در روزهای گذشته موج دیگری از تورم ایجاد شده و قیمت ارز، طلا، اتومبیل، مواد غذایی و مواد اولیهی صنایع مختلف با افزایش روبرو شده. همزمان وزارت بهداشت نسبت به حذف اقلام غذایی ضروری از سفره ۱۵ تا ۳۵ درصد از جمعیت کشور هشدار داده است.
زهرا عبداللهی مدیرکل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت افزود که حذف اقلام غذایی در ۱۵ تا ۳۵ درصد خانوارها، هشداریست که باید به آن توجه کرد چون به دلیل «کاهش درآمد خانواده» و افزایش قیمت مواد غذایی، اقلام غذایی از سفره مردم حذف شده و اگر اقدامات لازم را انجام ندهیم، پروسه مدیریت کرونا کامل نمیشود.
از سوی دیگر عیسی منصوری معاون اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز گفته که در جریان شیوع کُرونا در ایران حدود شش میلیون نفر از کُرونا آسیب دیدهاند و حدود یک و نیم میلیون نفر به علت رکود ناشی از این بیماری، کار خود را از دست دادهاند.
گرانی و بیکاری سبب گسترش فقر در میان خانوارها شده است. مقامات دولتی هیچ اقدامی برای جلوگیری از افزایش قیمت کالاها و خدمات انجام نمیدهند و نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز همچنان به دنبال طراحی بستههای حمایتی هستند که شیوه و زمان توزیع آن نامشخص است!
دولت مدعی است بازارهای مختلف دچار حباب هستند و افزایش قیمت را «غیرواقعی» و محصول اقدامات دلالان و محتکران میداند که موجب کاهش کلا و در نتیجه افزایش قیمت شده است.
مسعود دانشمند عضو اتاق بازرگانی معتقد است هیچ کمبودی در بازار وجود ندارد و بحران، فقر و کاهش شدید قدرت خرید مردم است: «کدام کالای اساسی از برنج، روغن، گوشت و مرغ گرفته تا گندم و شکر در بازار کمبود دارد که قرار است وزیر جدید آن را تامین کند؟ همه این کالاها وجود دارد و مشکل در این است که مردم قدرت خرید ندارند و قیمت کالاها به قدری بالاست که با دستمزدهایی که میگیرند نمیتوانند آن کالاها را تهیه کنند.»
به گفته مسعود دانشمند، نرخ تورم بالاست و قیمتها لحظهای افزایش مییابد و در این وضعیت و دستمزدهایی که وجود دارد مردم نمیتوانند کالاهای مورد نیاز خود را تأمین کنند. بنابراین تأمین کالاهای اساسی اصولا حرف نسنجیدهای است.
به گفته این عضو اتاق بازرگانی، حرف اصلی این است که ما چگونه میتوانیم اشتغال را توسعه دهیم، تورم را کنترل کنیم تا قدرت خرید مردم افزایش یابد؟ وزیر جدید باید در این مورد برنامه ارائه کند وگرنه با یک گردش در سطح شهر هر کالایی را به هر اندازه که بخواهید موجود است.
مسعود دانشمند تأکید کرده که «هر نوع کالایی را که مردم بتوانند بخرند و هر اندازه که نیاز داشته باشند قابل تهیه است، اما قیمتهای فزاینده و بالا توان پایین مردم در خرید، اجازه تامین نیازشان را نمیدهد. تخممرغ دانهای دو هزار تومان، پنیر کیلویی ۱۰۰ هزار تومانی و گوشت کیلویی ۱۸۰ هزار تومانی را چگونه مردم با حقوق ماهیانه دو تا سه میلیون تومان میتوانند تهیه کنند؟ موضوع این است که فاصله زیاد بین قیمت کالاها و دستمزدها باعث شده تا مردم قدرت خرید خود را از دست بدهند.»
https://kayhan.london/1399/07/09/%d8%a8%d8%a7%d8%b2%d8%a7%d8%b1%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%a8%d9%87%d9%85-%d8%b1%db%8c%d8%ae%d8%aa%d9%87%d8%9b-%d8%b1%db%8c%d8%b2%d8%b4-%d8%af%d8%b1-%d8%a8%d9%88%d8%b1%d8%b3%d8%8c-%d8%a7%d9%86%d9%81%d8%ac
کاهش مصرف اقلام غذایی موجب افزایش مصرف مواد غذایی نه چندان مفید و با خاصیت هدایت کرده و کارشناسان تغذیه نسبت به این روند هشدار میدهند.
سیامک شادافزا تولیدکننده مواد اولیه سوسیس و کالباس گفته که «گرانی گوشت، تمایل مردم را به خرید سوسیس و کالباس ۵۰ درصد افزایش داد و مردم سوسیس و کالباس ارزان را جایگزین گوشت و مرغ کردهاند.»
