بازار بورس در روزهای گذشته با روندی رو به رشد همراه بوده اما تردیدهای زیادی وجود دارد که این بازار از دخالتهای دولت رها شده و روند عادی خود را طی خواهد کرد.
شاخص بازار بورس در روز دوشنبه ۳ آذر ۱۳۹۹ با ۱۶هزار و ۶۹۰ واحد رشد همراه شد و شاخص کل این بازار به یک میلیون و ۳۸۴ هزار واحد رسید. شاخص هموزن بازار سرمایه نیز ۱.۳ درصد رشد کرد. این در حالیست که همچنان برخی نمادهای بزرگ بورس منفی هستند.
برخی کارشناسان سرمایه ورود پول نقد به بازار و اقبال بورس نزد سرمایهگذاران را علت رشد روزهای گذشته بازار بورس عنوان میکنند. در مقابل برخی همچنان نسبت به اعتماد دوبارهی مردم به بازار تردید دارند.
ثابت ماندن رشد بورس در روزها و هفتههای آینده از سوی بسیاری از کارشناسان بورس با تردید روبرو شده و معتقدند که نوسانات این بازار همچنان ادامه خواهد داشت.
از جمله محمدمهدی عشریه کارشناس بازار سرمایه معتقد است: «احتمالاً بازار سهام در ادامه معاملات این هفته تا شاخص یک میلیون و ۴۰۰ هزار واحد صعود کند اما روند بازار سهام هنوز نوسانی است و حتی ممکن است شاخص کل تا عدد یک میلیون و ۱۵۰ هزار واحد افت کند. به نوعی شاخص کل بین یک میلیون و ۱۵۰ تا یک میلیون و ۴۰۰ هزار واحد در آذرماه نوسان خواهد داشت.»
باقر خادمی کارشناس بازار سرمایه نیز معتقد است که «با پیروزی بایدن در انتخابات آمریکا بازارهای مالی و از جمله بورس انتظار ریزش قیمت دلار را دارند و با توجه به انتظار ریزش قیمت دلار به نظر میرسد فشار فروش در صنایع دلارمحور بیشتر باشد و صنایع ریالی و تکسهمها روند بهتری داشته باشند. اما به عقیده بنده تا یکسال آینده در بحث مذاکره یا قیمت دلار اتفاق خاصی نمیافتد و بعد از گذشت یک یا دو ماه با توجه به اینکه ریزش قیمت دلار محقق نمیشود و از لحاظ اقتصادی هم بهبودی حاصل نمیشود مجددا قیمت دلار صعودی خواهد شد و بازار سهام دوباره به سمت سهمهای دلارمحور خواهد رفت.»
باقر خادمی درباره روند بازار سهام تا آخر سال گفته است که «من به بورس امیدوارم و به نظرم تا آخر سال شاخص کل به سقف قبلی خود خواهد رسید اما سهامداران باید در انتخاب سهمهای خود دقت کنند.»
این هشدار که مردم مراقب باشند تا بار دیگر سرمایههای خود را در این بازار به باد ندهند از سوی بسیاری از کارشناسان دیگر نیز مطرح شده است. از جمله مهدی نصرتی تحلیلگر مسائل اقتصادی گفته که «شرایط اقتصادی و اجتماعی کشور به ویژه تحت تأثیر ویروس کُرونا شباهت زیادی با مقطع اسفند سال گذشته پیدا کرده است و بورس مجدداً در حال داغ شدن است.»
این تحلیلگر اقتصادی افزوده که «عده زیادی از مردم و به ویژه تازهواردان برخلاف ماههای گذشته که خوشبینی مفرط داشتند، الان دچار بدبینی یا حداقل ترس شدهاند و البته منابع مالی چندانی نیز [برای سرمایهگذاری در بورس] ندارند. در مقابل حقوقیها [شرکتها] به ویژه آنهایی که با سیستم بانکی رابطه دارند، از طریق خلق پول و اعتبار، قدرت این را دارند که دوباره رونقی مصنوعی در بازار ایجاد کنند. از سویی دولت هم باید بازار را داغ کند تا بتواند حداقل ۳۰ هزار میلیارد تومان سهام بفروشد. علاوه بر این، دولت انگیزه خارج شدن از زیر فشار مجلس و تیغ استیضاح را هم دارد. با این شرایط «رونق مصنوعی» ولی با شدت و مدت کمتر نسبت به ابتدای سال محتمل است. در هر صورت نقش حقوقیها در این دوره پررنگتر خواهد بود.»
مهدی نصرتی با ارائه این توضیحات گفته که «مردم باید مراقب باشند که دوباره رکب نخورند چون در شرایط فعلی بازار، نقش تعیین کننده را حقوقیها خواهند داشت.»
از سوی دیگر خبرهایی که درباره «برخورد با متخلفان بورسی» منتشر میشود نشان از آن دارد که مقامات حکومتی نیز نگران اعتراضات گسترده سهامداران هستند و طبق معمول به دنبال «سلطان»هایی هستند که آنها را مسبب مشکلات بازار سرمایه و مالباختگان قلمداد کنند.
جعفر جمالی معاون حقوقی سازمان بورس گفته که «۲۱ نفر از مدیران بورسی به دلیل تمرد از اجرا یا اجرای ناقص مقررات از تصدی سمت مدیریت در ناشران اوراق بهادار، نهادهای مالی و تشکلهای خود انتظام به مدت ۶ ماه سلب صلاحیت و پرداخت جریمه نقدی محکوم شدهاند.»
حسن قالیباف اصل رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار نیز گفته که «همه ناشران مکلف به ایجاد یا استفاده از عملیات بازارگردانی شدند و ممکن است ناشرانی که از تکالیف خود سرباز زنند، پذیرش آنها در بورس و فرابورس لغو و صلاحیت حرفهای مدیران سلب شود.»
محمدمهدی زاهدی نماینده کرمان در مجلس شورای اسلامی نیز در صفحه توییتر خود نوشت: «در اخبار آمده است که ۲۱ مدیر بورسی سلب صلاحیت شدند، آیا نوبت به پدرخواندهها و دستهای پنهان هم خواهد رسید؟»
روز گذشته هم امیرحسین قاضیزاده هاشمی نایب رئیس مجلس شورای اسلامی در توئیتر نوشت که «برخورد با متخلفان بازار سرمایه میتواند به بازگشت بورس به جایگاه حقیقی خود کمک کند.» او همچنین در ادامه نوشته خود ضمن تشکر از مسئولان بابت برخورد با متخلفان، نوشت: «باز هم تاکید میکنم مجلس همچنان مجازات متخلفان را پیگیری میکند.»
این واکنشها نشان از این دارد که حکومت وجود «دستهای پنهان خودی» در بازار بورس را پذیرفته و احتمالا به دنبال معرفی فرد یا افرادی به عنوان مدیران متخلف بورسی است. این اقدام نسبت به طی شدن روند عادی بازار سرمایه در هفتههای آینده، تردیدهایی جدی ایجاد میکند!