هولی مک کی (فاکس نیوز)- با خوابیدن گرد و غبار کشتن محسن فخری‌زاده دانشمند اتمی جمهوری اسلامی جامعه بین‌الملل یک بار دیگر در مقابل این پرسش مشکل‌ساز قرار گرفته است که جاه‌طلبی‌های اتمی ایران در چه وضعیتی قرار دارد.
پس از اینکه با فشارهای بین‌المللی در سال ۲۰۰۳ کِرکره برنامه‌های اتمی مقامات تهران پایین کشیده شد، آنها بازگشت مخفیانه به آن برنامه‌ها را بارها منکر شدند. در سال ۲۰۱۵ بر اساس توافقنامه بحث‌برانگیز برجام قرار شد ایران برای ۱۵ سال برنامه اتمی خود را متوقف کند.
بنابر تحلیل‌های مؤسسه علوم و امنیت بین‌المللی (ISIS) از گزارش آژانس انرژی اتمی که در ماه نوامبر منتشر شد، ذخایر اورانیوم با غلظت پایین ایران ۱۲ برابر حد مجاز تعیین شده در برجام است.
این گزارش میگوید «تا ۲ نوامبر ۲۰۲۰، ایران ذخیره‌ای حدودا ۳۶۱۳.۸ کیلوگرمی از اورانیوم با غنای پایین (توده هگزافلوراید) که زیر ۵ درصد غنی‌سازی شده است، یا معدل ۲۴۴۲.۹ کیلوگرم (توده اورانیوم) خواهد داشت» و تاکید میکند که پس از دوره ماه اوت تا ماه نوامبر «زمان تخمین زده شده برای اینکه ایران بتواند اورانیوم با غلظت کافی برای ساخت سلاح اتمی داشته باشد، از اوایل نوامبر ۲۰۲۰ کمتر از ۳.۵ ماه پس از آن است.»
گزارش مؤسسه علوم و امنیت بین‌المللی که توسط دیوید آلبرایت، سارا بورکهارد، و آندریا استریکر نوشته شده، در ادامه آورده است «ایران می‌تواند دومین سلاح اتمی خود را حتی سریع‌تر از این بسازد چرا که تا آن زمان اورانیوم با غلظت کافی برای غنی‌سازی تا درجه تسلیحاتی در اختیار خواهد داشت. ایران در مجموع به کمتر از ۵.۵ تا ۶ ماه برای تولید اورانیوم غنی شده لازم برای ساخت دو سلاح اتمی را نیاز دارد.»
استریکر که عضو محقق بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها (FDD) نیز هست، همین هفته به «فاکس نیوز» گفت که جمهوری اسلامی برای ماده شکافپذیر که در تجهیزات اتمی استفاده میشود حدود یک سال یا کمی بیشتر زمان نیاز دارد.
بر اساس ارزیابی‌ها تخمین زده میشود جمهوری اسلامی ایران برخلاف برجام، در تأسیسات نطنز، نصب سانتریفیوژهای پیشرفته را که برای غنی‌سازی نیاز دارد آغاز کرده است.
علاوه بر این، در گزارش تایید پایبندی ایران به برجام، خود آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز جمهوری اسلامی را به دلیل «عدم همکاری در یک موضوع مهم مربوط به مواد و فعالیت‌های اتمی اعلام نشده، با قاطعیت محکوم میکند و نتیجه می‌گیرد که توضیحات ایران راضی‌کننده نبوده و از نظر فنی معتبر نیستند.»
دولت ترامپ بطور یکجانبه در سال ۲۰۱۸ از توافق خارج شد، و در پی آن تحریم‌های سنگین اقتصادی علیه جمهوری اسلامی به اجرا درآورد. تهران نیز به نوبه خود، در پاسخ به کارزار «فشار حداکثری»، تاجایی که می‌توانست فعالانه مفاد توافقی را که چین، فرانسه، روسیه، انگلستان و آلمان بخشی از آن هستند، بطور متناوب نقض کرد.
بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین «مواد و فعالیت‌های اعلام نشده در دو سایت ایران» پیدا کردند: کارخانه آزمایشی تبدیل اورانیوم تهران و سایت مریوان، که بخشی از برنامه سلاح اتمی ایران در اوایل سال ۲۰۰۰ بود.
