شورای حکام قطعنامه‌ توبیخی اروپا علیه رژیم ایران را تأیید کرد

بر اساس گزارش‌های منتشر شده، شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با قطعنامه‌ اروپایی‌ها علیه جمهوری اسلامی ایران موافقت کرده است.

شورای حکام آژانس، پنجشنبه ۱۸ ژوئن ۲۰۲۰، در پی مخالفت‌ چین و روسیه با پیش‌نویس قطعنامه توبیخی اروپایی‌ها علیه جمهوری اسلامی پس از چهار روز مذاکرات آنلاین خواستار برگزاری نشست حضوری در این مورد شده است.

با این حال جمعه ۱۹ ژوئن لارنس نورمن خبرنگار وال‌استریت‌ژورنال در توییتی نوشت «شورای حکام آژانس اتمی قطعنامه انگلیس، فرانسه و آلمان علیه ایران درباره عدم همکاری با تحقیقات آژانس را تأیید کرد. این اولین قطعنامه آژانس اتمی علیه ایران از سال ۲۰۱۲ است».

Resolution passed. @iaeaorg board members call out #Iran over non-cooperation with IAEA probe. First resolution since 2012 calling out #Iran.

— laurence norman (@laurnorman) June 19, 2020

یک روز پیش از این، وانگ گان نماینده چین در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین گفته بود سیاست‌های یکجانبه آمریکا و خروج از برجام عامل تشدید تنش‌ها بر سر پرونده اتمی جمهوری اسلامی ایران است.

به گزارش رویترز، وانگ در بخشی از سخنان خود در ویدئوکنفرانس گفت: «چین نگرانی عمیق خود را از اصرار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای قضاوت شتابزده در مورد عدم دسترسی بازرسان از سوی ایران و انتشار گزارش در مورد آن اعلام می‌کند».

دیپلمات‌ها می‌گویند روسیه متحد رژیم ایران به هیئت مدیره آژانس گفته است که نیازی به تصویب قطعنامه نیست، اما دولت کمونیست چین به صراحت با صدور قطعنامه در این زمینه مخالفت کرده است.

بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی جمهوری اسلامی ایران با بازرسان این نهاد همکاری نمی‌کند و اجازه دسترسی به دو سایت مشکوک را نمی‌دهد. همچنین تهران هنوز به پرسش‌های آژانس در مورد کشف آثار اورانیوم در شماری از سایت‌های ایران ‌پاسخی نداده است.

وتوی قطعنامه توبیخی فرانسه، آلمان و انگلیس در مورد فعالیت‌های مشکوک جمهوری اسلامی حتی اگر به تصویب این قطعنامه نیز منجر نشود زمینه‌ساز فعال شدن «مکانیسم ماشه» خواهد شد که در آن رأی مخالف مسکو و پکن تاثیری نخواهد داشت و پرونده اتمی رژیم ایران به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع داده می‌شود.

جمهوری اسلامی از ماه‌ها پیش به تلافی فعال نشدن سیستم مالی «اینستکس» نقض برجام را آغاز کرد و ذخایر و  فعالیت برای غنی‌سازی بیشتر اورانیوم را افزایش داد و دسترسی بازرسان به سایت‌ها را محدود کرد. رژیم ایران پیش‌بینی کرده بود که این اقدامات با واکنش غربی‌ها روبرو خواهد شد بنابراین باج دادن به روسیه و چین به امید پشتیبانی این دو کشور در نهادهای بین‌المللی از مدت‌‌ها قبل شروع شده بود از جمله ادامه پروازهای ماهان به شهرهای چین با وجود شیوع کُرونا در هر دو کشور.

گزارش دقیق‌تر آژانس از عدم همکاری ایران 

نمایندگی آمریکا در آژانس در بیانیه‌ای که روز پنجشنبه ۱۸ ژوییه (۲۹ خرداد) منتشر شد اعلام کرد «ایران نه تنها با آژانس همکاری نکرده، بلکه پرسش‌های بی‌اساسی را نیز درباره قانونی بودن درخواست‌های آژانس مطرح کرده و گفته است که موضوعاتی مانند مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام‌نشده فوری، مهم و قانع‌کننده نیستند».

این بیانیه می‌گوید که آژانس نزدیک به یک سال پیش وقوع فعالیت‌های اعلام‌نشده اتمی در سه سایت را تایید کرد و ایران برای چهار ماه اجازه دسترسی به دو سایت را نداد. گزارش اخیر آژانس اطلاعات دقیق‌تری را درباره پرسش‌های مربوط به این سه سایت ارائه می‌دهد.

قدردانی فرانسه از آژانس

نمایندگی فرانسه در سازمان‌های بین‌المللی در وین در توییتی نوشته است «سه کشور آلمان، فرانسه و انگلیس از آژانس به خاطر حرفه‌ای بودن و بی‌طرفی در اجرای تعهدات برای مقابله با گسترش تسلیحات کشتار جمعی قدردانی می‌کند. این سه کشور تصمیم گرفته‌اند در قطعنامه‌ای از ایران بخواهند با آژانس همکاری کرده و در هر زمانی به بازرسان دسترسی لازم را بدهند».

