نادر زاهدی – در عرصه‌های مبارزاتی، اهتمام به خردمندی در اصول و رفتارهای سیاسی و برقراری دولتی دمکراتیک در اهداف معین شده مبارزاتی، از وجوه بارز اندیشه‌های آزادیخواهانه و ملی‌گرایانه به شمار می‌رود؛ این وجوه نشأت گرفته از تحول اندیشه و عمل سیاسی است که با دگرگونی تمدنی و تغییرات فرهنگی به وجود آمده و امروزه به عنوان منش دمکراتیک خوانده می‌شود.
بنیان اساسی و پایه‌ی محوری دمکراسی‌خواهی در مسئولیت‌پذیری قرار دارد؛ مسئولیت‌پذیری که سودای تأمین آزادی‌های سیاسی، تحقق رفاه اجتماعی و ایجاد امنیت شخصی و شهروندی را دارد. تردیدی نیست که رسیدن به اهداف دمکراتیک و آرمان‌ها و اهداف مبارزات ملی و مدنی، از رهگذار پایبندی به آزاداندیشی و عمل به انعطاف و رواداری خردمندانه در دوران مبارزاتی و دوره گذار نوین به دولت و جامعه‌ای دمکراتیک می‌گذرد. بنابراین تجربه و آزمون آزادیخواهی و توأم بودن آن با منش‌های مسئولیت‌پذیری و رواداری فرهنگی و سیاسی، ریشه در آموزش‌های مدرن داشته و از وظایف شرعی و تبعیض‌آمیز سنتی و دینی عاری هستند. چنانکه رفتارهای برآمده از مسئولیت‌پذیری و انعطاف در خردورزی سیاسی، درواقع گفتمان جدید سیاست را نمایندگی می‌کنند.
مسئولیت دمکراتیک و انعطاف‌پذیری خردمندانه، در برخوردهای تشکیلاتی و ارتباطات سیاسی میان گروه‌ها و احزاب یا در داخل تشکل‌های سیاسی و مبارز، مرحله‌ای از بروز تشخص مدرن و مدنی مبارزاتی است؛ تشخصی که انسجام فکری را همراه با اتحاد مبارزاتی در تاکتیک‌ها و رسیدن به استراتژی‌های تعیین شده برای مبارزه مدنی و استقرار دولت دمکراتیک، در خود جای داده و عرصه همگانی و گستره جمعی و عمومی مبارزه را به صحنه‌ای آزاد و برابر تبدیل می‌کند.
مسئولیت دمکراتیک فراتر از ایدئولوژی سازمانی، رهیافت‌های مبارزاتی و تلقی‌های سیاسی بوده و همانطور که اشاره کردم، ریشه در درک و شناخت اصول سیاست‌ورزی و فعالیت سیاسی دوران معاصر دارد؛ اصولی که شفافیت- تشخیص فردی- آگاهی از گفتمان سیاسی و فرهنگی حزب و تشکل را در خود جای داده و تکیه بر ملی‌گرایی به معنای فهم و باور به منافع ملی- آزادی شهروندان- رواداری مذهبی و استقرار دولت دمکراتیک دارد.
هرکدام از مؤلفه‌های تشکیل‌دهنده‌ی مسئولیت مدنی و سیاسی که در مجموع اعمال و رفتار فرد مبارز و دمکرات را معرفی می‌کنند، با گفتمان آزادیخواهی و ملی در صفوف مبارزاتی و در میان تشکل‌ها و احزب متعدد مبارز، از دیگر رهیافت‌های ایدئولوژیک و تلاش‌های سیاسی متمایز می‌شود؛ درواقع، رفتارها و الگوهای مبارزاتی آنجا که مظاهر عنادورزی شخصی و عقده‌گشایی فردی را با تعصب سیاسی و جناح‌بندی هیجانی می‌آمیزد، نه در پی ایجاد جامعه‌ای دمکراتیک است و نه هدفی برای استقرار دولت دمکراتیک دارد. دوری از مسئولیت مدنی و انعطاف‌پذیری سیاسی و رواداری فرهنگی- فکری، به نوعی بازتولید رفتارهای سنتی و دینی در سیاست‌ورزی است که در تاریخ سیاسی ایران معاصر به صورت ایدئولوژی‌های چپ اردوگاهی و اسلام سیاسی، سرزمین- شهروندان و اپوزیسیون ایران را در مقاطعی گرفتار وقفه مبارزاتی و بن‌بست اصول جدی فکری و سیاسی کرده است.
یادآور می‌شوم که مسئولیت‌پذیری مدنی، دخالت دمکراتیک در تمامی عرصه‌های مبارزاتی و همراهی با تمامی اقشار و آحاد ملت در مطالبات صنفی- خواسته‌های مدنی- اعتراضات سیاسی و … بوده و رهایی کشور و ملت را از فاشیسم دینی و برقراری دولتی دمکراتیک برای تمامی ایرانیان، در چشم‌انداز مبارزاتی و فعالیت‌های فرهنگی و سیاسی قرار می‌دهد.
مسئولیت‌پذیری مدنی و انعطاف‌پذیری سیاسی و مبارزاتی، شاخص تشخیص ماهیت و شکل آزادیخواهانه و مدنی از دیگر اشکال مبارزاتی و مبارزه‌جویانه است؛ استفاده از روش‌های مسالمت‌آمیز در مبارزات مدنی- ورود به عرصه‌های دیپلماتیک- ایجاد هماهنگی و همراهی با مبارزان دیگر و شفافیت در بیان اهداف مبارزاتی، شناخت اوصاف و محتوای گفتمان دمکراتیک مدنی را در مبارزات سیاسی و فعالیت‌های رسانه‌ای- چه در داخل تشکیلات‌ها و چه در مقابله و مواجهه با رژیم- روشن می‌سازند.
درود بر شما دکتر زاهدی
مطالب شما بسیار عالی هستند و سپاس از شما
مضافاً بر مطالب ارزنده شما برای این منظور بها دادن و ایجاد بستر مناسب نیز می تواند به انسان ها انگیزه پیشرفت بدهد، باید در جهت ایجاد شرایت بهتر کوشش کرد…
جناب آقای دکتر زاهدی گرامی با درود مطلب عالی بود. من دوست داشتم بخوانم که پس از تایید جمعی، فردی مسئول می شود و تصمیم نهائی با اوست مثلاً نخست وزیر.