ دهد این است که دولتها جریان غذا را محدود کنند. او تأکید کرده که هر اقدامی علیه تجارت آزاد نتیجهای معکوس خواهد داشت و افزوده که اکنون زمان ایجاد محدودیت و موانع تجاری از سوی کشورها نیست و باید از جریان تولید غذا در سراسر جهان محافظت کرد.
او افزوده که «ویروس کُرونا بر نیروی کار تأثیر میگذارد و مشکلات لجستیکی بسیار مهم می شوند. ما باید سیاست هایی اتخاذ کنیم تا نیروی کار بتواند کار خود را ادامه دهد.در عین حال که از مردم نیز محافظت شود ، اما ما به نیروی کار احتیاج داریم. از سویی کشورهای هستند که هنوز این نوع سیاستها را در این راستا به کار نگرفتهاند.»
بر اساس گزارشها بسیاری از دولتها نیز در پی شیوع گسترده کُرونا و نتایج قابل پیشبینی آن در صنایع غذایی و کشاورزی کشورهای مختلف، سیاستهای ذخیره مواد غذایی را در پیش گرفتهاند.
برای نمونه قزاقستان صادرات آرد گندم را ممنوع اعلام کرده در حالی که یکی از بزرگترین منابع جهان است همچنین محدویتهایی در مورد گندم سیاه و سبزیجات از جمله پیاز، هویج و سیب زمینی انجام داده است. ویتنام بعنوان سومین صادرکننده بزرگ برنج در جهان نیز موقتاً قراردادهای صادرات برنج را به حالت تعلیق درآورده است. روسیه بزرگترین صادرکننده گندم جهان نیز امکان دارد که صادرات را محدود کند.
از سوی دیگر کشورهای واردکننده محصولات کشاورزی نیز به فکر واردات گسترده مواد غذایی و ذخیره آن هستند. برای مثال عراق به دنبال خرید و واردات یک میلیون تن گندم و ۲۵۰ هزار تن برنج است.
در نمونهای از این مشکلات ایجاد شده برای کشاورزان و دامداران در پی شیوع کُرونا، ممنوعیت سفر برای کارگران فصلی اروپای شرقی که در بخش کشاورزی آلمان فعال هستند، موجب شده بخش کشاورزی این کشور با بحرانی جدی روبرو شود. راهکار دولت برای حل این بحران اجازه کار به پناهجویان و دانشجویان در مزارع و دامداریها بوده است.
در ایران نیز پیشبینی شده است که شیوع کُرونا ضربه سنگینی به بخش کشاورزی وارد کند. محمد شفیع ملکزاده رئیس نظام صنفی کشاورزی گفته که «متاسفانه بیماری کُرونا بیشترین تاثیر را روی بخش کشاورزی گذاشته است. محصولات کشاورزی فسادپذیر هستند و نمیتوان آن را برای مدت طولانی در جایی انبار یا ذخیره کرد و بعد از اتمام همهگیری این ویروس از آنها استفاده کرد.»
به گفته رئیس نظام صنفی کشاورزی ایران اکثر محصولات کشاورزان به ویژه صیفیجات و محصولات گلخانهای مانند گلهای زینتی متاسفانه به دلیل شرایط پیش آمده روی دست تولیدکنندگانشان مانده است و خریداری برای آنها وجود ندارد. البته این موضوع فقط مختص کشور ما نیست و بازار برخی از محصولات در کشورهای دیگر نیز بیرمق شده است.
محمد شفیع ملکزاده افزوده که «اگر قرار است کشاورز محصولی را تولید کند باید امکانات لازم در اختیارش گذاشته شود. کشاورزان بیشتر از شهروندان معمولی در این ایام به اقلام بهداشتی نیازمندند تا بتوانند با رعایت نکات بهداشتی به فعالیت خود ادامه دهند. همچنین باید تضمینی به آنها داده شود که محصولاتشان خریداری میشود و روی دستشان باقی نمیماند.»
https://kayhan.london/1399/01/06/%d8%ae%d8%b3%d8%a7%d8%b1%d8%aa-%da%a9%d8%b4%d8%a7%d9%88%d8%b1%d8%b2%db%8c-%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d8%a7%d8%b2-%d8%b3%db%8c%d9%84-%d9%88-%da%a9%d9%8f%d8%b1%d9%88%d9%86%d8%a7