The E3 🇩🇪🇬🇧🇫🇷 commend the IAEA for its professionalism & impartiality in verifying Iran's safeguards obligations. The E3 🇩🇪🇬🇧🇫🇷 have decided to submit a resolution to the Board of Governors calling on Iran to cooperate fully & in time with IAEA for granting the access required. pic.twitter.com/hEC7nxxNbA

— France ONU Vienne 🇫🇷 (@FranceONUVienne) June 18, 2020

مقامات جمهوری اسلامی در ماه‌های گذشته بارها تاکید کردند اگر پرونده اتمی ایران به شورای امنیت ارجاع داده شود از برجام و NPT‌ خارج می‌شوند اما محمدجواد ظریف پس از سفر اخیر به مسکو از این موضع عقب‌نشینی کرده و گفته است «ما اجازه نخواهیم داد آژانس بین المللی انرژی اتمی ابزار دست دولت ترامپ برای نابودی برجام شود!»

https://kayhan.london/1399/03/28/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%AF-%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%81-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%88-%DA%86%D9%87-%D8%B4%D9%86%DB%8C%D8%AF-%DA%A9%D9%87-%D8%B9%D9%82%D8%A8%E2%80%8C%D9%86

همزمان با برگزاری نشست شورای حکام، نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران با تبلیغات زیاد یک موشک کروز با بُرد طولانی را در شمال اقیانوس هند در دهانه دریای عمان آزمایش کرد. این موشک ۲۸۰ کیلومتر بُرد دارد.

چهارشنبه، ۲۷ خرداد، روزنامه «وال استریت ژورنال» در گزارشی نوشت دیپلمات‌های اروپایی به دنبال راهی برای تمدید محدود تحریم‌های تسلیحاتی جمهوری اسلامی هستند که هم تا حدودی آمریکا را راضی کند و هم مانع از وتوی روسیه و چین در شورای امنیت شود. درواقع اروپا می‌خواهد از یکسو مانع نابودی برجام شود و از سوی دیگر تحریم‌های تسلیحاتی ایران را تمدید کند.

وال استریت ژورنال نوشت «دیپلمات‌های اروپایی در مجموع تهدیدهای ناشی از لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران را کم‌اهمیت می‌دانند و معتقدند مشکلات اقتصادی شدید ایران مانع از آن خواهد شد که این کشور بتواند تسلیحات زیادی خریداری کند».

جمهوری اسلامی تهدید کرده اگر تحریم‌های تسلیحاتی تمدید شود گزینه خروج از برجام و خروج از NPT‌ را بررسی خواهد کرد.

در این میان، مارک فیتز پاتریک مدیر اجرایی اندیشکده انستیتو بین‌المللی مطالعات استراتژیک (IISS) و معاون پیشین وزارت خارجه آمریکا به خبرگزاری مهر گویا گفته است «آژانس علیه ایران قطعنامه صادر نخواهد کرد» و «تحریم‎‌های تسلیحاتی تمدید نخواهد شد».

شروط بربادرفته علی خامنه‌ای برای ماندن در برجام

علی خامنه‌‌‌‎ای رهبر جمهوری اسلامی در خرداد ۹۷ در دیدار با مسئولان و کارگزاران نظام به تقلید از دونالد ترامپ و آمریکا، برای ماندن جمهوری اسلامی ایران در برجام شرط گذاشت:

۱- سه کشور اروپایی [بریتانیا، فرانسه و آلمان] باید ثابت کنند بی‎‌‌صداقتی و بدعهدی گذشته را نخواهند داشت؛ در دو سال گذشته آمریکا بارها برجام را نقض کرده و اروپایی‌‌‎ها ساکت مانده‌‌‌اند، حالا اروپا باید آن سکوت را جبران کند.
۲- آمریکا قطعنامه‌ ۲۲۳۱ را نقض کرده است و اروپا باید یک قطعنامه علیه نقض آمریکا صادر کند.
۳- اروپا باید متعهد شود که بحث موشکی و منطقه‌‌‌ای جمهوری اسلامی را مطرح نخواهد کرد.
۴- اروپا باید با هر گونه تحریم جمهوری اسلامی مقابله کند و مقابل تحریم‌‌‌‌‌‌های آمریکا به صراحت بایستد.
۵- اروپایی‎‌‌ها باید فروش کامل نفت ایران را تضمین کنند. چنانچه آمریکایی‌‌‌ها توانستند به فروش نفت ایران ضربه بزنند، جمهوری اسلامی باید بتواند آن مقدار نفت را که می‌‌‌خواهد بفروشد.
۶- اروپایی‌‌‌‌ها تضمین بدهند که نفت ایران را بخرند.
۷- بانک‌‌‌‌های اروپایی باید تجارت با جمهوری اسلامی را تضمین کنند. «ما با این سه کشور دعوا نداریم، اما اعتماد نداریم به آنها؛ آن هم متکی است به سابقه‌‌‌‌شان.»
۸- اگر اروپایی‌‌‌‌ها «در پاسخگویی به مطالبات ما تعلل کردند، حق ایران برای آغاز فعالیت‌‌‌های هسته‌‌‌‌‌ای محفوظ است. وقتی دیدیم برجام فایده‌‌‌ای ندارد، یکی از راه‌هایش این است که برویم سراغ بازیافت فعالیت‌‌‌های تعطیل‌‌‌شده.»

دو سال از اعلام این شروط گذشته و اروپایی‌ها نه تنها هیچکدام از آنها را اجرا نکردند بلکه حلقه فشار بر رژیم را تنگ‌تر کرده‌اند. اما جمهوری اسلامی از قرار معلوم به توصیه روس‌ها بر حفظ برجام اصرار می‌ورزد. اکنون در صورت اعلام رسمی تصمیم شورای حکام باید منتظر واکنش‌های رژیم ایران بود.