ارزیابی مؤسسه علوم و امنیت بین‌المللی تاکید میکند که «بطور غیرمنتظره‌ای، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در این گزارش یا در گزارش جداگانه پادمان [سیستم بازرسی و تأیید استفاده صلح‌آمیز] در مورد این موضوع گزارشی نداده است» و می‌افزاید در یک بازرسی مرتبط با پایبندی ایران به استفاده صلح‌آمیز از تجهیزات اتمی، «آژانس، فعالیت‌های نظامی تبدیل اورانیوم اعلام نشده پیشین ایران را بررسی میکند.»
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین گفته است «پس از ماه‌ها تأخیر» برای اجازه دسترسی به تأسیسات اتمی ایران، توانسته از هر دو سایت اعلام نشده مورد نظر نمونه‌برداری کند، اما بازرس سازمان ملل هنوز در مورد این که آیا نمونه‌ها حاوی آثار مواد اتمی بوده‌اند یا خیر، کشفیات خود را مستند نکرده است.
میکائیل ماکوسکی رئیس و مدیر اجرایی مؤسسه یهودی امنیت ملّی امریکا (JINSA) میگوید که تعداد بمب‌هایی که ایران می‌تواند در نهایت بسازد در حال افزایش است، در حالی که زمان مورد نیاز برای دستیابی به یک بمب که دارای ماده شکافپذیر است مثل یک «روزنه کوچک خطرناک» رو به کاهش است و بیشترین نگرانی اینست که قضیه به یک بازی حدس و گمان تنزل یافته است.
او میگوید: «ما دقیقاً نمی‌دانیم چقدر طول می‌کشد که ایران به یک سلاح اتمی قابل آزمایش برسد، یکی از نواقص اصلی گزارش پایبندی ایران به برجام این بوده که به جمهوری اسلامی اجازه داده شد ابعاد واقعی برنامه ساخت مخفیانه بمب تحت نظر فخری‌زاده را از چشم بازرسان پنهان نگه دارد.»
پژوهش دیگری که ماه گذشته توسط مؤسسه علوم و امنیت بین‌الملل با عنوان «سایت تبدیل اورانیوم آزمایشی طرح آماد، که ایران آن را انکار کرده است» منتشر شد، شکاف‌های بی‌اعتمادی بین آنچه مقامات ایرانی بیان می‌کردند و آنچه واقعاً به صورت مبهم در جریان است را بیشتر نمایان میکند.
این گزارش که به دنبال بازدید آژانس از «سایت تهران» منتشر شده- که هنوز مشخص نیست چه اطلاعاتی از آن به دست آمده- این نگرانی را ایجاد میکند که این سایت دارای مواد اتمی اعلام نشده به ویژه اورانیوم بود که به معنای نقض توافقنامه پادمان [صلح‌آمیز بودن فعالیت اتمی] ایران است.»
بطور خلاصه در گزارش این مؤسسه آمده «سایت حاوی تبدیل اورانیوم به میزان پایلوت (آزمایشی) تحت برنامه آماد در اوایل دهه ۲۰۰۰ است و در سال ۲۰۰۴ برچیده شده است.»
برنامه آماد نامی است که به برنامه اتمی ایران قبل از ۲۰۰۳ داده شده است.
گزارش ژوئن ۲۰۲۰ آژانس تاکید میکند که یک «مکان بالقوه» برای «ذخیره‌سازی مواد اتمی یا فعالیت‌های مربوط به برنامه اتمی از جمله فعالیت‌های تحقیق و توسعه مرتبط با چرخه سوخت هسته‌ای» ممکن است «برای تبدیل و فرآوری ماده معدنی اورانیوم، از جمله فلوراسیون در سال ۲۰۰۳» مورد استفاده بوده باشد.
فلوراسیون اورانیوم معمولاً به معنی تولید هگزافلوراید اورانیوم است که گازی مهم و مورد نیاز برای عملکرد سانتریفیوژها است و همچنین آژانس مستند کرده که در مکان مورد بحث «تغییرات قابل توجهی در سال ۲۰۰۴، از جمله تخریب بیشتر ساختمان‌ها» صورت گرفته است.
بازرسان برای تشخیص هرگونه فعالیت جدید در این مکان، نمونه‌های محیطی از آنجا گرفته‌اند، اما هنوز معلوم نیست که چنین یافته‌هایی وجود دارد یا نه. با وجود این، تسریع فعالیت و جمع‌آوری مداوم در یک سال گذشته در جریان بوده است.
