ورود هواپیماهای مسافربری جدید به ایران؛ مذاکره با بوئینگ برای بازگشت به قرارداد فروش هواپیما

رئیس سازمان هواپیمایی از ورود ۸ فروند هواپیمای مسافربری به ایران خبر داده و اعلام کرده که ۱۶ فروند هواپیمای مسافربری دیگر تا پایان امسال به کشور وارد می‌شوند.

تورج دهقانی زنگنه رئیس سازمان هواپیمایی کشوری از مکاتبه با هواپیماسازی بوئینگ برای تعیین تکلیف قرارداد خرید هواپیما از این شرکت آمریکایی و احتمال فعال شدن قرارداد خرید هواپیما از ایرباس و ATR پس از تعلیق چند ساله خبر داده است.

تورج دهقانی زنگنه در گفتگو با خبرگزارش تسنیم با بیان اینکه «حدود ۱۶۲ فروند هواپیمای مسافربری در ناوگان هوایی ایران فعال هستند» گفته که هشت فروند هواپیمای دیگر به تازگی وارد ایران شدند.

رئیس سازمان هواپیمایی کشوری گفته ۸ هواپیمای وارد کشور شده به ایران تولید سالهای ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵ میلادی هستند و قرار است تا پایان سال ۱۶ فروند هواپیمای مسافربری دیگر نیز به ایران وارد شود.

او بدون اینکه توضیح بیشتری دهد گفته که هشت هواپیمای وارداتی «هنوز پرواز نمی‌کنند» اما «در آینده خیلی نزدیک پرواز خواهند کرد.»

تورج دهقانی زنگنه افزوده که «قرارداد ایران با شرکت هواپیمایی ایرباس و ATR به حالت تعلیق درآمده است. در رابطه با قراردادی که با بوئینگ داریم نیز اخیراً نامه نگاری شده که تکلیف این قرارداد روشن شود.»

او همچنین با اشاره به توافق احتمالی میان جمهوری اسلامی و آمریکا گفته که «اگر گشایشی ایجاد شود حتما آنها باید به این قراردادها برگردند.»

پس از امضای برجام و با گذشت ۲۳ سال که از ورود آخرین هواپیمای مسافربری نو به ایران می‌گذشت، دولت یازدهم قراردادهایی برای خرید هواپیما با شرکت ایرباس امضا شد.

اواخر سال ۹۴ با سفر حسن روحانی به فرانسه، پیش‌قرارداد خرید بیش از ۱۰۰فروند هواپیما بین شرکت ایرباس و هواپیمایی ایران در پاریس امضا شد. قرارداد خرید ۸۰ فروند هواپیما از شرکت بوئینگ و ۲۰ فروند هواپیما از شرکت ای.تی.آر نیز پس از این قراردادها امضا شد.

نخستین هواپیمای خریداری شده ایران ایر از ایرباس دی ماه ۹۵ وارد ناوگان هوایی کشور شد. دومین و سومین هواپیمای خریداری شده به ترتیب در ۲۱ اسفند ۹۵ و ۵ فروردین ۹۶ وارد ایران شدند. با اینهمه پس از مدتی خبری از دیگر هواپیماهای خریداری نشد.

هر چند دولت روحانی تلاش داشت خرید هواپیماهای مسافربری جدید را به عنوان یک موفقیت بزرگ برای دولت «تدبیر و امید» ثبت کند اما کم‌کم مشخص شد نوع قراردادهای امضا شده چندان به نفع ایران نبوده است.

برای نمونه بر اساس گزارش‎‌های منتشر شده نخستین هواپیمای ایرباس خریداری شده که با مراسم ویژه‌ای به این وارد شد، به دلیل برخی مشکلات فنی مرجوعی کشور دیگری بوده است.

مقامات دولتی در نهایت این خبر را تأیید کردند. محمود مهران پور عضو هیئت مدیره شرکت هواپیمایی نفت ایران گفته بود: «اگر می‌خواستیم این هواپیماها را بر اساس ثبت سفارش خودمان خریداری کنیم حداقل باید سه سال صبر می‌کردیم. وقتی در عرض کمتر از یک سال اولین هواپیما وارد ایران شده است. طبیعی است که این هواپیماها از سوی شرکت دیگری ثبت سفارش شده باشد.»

