آزاده کریمی، علی اشتیاق – پس از گذراندن یکسال دشوار همراه با بیماری، قرنطینه، رکود اقتصادی، اضطراب و چهرههای نگرانی که به اجبار پشت ماسکها پنهان شدهاند، کشورهای دنیا در تدارک برای خریداری اکسیر کُرونا، خود را برای پیشباز از زندگی عادی آماده میکنند.
در حالی که بیشتر کشورهای توسعهنیافته در انتظار پاسخ مثبت از نتایج واکسنهای کُرونا در دنیای علم و تکنولوژی بودند، کشورهای ثروتمند برخی از این واکسنهای هنوز تأییدنشده را پیشخرید کردند و اکنون پاسخ مثبت تأثیرگذاری آنها تا بیش از ۹۰ درصد نیز منتشر شده است.
واکسنهای شرکتهای بزرگ دارویی مانند فایزر و مُدرنا بیش از ۹۰درصد مؤثرند و هر دو شرکت قبلا از اداره غذا و داروی ایالات متحده آمریکا خواسته بودند تا اجازه استفاده اضطراری این واکسن را بدهد.
آمارهای بینالمللی نشان میدهد، ایالات متحده آمریکا ۲.۶ میلیارد دوز از واکسنهای کُرونا را پیشخرید کرده که
یک میلیارد دوز را دریافت نیز کرده. اتحادیه اروپا نیز با درخواست ۲ میلیارد دوز واکسن تا کنون یک و نیم میلیارد دوز از آن را تأمین کرده است.
هند ۱.۶ میلیارد دوز واکسنهای کُرونا را پیشخرید و دریافت کرده. پس از هند، انگلستان ۵۰۷ میلیون دوز پیشخرید کرده و حدود ۴۰۰ میلیون دوز از این میزان را دریافت کرده است.
نکته قابل توجه اینجاست که کشور اندونزی با پیشخرید ۴۵۰ میلیون دوز از واکسنهای کُرونا، اکنون حدود بیش از ۲۰۰ میلیون دوز آن را به دست آورده است.
از کشورهای کمتر توسعهیافته، مصر ۵۵ میلیون دوز تقاضا و دریافت کرده. لبنان دو میلیون از واکسنهای کُرونا را پیشخرید کرده ولی تا کنون دریافت نکرده است. ونزوئلا اما ۱۰ میلیون دوز پیشخرید خود را گرفته است.
ترکیه ۲۰ میلیون دوز واکسن پیشخرید کرده ولی هنوز دریافت نکرده است.
در این بین اما نام ایران در فهرست کشورهای پیشخریدکننده واکسن کُرونا که رسانههای بینالمللی تا کنون منتشر کردهاند، دیده نمیشود. مقامات جمهوری اسلامی میگویند پیشخرید واکسن را هم از کانال سازمان کوواکس، هم از تولید مشترک با روسیه و هند و هم تولید واکسن داخلی دنبال میکند!
سعید نمکی وزیر بهداشت ۱۳ آذرماه آخرینبار در این ارتباط اعلام کرد که «۱۶ میلیون و ۸۰۰ هزار واکسن کُرونا از مجموعه کوواکس سازمان بهداشت جهانی پیشخرید کردهایم، تولید مشترک با کشورهای دیگر نیز داریم که کارآزمایی بالینی این واکسنها در ایران انجام میشود ضمن اینکه آزمایش انسانی برای تولید واکسن ایرانی در بهار ۱۴۰۰ نیز شروع شده است.»
در این بین که کشورهای دنیا هوشیارانه به دنبال راه حل فوری و مطمئن تا ۹۵درصد واکسنهای معتبر دنیا هستند، ایران در چه جغرافیایی از واکسن کُرونا قرار دارد؟! چه واکسنهایی را میبایست و میتواند خریداری کند؟ چه کسانی در اولویت تزریق واکسن قرار دارند و چه کسانی باید این واکسن را تزریق کنند؟ آیا مختصات کنونی واکسن کُرونا و تأمین و تزریق آن برای خود دولت و برای مردم روشن است؟
با دکتر نامدار بقائی یزدی میکروبیولوژیست و عضو هیئت هماهنگی «پروژه ققنوس ایران» پرسشهایی را در این ارتباط مطرح کردهایم.