در ماه مارس، بازرسان گزارش دادند که زرادخانه هسته‌ای ایران در حال رشد است و به سطوح جدیدی رسیده. آنها چنین نتیجه‌گیری کردند که تهران میخواهد اورانیوم غنی شده زیادی ذخیره کند تا به اندازه کافی برای تولید حداقل یک سلاح اتمی در دست داشته باشد. اگرچه کارشناسان استنباط میکنند که ساخت یک کلاهک اتمی ماه‌ها یا احتمالاً سال‌ها طول بکشد و پرتاب آن به فاصله‌ای قابل توجه نیازمند مهارت و ظرفیت فنی بالایی است که جمهوری اسلامی از آن برخوردار نیست ولی این چیزیست که ادعا میشود فخری‌زاده پیش از حذف شدن روی آن کار می‌کرده است.
یک وضعیت که توسط سرویس تحقیقات کنگره در دسامبر گذشته تشریح و ترسیم شد میگوید که حتی از سال ۲۰۰۳ به بعد نیز تلاش برای جمع‌آوری مواد همچنان در جریان بوده، اما تسلط فنی برای ساختن بمب هنوز وجود ندارد.
جان وود که یک تحلیلگر و کارشناس امور امنیتی و دفاعی است نیز میگوید که فخری‌زاده سرپرست سازمان گسترش استقرار فناوری پیشرفته (FEDAT) بود که از حدود ۶۰۰ کارمند در ۱۲ گروه تشکیل شده و مدیریت برنامه دستیابی به سلاح اتمی را بر عهده داشته است.
او میگوید: «این مجموعه با دانشگاه شهید بهشتی بر روی ساخت ماشه هسته‌ای همکاری نزدیک داشته است». وی می‌افزاید «اگرچه دل کارکنان این مجموعه برای فخری‌زاده تنگ خواهد شد، اما ماموریت آنها با فوریت بیشتری نسبت به گذشته پیش خواهد رفت.»
علاوه بر عمیق‌تر شدن بی‌اعتمادی و تشدید تنش‌ها میان تهران و واشنگتن، این یافته‌ها باعث ایجاد پرسش‌هایی در این مورد شده است که آیا آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که به شورای امنیت سازمان ملل متحد گزارش می‌دهد، به بازرسی‌های گسترده‌تر و تهاجمی‌تری نیاز دارد؟
نوامبر گذشته، آژانس بین‌المللی گزارش داد که ایران حدود ۱۲۰۰ پوند هگزافلوراید اورانیوم انبار کرده که در حد متوسط یعنی زیر ۴.۵ درصد (۴٫۵% ۲۳۵U) غنی‌سازی شده است.
تحلیلی که اوایل امسال توسط «آمریکن ساینتیفیک» منتشر شد گمانه‌زنی کرده که «اگر اورانیوم بیشتر غنی‌سازی شود، این مقدار می‌تواند به بیش از ۳۰ کیلوگرم در سطح تسلیحاتی برسد که برای ساخت یک بمب اتمی کافی است.»
اورانیوم در سطح تسلیحاتی می‌تواند از اورانیوم غنی‌سازی شده در سطح پایین که در نیروگاه‌های برق هسته‌ای استفاده میشود از طریق تصفیه تکمیلی به دست آید.
طی یک سال گذشته جبرانِ آشکار ذخایر اورانیوم کمتر از چهار سال پس از آن صورت گرفت که ایران در برجام متعهد شد ۹۷ درصد از سوخت اورانیوم خود را به کشور دیگری منتقل کند.
علاوه بر این، با توجه به اینکه حواس دنیا در نتیجه شیوع ویروس کُرونا از فعالیت‌های جمهوری اسلامی ایران پرت شده، نگرانی‌های بیشتری در رابطه با برنامه‌های احتمالی ساخت و ساز یک کارخانه مونتاژ سانتریفیوژ جدید مطرح شده است.
ساخت و ساز تأسیسات زیرزمینی در نطنز
در گزارش اکتبر مؤسسه علوم و امنیت بین‌الملل آمده است که «تابستان امسال، در پی انهدام سایت غنی‌سازی نطنز در دوم جون ۲۰۲۰، ایران تصمیم گرفت که در زیرزمین تأسیسات مونتاژ سانتریفیوژ بسازد.» در این گزارش همچنین آمده است: «به نظر می‌رسد در نیمه اول سپتامبر یک منطقه پدافندی برای پوشش و محافظت از منطقه ساخت و ساز در نزدیکی آن ایجاد شده باشد. به دلیل مشکلات فزاینده ساخت یک سایت زیرزمینی، تکمیل یک کارخانه جدید مونتاژ سانتریفیوژ که قادر به ساخت هزاران سانتریفیوژ پیشرفته در سال ۲۰۲۱ به نتیجه نخواهد رسید.»
