نشان شیروخورشید بر پرچم ملی ایران از کجا می‌آید؟

«تاریخچه شیروخورشید» از احمد کسروی نخست در سال ۱۳۰۹ منتشر شد و به قیمت سی شاهی به فروش می‌رسید.

کیهان لندن در مهر ۸۸ نسخه‌ای را که در سال «۲۵۳۶» توسط «انتشارات رشدیه» منتشر شده بود، تنظیم و بازنشر کرد.

این تاریخچه برای نخستین بار به کند و کاو در منابع پرداخته تا ریشه‌ی پیدایش شیروخورشید را که در طول تاریخ بر پرچم و سکه‌های ایرانیان نقش می‌بست، پیدا کند. این نقش با وقوع انقلاب اسلامی، جای خود را به علائم و نشانه‌های بدون اصالت و ضدملی سپرد که برای پیدا کردن ریشه‌هایش نیازی به پژوهش تاریخی نیست چون عمرشان به اندازه‌ی جمهوری اسلامی است و مانند علائم هر رژیم‌ ایدئولوژیک دیگر، با آن به پایان می‌رسد.

احمد کسروی که برای نوشتن این کتاب هشت سال جستجو و سکه‌های قدیمی را گردآوری کرد می‌پرسد «آن کدام شیر است که دُم برانگیخته و شمشیر به دست گرفته، خورشید را بر پشت می‌کشد؟» و پاسخ می‌دهد اگر «هر بیگانه هوشمند» این را بپرسد «چه داند، که حقیقتِ کار، بر خودِ ایرانیان هم پوشیده است.»

کسروی در سه بخش به این پرسش می‌پردازد: شیرِ تنها و خورشیدِ تنها، شیروخورشید با هم، و تبدیل آنها به نشان رسمی ایران؛ و برای هر بخش‌، نمونه‌های متعدد از سنگ‌نگاره‌ها، سکه‌های کهن و اشعار شاعران قدیم می‌آورد.

شیر تنها» و «خورشید تنها» قرن‌ها پیش از اسلام، نقش‌هایی معروف بوده و بر پرچم و درفش و سکه و دیوار و دروازه‌ی شهرها نقش می‌بستند.

یک سند تاریخی نشان می‌دهد که پیوستن شیروخورشید بهم، به دلیل یک عشق بوده: غیاث‌الدین کیخسرو از پادشاهان سلجوقیان روم، چنان شیدای همسرش، دختر پادشاه گرجستان، بود که می‌خواست سیمای وی را بر سکه نقش کند؛ اما نزدیکان کیخسرو دوم «به پاس اسلام رأی بدین کار نمی‌دادند!» پس صورت شیری را کشیده و سیمای شاهزاده‌ خانم گرجی را چون خورشید بر بالای شیر ترسیم کردند! به گفته کسروی، تا پیش از آن «هرگز سکه‌ای با نقش شیروخورشید دیده نشده.»

کسروی می‌نویسد شیروخورشید یکی از نقش‌های معروف بوده، اما در همه آنها شیر خوابیده؛ و در زمان قاجار است که شیر بپا خاسته و برای نخستین بار شمشیر به دست می‌گیرد.

به گفته‌ی کسروی «نشان رسمی ایران شدن شیروخورشید هم از همان زمان آغاز کرده».

تا کنون رساله‌ی کسروی معتبرترین منبع درباره شیروخورشید است که این ویدئوی کوتاه فقط تشویق برای خواندنِ آنست.

#فکر_کنیم

برای امتیاز دادن به این مطلب لطفا روی ستاره‌ها کلیک کنید.

توجه: وقتی با ماوس روی ستاره‌ها حرکت می‌کنید، یک ستاره زرد یعنی یک امتیاز و پنج ستاره زرد یعنی پنج امتیاز!

تعداد آرا: ۱ / معدل امتیاز: ۲

کسی تا به حال به این مطلب امتیاز نداده! شما اولین نفر باشید

2 دیدگاه‌

  1. توماس جفرسون

    بنظرم در حکومت سکولار آینده،‌ بهتر است نشان شیر و خورشید شیعه زدایی شود و‌شمشیر ذوالفقار امام اول شیعیان از دستان شیر خارج گردد.این شمشیر سابقه تاریخی ندارد و ظاهرا در زمان آغامحمد خان قاجار اضافه شده است.

    ضمنا،‌بغیر از تغییرات فراوانی که خلافت شیعه در پرچم رسمی ایجاد کرد، بنظر می رسد رنگ سبز جنگلی آن را به سبز سیدی نیز تغییر داده است.

  2. paniranist

    #فرهنگ بیگانه ممنوع! تا به حال از خود پرسیده اید چرا بر پرچم این کشور از لغات تازی استفاده شده است؟ این یه جور ایران فروشی هست! #فروش ایران ممنوع!

Comments are closed.