(+ ویدئو) گروه موسیقی «نوا» که چندین سال است در شهر دوبلین ایرلند فعالیت دارد، از دو برادر ایرانی به نامهای شهاب و شایان کوهی و دو نوازنده ایرلندی، پدی کییرنن و نیال هیوجز، تشکیل شده است. این گروه در شرایط اپیدمی کرونا نیز فعالیت فشردهای داشته و به موفقیتهایی نیز دست یافته است. کیهان لندن که قبلا نیز موفقیتهای این گروه موسیقی را بازتاب داده، اینبار درباره آلبوم جدید گروه و همچنین نامزدی آن در مسابقهی موسیقی محلی رادیوتلویزیون ایرلند با شهاب کوهی گفتگو کرده است.
شهاب کوهی میگوید گروه «نوا» خوشبختانه در ایرلند شناخته شده است و هر چهار پنج ماه یکبار کنسرت میگذارد و معمولا با استقبال نیز روبرو میشود. تا قبل از شروع پاندمی کرونا «نوا» کنسرتهای زیادی در کشورهایِ مختلف از جمله در آمریکای شمالی و اسپانیا داشته و نیز در چندین فستیوال موسیقی با حمایت اداره فرهنگ و هنر ایرلند به عنوان یک گروه موسیقی چندملیتی شرکت داشته است. شهاب کوهی میافزاید که در شرایط قرنطینه هم گروه به کنسرتهای خود ادامه داده و دو هفته پیش در دومین شهر بزرگ ایرلند، «کرک» کنسرت مجازی برگزار کرده است.
از او میخواهیم دردر مورد آخرین موفقیتهای گروه بگوید.
-ما امسال نامزد دریافت جایزهی بهترین گروه در ژانر فولک و موسیقی محلی شدهایم که رادیوتلویزیون ایرلند چند سال است با عنوان RTE FOLK AWARDS برگزار میکند. مراکز فرهنگی دیگر نیز در ایرلند وجود دارند که جوایزی در ژانرهای دیگر موسیقی، مانند موسیقی راک، میدهند.
-خیلی جالب است که در ایرلند گروهی که در زمینه موسیقی تلفیقی فعالیت دارد و در کارهایِ خود از نغمههای ایرانی نیز استفاده میکند نامزد بهترین گروه موسیقی محلی شده…
-…بله، ما با کار مداومِ چندین ساله توانستهایم گروه را که در زمینه موسیقی فولک کار نسبتاً جدیدی ارائه میدهد، در جامعه ایرلند جا بیندازیم و شنوندگان خود را پیدا کنیم. درواقع ما گام به گام حرکت میکنیم و مثلاً بدون مقدمه موسیقی ردیف ایرانی را که برای مردم ایرلند و اروپا نامأنوس است وارد موسیقی تلفیقی خود نکردهایم. برای مخاطبین غربی ارتباط برقرار کردن با موسیقی سنتی ایرانی کار چندان آسانی نیست. برای همین ما بجای آن از نغمههای موسیقی فولک ایرانی مانند موسیقی خراسان و نغمههای کردستان بیشتر بهره بردهایم. یعنی ملودیهای کوچک محلی را وارد موسیقی خود کرده و با موسیقی ایرلندی تلفیق و تنظیم میکنیم. بعُد دیگر کار ما اجرای موسیقی ایرلندی با سازهای ایرانی است.
https://kayhan.london/1398/06/31/%d9%85%d9%88%d9%81%d9%82%db%8c%d8%aa%e2%80%8c%d9%87%d8%a7%db%8c-%da%af%d8%b1%d9%88%d9%87-%d8%aa%d9%84%d9%81%db%8c%d9%82%db%8c-%d9%86%d9%88%d8%a7-%d8%af%d8%b1-%d8%a7%db%8c%d8%b1%d9%84%d9%86%d8%af
-آیا عکس آن یعنی نواختن نغمههای ایرانی با سازهای ایرلندی هم انجام میشود؟
-در ایرلند شمالی شخصی این کار را با سازی شبیه سنتور ایرانی انجام میدهد که البته در حد کار ما حرفهای و با تنظیم دقیق نیست. باید توجه داشته باشیم که موسیقی سنتی و فولک ایرلندی به همدیگر بسیار نزدیک هستند و شباهت دارند. این برخلاف موسیقی سنتی شهری و فولک ایران است که از همدیگر فاصله دارند. مثلاً ما موسیقی محلیای داریم که امثال خانم سیما بینا میخوانند و موسیقی سنتی ردیفی و دستگاهی داریم.