این مؤسسه هشدار می‌دهد که ساخت مرکز مونتاژ سانتریفیوژ پیشرفته «می‌تواند به زودی آغاز شود» و نتیجه می‌گیرد: «محدوده تونل و پیرامون آن باید از نزدیک تحت نظارت قرار بگیرد. آغاز به کار یک مرکز جدید مونتاژ سانتریفیوژ در صورتی که هدف آن ساخت هزاران سانتریفیوژ پیشرفته در سال باشد، ممکن است چندین سال طول بکشد». گزارش مؤسسه علوم و امنیت بین‌الملل ادامه می‌دهد که «چه ایران به دنبال ساخت بیش از یک تأسیسات یا تنها یک مرکز زیرزمینی باشد، این سایت‌ها در برابر حمله آسیب‌پذیرند. از کار انداختن یک دستگاه مونتاژ سانتریفیوژ که عملکردش به یک محیط تمیز وابسته است، نیازی به تخریب تونل ندارد.»
برای دریافتن اینکه جمهوری اسلامی چنین راهی را ادامه خواهد داد یا در عوض با آمدن بایدن به دنبال مذاکره با کاخ سفید خواهد رفت و در مقابل برداشته شدن تحریم‌ها و آزاد شدن پول توقیف شده خود بار دیگر ذخیره‌سازی خود را به تعویق می‌اندازد به زودی مشخص میشود.
آندریا استریکر میگوید: «خروج آمریکا از توافق اتمی در دوره ریاست جمهوری ترامپ دردناک اما اصلاح مسیری لازم بود. در کوتاه‌مدت، ایران تولید اورانیوم خود را افزایش داده اما با مشکلات اقتصادی قابل توجهی روبرو شد که دولت بعدی می‌تواند برای رسیدن به توافقی قوی‌تر از آن استفاده کند.» وی می‌افزاید که «واشنگتن نباید دوباره به توافق اتمی برگردد بلکه باید به دنبال یک توافق قوی‌تر و پایدارتر باشد که مسیرهای رسیدن به مواد اتمی ایران برای ساخت یک بمب را مسدود کند و از آن بخواهد فعالیت‌های تسلیحاتی اتمی خود را بطور کامل افشا کرده و پایان دهد.»
ضعف توافق اتمی و پنهانکاری فعالیت‌های اتمی ایران
رویس دو ملو مشاور امنیتی و دفاعی خاورمیانه، نیز میگوید توافق اتمی مربوط به دوران اوباما «دارای حفره‌ها و محدودیت‌های زیادی به نفع ایران بود که باعث می‌شد جمهوری اسلامی به راحتی آنچه را که میخواهد پنهان کند.» وی تاکید میکند: «علاوه بر این، توافق اتمی اساساً موقتی و برای یک دوره خیلی کوتاه ۱۰ تا ۱۵ ساله بود و داشتن توافق با دوام بیشتر منطقی‌تر است.»
با این حال برخی استدلال میکنند که برجام بهتر از فشار حداکثری تیم ترامپ توانسته بود امنیت آمریکا را تامین کند.
ساموئل هیکی میگوید: «برجام همه مسیرهای آنها برای رسیدن به ظرفیت تسلیحات هسته‌ای را می‌بست، اما یک سال پس از خروج دونالد ترامپ از توافق اتمی، ایران برای افزایش اهرم‌های سیاسی خود برای مذاکرات آینده، به تدریج محدودیت‌های خود را زیر پا گذاشت». این تحلیلگر تحقیقاتی در مرکز کنترل و منع گسترش تسلیحات می‌افزاید: «ایرانی‌ها امروز به یک سلاح اتمی نزدیکتر از آن زمانی هستند که پرزیدنت ترامپ [در سال ۲۰۱۶] سوگند ریاست جمهوری یاد کرد.»
با وجود این، کارشناسان هشدار می‌دهند در حالی که قتل فخری‌زاده، که ادعا میشود مغز متفکر پشت صحنه فعالیت‌های اتمی این کشور بحران‌زده بوده است، احتمالاً امیدهای آینده برای ساخت سلاح اتمی را دچار رکود میکند اما نمی‌تواند بطور کامل آن را از بین ببرد.