کمی بعد پس از ورود سومین هواپیما به ایران خبرگزاری فارس به نقل از فلایت گلوبال نوشت، «این هواپیما عمر بدنه ۳ سال دارد که در ابتدا در سال ۲۰۱۴ به شرکت اویانکا، شرکت هواپیمایی ملی کلمبیا، تحویل داده شده بود اما در این خطوط هوایی به کار گرفته نشد.»

https://kayhan.london/1396/02/15/%d8%a2%db%8c%d8%a7-%d9%87%d9%88%d8%a7%d9%be%db%8c%d9%85%d8%a7%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%ae%d8%b1%db%8c%d8%af%d8%a7%d8%b1%db%8c-%d8%b4%d8%af%d9%87-%d8%af%d8%b1-%d8%ae%d8%a7%da%a9-%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%a7

مدیرعامل شرکت هواپیمایی ایران ایر روز هفتم فروردین و پس از ورود سومین و هواپیمای خریداری شده، گفت: «اینکه سفارش خرید از سوی کشوری انجام شده باشد و بعداً بنا به دلایلی لغو شود و کشور دیگری خواهان آن باشد،کاملا طبیعی است.»

حسن روحانی به عنوان رئیس دولت تدبیروامید هم در نهایت به منتقدان گفت که اگر دوست ندارند هواپیمای نو سوار شوند، همان هواپیماهای کهنه را سوار شوند!

با خروج دونالد ترامپ از برجام و اجرای دوباره تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی، مقامات دولتی تحریم‌ها را علت معلق شدن قراردادهای ایران با شرکت‌های هواپیمایی اعلام کردند.

در همین رابطه برایان هوک مدیر بخش سیاست‌گذاری وزارت خارجه آمریکا در حاشیه نشست کمیسیون مشترک برجام در وین در سال ۲۰۱۸ و پس از حضور در نشستی که شرفبافی مدیرعامل ایران ایر به نمایندگی از وزارت راه و شهرسازی در آن حضور داشت، اعلام کرد: «در دولت ترامپ ما هیچ مجوز فروش هواپیما برای ایران صادر نکرده‌ایم. مجوزهایی که قبلاً صادر شده‌اند همچنان اعتبار دارند، ولی ما قصد نداریم اجازه دهیم مجوزهای ما نقشی در فعالیت‌های ثبات‌زدای ایران در منطقه داشته باشد.»

https://kayhan.london/1397/01/11/%d9%85%d8%ac%d9%88%d8%b2-%d9%88%d8%b2%d8%a7%d8%b1%d8%aa-%d8%ae%d8%b2%d8%a7%d9%86%d9%87%e2%80%8c%d8%af%d8%a7%d8%b1%db%8c-%d8%a8%d8%b1%d8%a7%db%8c-%d9%81%d8%b1%d9%88%d8%b4-%d9%87%d9%88%d8%a7%d9%be%db%8c

پس از مدتی مشخص شد نبود بودجه کافی و عدم انجام تعهدات مالی از سوی جمهوری اسلامی در قراردادهای خرید هواپیما پیشتر از خروج دونالد ترامپ از برجام مشکل ایجاد کرده بود.

در همین رابطه خبرگزاری مهر در گزارشی اعلام کرد قرار بود تا پایان سال ۲۰۱۷ میلادی، ۴ فروند هواپیمای ایرباس ۳۲۰ و تا پایان ۲۰۱۸ نیز ۵ فروند ایرباس ۳۲۱ به ایران ایر تحویل شود، به دلیل ناتوانی وزارت راه و شهرسازی در تأمین منابع مالی خرید هواپیماها، تا کنون تنها ۳ فروند ایرباس شامل ۲ ایرباس ۳۲۰ و یک ایرباس ۳۳۰ به ایران وارد شده است.