این تولید کننده مواد اولیه سوسیس و کالباس گفته که «سالهای سال کالباس و سوسیس در زنجیره غذایی ایرانیها به عنوان وعدهای تفننی مطرح بود یعنی اینکه خانواده در اصطلاح عامیانه هر وقت هوس میکردند یک یا دو کیلو از این فرآوردهها خریداری و مصرف میکردند. ولی از زمان بالا رفتن شدید قیمت گوشت و مرغ میزان مصرف آنها حدود ۵۰ درصد افزایش یافته است.»
سیامک شادافزا افزوده که «جالب اینجاست سوسیس و کالباسی که به فروش میرود اغلب اینطور نیست که با کیفیت بالا و مثلاً کیلویی ۹۰ تا ۱۰۰ هزار تومان قیمت داشته باشد، بلکه مردم به طرف فرآوردههای ارزانی رفتهاند که اغلب کیلویی کمتر از ۳۰- ۳۵ هزار تومان قیمت دارند و این به خودی خود نشانگر وضعیت نابسامان اقتصادی مردم در خرید مایحتاج روزانه خود است.»
وضعیت صنایع کشور نیز به شدت بحرانی است بطوری که برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز نسبت به این وضعیت هشدار میدهند.
رضا تقیپور نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی با کنایه به روحانی گفته «آقای روحانی اگر وقت کردید یک سری هم به بازار بزنید» و هشدار داده که «با روند فعلی شاهد تعطیلی گسترده صنایع خواهیم بود.»
نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی گفته است: «آقای رئیس جمهور گرانیها بیداد میکند و قیمتها لحظه به لحظه تغییر میکند. از قیمت مرغ و تخم مرغ گرفته تا قیمت فولاد و مصالح ساختمانی سر به فلک کشیده است. اگر وقت کردید به بازار سر بزنید.»
یه گفته این نماینده مجلس شورای اسلامی «قطعات اولیه صنایع کشور و نهاده های کشاورزی ترخیص نشده است، بانک مرکزی باید برای تامین قطعات اولیه صنایع و نهاده های کشاورزی ارز تخصیص دهد. با این روند شاهد تعطیلی گسترده صنایع کشور خواهیم بود. صاحبان صنایع و کشاورزان کشور سرگردان هستند.»
رضا تقیپور افزوده است: «در فولاد میزان مصرف نصف میزان تولید است اما قیمت آن سه برابر شده است. این گرانی چه توجیهی دارد. باید جلوی صادرات بی رویه شمش فولاد را گرفت. مردم ایران عزیزند و باید در رفاه و آسایش زندگی کنند.»
حسن احمدیان، رئیس اتحادیه تولید کنندگان و صادرکنندگان مبلمان ایران نیز گفته کارخانههای تولید مبلمان در آستانه تعطیلی هستند و «وزارت صمت و بانک مرکزی کمکی به ما نمیکنند.»
به گفته حسن احمدیان صنعت مبلمان پیش از شیوع ویروس کرونا هم بیش از ۴۰ درصد ظرفیت خالی داشت. با شیوع این ویروس، افزایش نرخ ارز و عدم تأمین مواد اولیه خیلی از کارخانجات تولیدی در حال تعطیلی هستند.
این فعال صنفی گفته که «بخشی از کارگران در این صنعت بیکار شدند و موج تعطیلی در این صنعت به سرعت در حال افزایش است. درباره این مشکلات با وزارت صنعت، بانک مرکزی، سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان و تعزیرات حکومتی صحبت کردیم، اما نتیجهای حاصل نشده است. سازمانهای نظارتی از جمله سازمان حمایت و تعزیرات هم بیشتر به محصول نهایی توجه دارند تا تامین مواد اولیه!»
همه اینها در حالیست که رضا امیدی پژوهشگر حوزهی رفاه اجتماعی و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران نیز از نبود نشانهای برای مهار تورم از سوی دولت ابراز تأسف کرده و گفته که «متأسفانه نشانهای مبنی بر آنکه روند افزایش تورم کنترل شود یا اینکه دولت سیاست خاصی را در این زمینه در پیش گرفته باشد، مشاهده نمیشود.»
به گفته این پژوهشگر مسائل رفاه اجتماعی در حال حاضر حدود یک دهه است که در اغلب سالها، تورم مناطق روستایی بالاتر از تورم مناطق شهری شده است و از آنسو مناطق روستایی، شوکهای تورمی بالاتری را تحمل میکنند. بطوری که در برخی سالها، فاصله تورم شهری و روستایی حدود ۱۴ درصد بوده است.
رضا امیدی افزوده است: «این مسئله از آنجایی دارای اهمیت است که در سیاستهای پیشنهادی عموما بر فشار تورم بر جامعه شهری تکیه میشود، درحالیکه اثرات غیرمستقیم افزایش نرخ تورم بر هزینههای زندگی در روستاها بسیار بیشتر است و بخش تهیدست جامعه را بیشتر متأثر میکند.»