جان وود تحلیلگر و کارشناس امور امنیتی و دفاعی میگوید: «اگر بر اساس روایت رسمی، برنامه تسلیحاتی (طرح آماد) در سال ۲۰۰۳ متوقف شده، پس چرا این حمله رخ داد؟ پاسخ روشن است!» [جمهوری اسلامی هیچ برنامه‌ای را متوقف نکرده است!]
*منبع: فاکس نیوز
*نویسنده: هولی مک کی
*ترجمه و تنظیم از کیهان لندن
به نظرم ترامپ و کلیه همکاران او با وچود اینکه شعار “اول آمریکا” را می دادند ولی هم زمان منافع اکثر مردم ایران و بسیاری نقاط دیگر جهان را حمایت می کردند. نتیچه اقدامات تیم پرزیدنت ترامپ آشکار ساختن ماهیت واقعی حکومت اسلامی بود به خصوص برای کسانی که نمی دانستند و یا تظاهر به ندانستن می کردند.
کیسه کشی و واجبی برای نظافت .. درحمام عمومی – بی بی سی –
غسل دادن ژیسگاردسن ملعون .. نوکر کاخ باکینگهام برای برپایی گوادالوپ .
بی بی سی ملعون .. خدای جعل و دروغ .. که درخبر پخش کرده بود ..
رضا شاه بزرگ هنگام خروج از ایران .. جواهرات سلطنتی را دزدیده ..
یا اینکه با شایعه مارکسیست اسلامیستها در خبر ساعت ۸ شب در شورش ۵۷ هرشب اعلام میکرد ایات عظام و دانشمندان کمبریج عکس خمینی دجال را در ماه دیدند ..
امروز با دروغی جدید برای غسل دادن ژیسگاردسن ملعون – بنام محمد رضا شاه – میگوید ..
شاه شخصا از دولت فرانسه خواسته بود خمینی ملعون را با سلام و صلوات و پذیرایی در فرانسه پذیرا باشند .. وگرنه شاه ناراحت میشود ..
چرا که شاه فکرمیکرد با مصاحبه خبری خمینی – افکار او اشکار میشود و خبرنگاران باشنیدن اراجیف او پخش میشوند و میروند و همه چی به خوبی و خوشی مثل قصه رابین هود تمام میشود ..
بی بی سی ملعون .. باید بداند محمد رضا شاه در مصاحبه ای قبل از اقامت خمینی دجال ملعون نوکر انگلیس
و رسیدن او به نوفل لوشاتو فرانسه با حمایت ژیسگاردستن ملعون ..
برسر درگیری با کنسرسیوم نفتی و اروپا اعلام کرده بود – اینها بطور غیر منتظره و خیلی خیلی عجیبی با جدیت از متخصصان ورزیده تبلیغاتی و رسانه ای – بر علیه دولت و حکومت ملی ایران و برای شایع پراکنی برعلیه من در افکار عمومی استفاده میکنند ..
فیلم این مصاحبه وجود دارد و خیلی ها در یوتیوب ان را دیدند و دانلود کردند ..
اما ایت الشیطان – بی بی سی ملعون در دروغگویی و جعل خبر برعلیه ایران شاهنشاهی ۲۵۰۰ ساله تاریخی سرزمین – کورش کبیر و – فردوسی بزرگ و رضا شاه بزرگ دست بردار نیست ..
یکی از پایه های برقراری جمهوری غارتگران و دزدان اسلامی درایران همین – بی بی سی ملعون میباشد ..
وظیفه – بی بی سی ملعون بنا به در خواست حکومت انگلستان محو تدریجی اثار قدیمی ترین و اولین شاهنشاهی باشکوه تاریخ بشریت یعنی شاهنشاهی ایران برای همیشه از صحنه سیاسی و جغرافیایی جهان میباشد ..
چونکه انگلستان میخواهد در نبود حضور سیاسی شاهنشاهی مقتدر ایران .. انگلیس ملعون قدیمی ترین پادهشاهی جهان درصحنه سیاسی باشد .
از اینرو از هرگروه قلابی جهموری خواه و تجزیه طلب با هراسمی و کلکی مثلا فدرالیسم .. قومیت گرایی .. لهجه های محلی بنام زبان مادری برعلیه فردوسی بزرگ – وووو – با انواع دیگر حلیه ها حمایت میکند .