چنانکه آقای هرمز فرهت موسیقیشناس برجسته ایرانی که مطالعات گستردهای در زمینه موسیقی سنتی ایران دارد میگوید موسیقی ایرانی فاقد رنگآمیزی و تنوع گسترده موسیقی کلاسیک غربی است. به عبارت دیگر، سازهایی مانند تار، سهتار، کمانچه و سنتور همه تقریباً از یک دامنه صدایی نزدیک بهم برخوردارند و رنگآمیزی بسیار متفاوتی با همدیگر ندارند. ولی در ارکستر سمفونیک موسیقی کلاسیک غربی دامنه صدایی بسیار وسیع است. ما فلوت پیکولو را داریم که زیرترین صدا را دارد و ساز کنتراباس را داریم که صدایی بسیار بم دارد. تازه آنها انواع سازهای زهی و بادی و کوبهای را دارند. در ضمن موسیقی کلاسیک غربی سازهای بادی برنجی و چوبی نیز دارد که صدای هر یک از آنها با هم فرق میکند. مانند نقاشی است که رنگهای متعددی در اختیار دارد و میتواند رنگآمیزی غنیتری ارائه بدهد. در حالی که ما در موسیقی سنتی و فولک ایرانی تنوع صدایی و در نتیجه رنگآمیزی کمتری داریم.
-آیا در موسیقی سنتی یا فولک ایرلندی سازهای متنوع و متعدد به کار برده میشود؟
-موسیقی فولک ایرلندی از این نظر شباهت زیادی به موسیقی ایرانی دارد. موسیقی سنتی یا محلی ایرلندی هم تکصدایی است. یعنی همه نوازندگان با هم یک ملودی را میزنند. این موسیقی سازهای زهی محدودی دارد که از نظر صدا شبیه هم هستند و نیز دارای یک ساز کوبهای مانند تنبک ماست. البته ایرلندیها نیز به تازگی آزمایشهای زیادی میکنند و با وارد کردن سازهایِ جدید در ارکستر پیشرفتهایی کردهاند. در مورد ما ایرانیها هم در ۴ و ۵ سال اخیر با وارد کردن سازهای جدید در ارکسترها شاهد پیشرفتهایی بودهایم.
به عبارت دیگر، در موسیقی ایرانی هم سعی کردهاند با وارد کردن سازهای جدید دامنه آوایی را گسترش بدهند. مانند استاد حسین علیزاده که سازی جدید به نام «شورانگیز» را وارد موسیقی سنتی کرده که این امر به افزایش تنوع صدایی کمک کرده است. یا آقای شجریان چند ساز را خودش ابداع کرده بود. بسیاری از متخصصان ایرانی خلاء موجود در موسیقی ایرانی را دریافتهاند و در پی پُر کردن آن هستند.
بحث دیگر آنست که اساساً موسیقی ایرانی کشش پیشرفت دارد یا نه؟ این بحث تخصصی است که در اینجا وارد آن نمیشوم.
-آیا میتوان نتیجه گرفت که نزدیکی میان موسیقی ایرلندی و ایرانی در تلفیق و امتزاج موفق آن در گروه شما نقش داشته؟
-باید بگویم مطالعات ما نشان میدهد که موسیقی سنتی و فولک بسیاری از ملتها در ریشه بهم نزدیک هستند. بله، از نظر نغمهها نیز موسیقی ایرلندی و ایرانی شبیه هم هستند. البته موسیقی ایرلندی به موسیقی هندی هم شبیه است.
