بازار بورس ایران همچنان با فراز و نشیب روبروست و سهامداران نسبت به دخالت شرکت‌های دولتی و تغییرات سازماندهی شده در این بازار انتقاد دارند.
بورس ایران از امرداد امسال به مدت سه ماه شاهد ریزش‌های شدید و طولانی بود اما از نیمه پاییز مسیر بازار کمی تغییر کرد و بازار بورس نمادهای سبز را هم شاهد بود. در حالی که هنوز امیدواری نسبت به بازار بورس در میان بخش زیادی از سهامداران وجود دارد اما این بازار همچنان در اُفت و خیز است و تحلیلگران مهمترین عامل این شرایط را ادامه دخالت‌های شرکت‌های دولتی برای کسب سود بیشتر در بازار عنوان می‌کنند.
شاخص کل بورس با ریزش ۲۴ هزار واحدی در پایان معاملات امروز به عدد یک میلیون و ۴۲۳ هزار واحد رسید. شاخص کل بازار سرمایه در حالی بیش از یک درصد اُفت داشته که کارشناسان معتقدند شرکت‌های حقوقی حاضر در بورس به اسم «بازارگردانی» در حال نوسانگیری‌های پیاپی هستند.
مهشید داداش‌زاده کارشناس بازار سرمایه در اینباره گفته که «شرکت‌های بزرگ بازارگردان‌های بزرگی دارند، وقتی حقوقی‌ها نوسان‌گیری می‌کنند سهامدار خرد تصمیم به فروش می‌گیرد. زمانی که شرکت‌های کوچک روند مثبتی دارند سهامداران به سمت خرید آنها می‌روند. به همین دلیل شرکت‌های کوچک دارای جذابیت بیشتری نسبت به شاخص‌سازان هستند، زیرا روند صعودی را در پیش گرفتند. رخی کارشناسان بر این باورند این شرکت‌های کوچک شاید بتوانند به قله برسند یا چند درصد بیشتر بازدهی داشته باشند. پس سهامداران نیز به فکر خرید آنها می‌افتند اما این روند باعث تاثیر منفی در بازار سهام شده است.»
وحید کشمیری‌پور تحلیلگر و کارشناس بازار بورس نیز در گفتگو با خبرگزاری مهر ضمن انتقاد از روندی که شرکت‌های دولتی در پیش گرفته‌اند، گفته که « بازارگردان‌ها در سهم‌های بزرگ اقداماتی را انجام می‌دهند که به نفع سهامداران عمومی نیست؛ ضمن اینکه در اکثر موارد، هر سهمی را که بابت آن صف خرید تشکیل می‌شود، بازارگردانان به صورت کامل نسبت به عرضه آن اقدام می‌کنند و در روزهای بعدی که سهم منفی می‌شود، در قیمت منفی آن را خریداری می‌کنند.»
به گفته وحید کشمیری‌پور «اگر عرضه‌ای صورت می‌گیرد، باید کنترل شده و در راستای این هدف باشد که به روند سهم آسیب نزند؛ اما عملکرد بازارگردانان نشان می‌دهد آنها به اینکه کسب سود نباید اولویت اول شأن باشد، پایبند نیستند. اگر به این اصل پایبند بودند، اگر برای یک سهم، صف خرید تشکیل شد، این صف خرید نباید به صورت کامل بسته شود یا اگر صف فروش تشکیل شد، به صورت کامل این صف جمع نشود.»
این تحلیلگر بازار سرمایه افزوده که «اینکه بازارگردان صف فروش را جمع کند، این به شناوری سهم و تعدیل آن کمک خواهد کرد؛ ضمن اینکه در روند صعودی نیز، اگر صف خرید سنگین داریم، بازارگردان باید یک مقدار عرضه را به صورت محدود و کنترل شده صورت دهد تا بازار به تعادل برسد.»
وحید کشمیری‌پور گفته که باید سازمان بورس و اوراق بهادار بر روند فعالیت شرکت‌های حقوقی یا باصطلاح «بازارگردانان بازار بورس» نظارت کند وگرنه تلاش آنها برای سودآوری سبب زیان سهامداران خُرد و عادی خواهد شد.
ریزش‌های شدیدی که در از نیمه تابستان تا ابتدای پاییز امسال در بازار بورس رخ داد، موجی از ناامیدی در میان سهامداران ایجاد کرد. بسیاری از مردم عادی که از زمستان گذشته با تبلیغات دولت سرمایه‌های خود را به بازار بورس کشانده بودند، زیان‌های سنگینی را متحمل شدند. از سوی دیگر با چند هفته ریزش در بازار بورس که سبب کاهش سرمایه سهامداران شد، بسیاری تصمیم گرفتند از بازار خارج شوند.
در روزهای گذشته اما روند بازار کمی آرام‌تر شده اما نوسانات ادامه دارد. همچنین بازار بورس نیز مانند دیگر بازارهای ایران، چشم‌انتظار آغاز به کار دولت جدید در آمریکا است. آغاز مذاکرات احتمالی ایالات متحده با جمهوری اسلامی سبب کاهش روانی قیمت دلار در ایران و امیدواری به بهبود تولید و صادرات و در نتیجه رشد بازار سهام خواهد شد.
در همین رابطه حمیدرضا فرهادی کارشناس بازار سرمایه گفته است «بازار سهام متاثر از ابهامات سیاسی و دیپلماتیک است و این فضا راه را برای نوسان‌گیری روزانه هموار کرده است، زمانی که بازار سهام کاملا مثبت یا منفی باشد نمی‌توان نوسان‌گیری کرد اما فضای ابهام نوسان‌گیری را تشدید کرده است. از طرفی برخی بازارگردان‌ها استراتژی نوسان‌گیری را به شدت پیگیری می‌کنند و برخی شایعات مبنی بر دستوری بودن کنترل بازار نیز به این نوسان‌گیری دامن می‌زند. به همین دلایل است که استقبال از سهم‌های کوچک بیشتر شده چون در این سهم‌ها نوسان‌گیری بیشتر انجام می‌شود.»