-مسابقهای که به آن اشاره کردید کی برگزار میشود؟
-در روز ۲۶ نوامبر در یک برنامه رادیویی برندگان اعلام میشوند. تا پارسال هر سال برنامهای به صورت زنده برگزار و پخش میشد که مراسم بزرگی بود و همه نامزدها، متخصصان و علاقمندانِ موسیقی در آن شرکت کرده و کاندیداها به صورت زنده در آن موسیقی اجرا میکردند و بعد هم جایزهها اعطا میشد. ولی امسال با توجه به کرونا این مراسم فقط رادیویی برگزار خواهد شد. ناگفته نماند که ما در سال ۲۰۱۸ هم در گروه «هنرمندان نوظهور» نامزد شده بودیم که با توجه به اینکه در اسپانیا کنسرت داشتیم نتوانستیم در مراسم آن حضور داشته و اجرای زنده داشته باشیم. امسال همه به صورت مجازی در مراسم شرکت و موسیقی اجرا خواهند کرد. شاید ما امسال شانس بیشتری داشته باشیم ولی همینکه در ایرلند کاندیدای این جایزه شدهایم دستاورد بزرگی برای ماست.
-آلبوم جدیدتان چیست؟
-هرگروه موسیقی باید یک کار و آلبوم جدید هم داشته باشد تا بتواند در این مسابقه شرکت کند. کاندیداها هم در ماه اکتبر انتخاب میشوند که ما سال گذشته در اکتبر آلبوم جدیدمان را هنوز بیرون نداده بودیم و نتوانستیم در آن شرکت کنیم. ولی در هفتههای پایانی سال ۲۰۱۹ آلبوم دوم ما منتشر شد و نامزد مسابقات امسال شدیم.
عنوان آلبوم هست «SEJOURN» که به فارسی میشود «اقامتگاه کوتاه». از عنوان این آلبوم معلوم است که کاری تجربی است. آلبوم دو قسمت دارد. در یک بخش از آهنگهای ایرلندی بسیار استفاده شده. به عبارت دیگر، کاملاً موسیقی ایرلندی است ولی سازنده آن یک ایرانی یعنی برادرم، شایان کوهی، است. مانند آن است که یک ایرلندی در ردیف موسیقی سنتی ایران آهنگی خلق کند. همچنین اسامی برخی از این قطعات ایرانی است مثلا یکی از آنها اسمش هست «نوروز». در قطعهای دیگر که حالت رقص پُلکایِ ایرلندی را دارد در آن از ریتم و حال و هوای قطعهی معروف کُردی به اسم «پاپو سلیمانی» استفاده کردهایم.
در ایرلند رسمی هست که وقتی موسیقی ساخته میشود آهنگساز اسم خودش را روی اثر میگذارد مثلاً اسم اگر «اُسالیوان» (O´Sullivan) باشد، میگذارند O´Sullivan´s Jig «اُوسالیوانز ژیگ» و یا «اُوسالیوانز دانس». «ژیگ» نوعی رقص آرام است که اگر اسم سازندهاش -اُسالیوان- را به آن اضافه کنیم یعنی رقص و یا ژیگ اُسالیوان. به این ترتیب اسم یکی از قطعات را گذاشتهایم «کوهیز ریل»؛ «ریل» نوعی رقص تند ایرلندی است همراه با نام فامیل ما.
قسمت دوم این آلبوم در موسیقی ایرلندی دارای رویکردی نوین است. ما در اینجا از سازهایِ بم استفاده کردهایم. یعنی دامنه صدایی را بیشتر کردهایم و از موسیقی کلاسیک معاصر غربی و موسیقی فیلم بسیار تاثیر گرفتهایم. کلاً فضای این قسمت بسیار شبیه موسیقی فیلم است. در همین قسمت هم از یک ملودی استفاده کردیم که از موسیقی محلی خراسان میآید که همان «نوایی» معروف است. خواننده اصلی این قطعه آقای پورعطایی بود. این قطعه اسمش «SKETCHES OF YOU» است: طرحی از تو…
کاملا روح موسیقی ایرلندی را میشنویم + زنگ صدای تار لابه لای هارمونی در اجرای این قطعه .
با ارزوی موفقیت برای این جوانان .