دومین دور از مذاکرات برجام در «گراند هتل» وین جمعه ۹ آپریل (۲۰ فروردین) در سطح معاونان و مدیران سیاسی وزرای خارجه کشورهای عضو توافق اتمی برگزار میشود؛ مذاکرات جمهوری اسلامی و آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز به موازات آن ادامه دارد.
محور این دور از گفتگوها بازگشت احتمالی آمریکا به برجام و یافتن راهی برای احیای برجام است هرچند که عباس عراقچی معاون وزیر خارجه جمهوری اسلامی بار دیگر اعلام کرد «تا وقتی آمریکا تمام تحریمهای خودش را لغو نکرده و به برجام بازنگشته باشد، هیچیک از فعالیتهای اتمی ایران به ویژه در حوزه غنیسازی نه متوقف میشود و نه حتی کاهش پیدا میکند.»
عراقچی ادعا کرد «نشانههایی بروز کرده که آمریکاییها در حال حرکت به سمت برداشتن تحریمهای کامل هستند؛ ولی ما هنوز در موقعیتی نیستیم که قضاوت کنیم و هنوز مذاکرات به جمعبندی نرسیده است و تصور میکنم که ما مسیر طولانیتری را در پیش داریم.»
ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز در مورد موفقیتآمیز دور اول مذاکرات با عراقچی همعقیده است اما تأکید کرد فشار بر جمهوری اسلامی از طریق تحریمها ادامه خواهد داشت.
او گفته مذاکرات سازنده بود اما نباید انتظارات بیش از حد از این مرحله از مذاکرات داشت.
پرایس هدف از این دور از مذاکرات را دستیابی به پیروی کامل از برجام توسط رژیم ایران در برابر پیروی کامل از برجام از سوی آمریکا دانست.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا تاکید کرد که برنامه موشکی ایران، نقض حقوق بشر و حمایت آن از تروریسم همچنان از نگرانیهای آمریکا است و در نتیجه فشار بر جمهوری اسلامی و تحریمهای مرتبط با اینها ادامه خواهد داشت.
پنجشنبه ۱۹ فروردین عراقچی و رافائل گروسی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در وین دیدار کردند.
Thorough exchange with Iran’s Deputy Foreign Minister @araghchi on current consultations and ongoing bilateral activities in #Iran. The @IAEAorg will continue its professional technical verification and monitoring in Iran, in support of #JCPOA and other matters. pic.twitter.com/luBTv8e1PK
— Rafael MarianoGrossi (@rafaelmgrossi) April 8, 2021
میخائیل اولیانوف سفیر روسیه در مقرر اروپایی سازمان ملل در توییتی نوشت محور کمیسیون مشترک برجام مذاکره بین دو کارگروه در سطح کارشناسان در مورد لغو تحریمها و مسائل هستهای است.
Most likely the Joint Commission of #JCPOA will meet tomorrow in Vienna to take stock of the deliberations in two expert-level working groups- on #sanctions lifting and nuclear issues. The Commission may also decide on the way ahead.
— Mikhail Ulyanov (@Amb_Ulyanov) April 8, 2021
فشار کنگره و سنا به دولت بایدن
گرچه دولت بایدن تأکید کرده تحریمها علیه جمهوری اسلامی ادامه پیدا خواهد کرد اما احتمال احیای برجام افزایش پیدا کرده است.
پایگاه خبری- تحلیلی «واشنگتن فریبیکن» گزارش داد جمهوریخواهان به دولت ایالات متحده هشدار دادهاند که کنگره به توافق جدید با جمهوری اسلامی ایران مقید نخواهد بود. آنها تأکید کردند برخلاف تجربه اشتباه که در دولت باراک اوباما صورت گرفت هر توافقی با ایران باید به تصویب سنا و کنگره برسد وگرنه آنها جلو لغو احتمالی تحریمها را میگیرند.
جیم بنکز و جو ویلسون دو نماینده جمهوریخواه کنگره در نامهای به آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا نوشتهاند «هرگونه تضمینی از سوی دولت بایدن از جمله لغو تحریمها فاقد اعتبار است مگر اینکه به تصویب کنگره برسد.»
این دو نماینده هشدار دادهاند «جمهوریخواهان کنگره فوراً با هرگونه اقدام برای لغو تحریمها علیه ایران مخالفت خواهند کرد و برای متوقف کردن آن تلاش میکنند.»
ایلین لوریا دیگر نماینده جمهوریخواه کنگره نیز در توییتی نوشته «من در مورد شروع مجدد مذاکرات با ایران در حالی که آنها غنیسازی اورانیوم را در سطوح خطرناک و غیرقابل قبول ادامه میدهند، ملاحظات جدی دارم. به همین دلیل قطعنامه ۲۱۴ دو حزبی را در محکومیت برنامه اتمی کنترل نشده آنها ارائه دادم.»
I have serious reservations about re-starting negotiations with Iran while they continue to enrich uranium at dangerous and unacceptable levels. That’s why I introduced a bipartisan resolution (H.Res. 214) condemning their unchecked nuclear program. https://t.co/96uMmq4lkD
— Elaine Luria (@ElaineLuria) April 7, 2021
جمهوری اسلامی ایران و حامیان آن به شدت دل خود را به کنار رفتن ترامپ و آمدن بایدن خوش کرده و معلوم نیست به چه دلیل امیدوار بودند با رفتن جو بایدن به کاخ سفید تحریمها هم به سرعت لغو شوند! اما تا کنون مواضع دولت بایدن و روند مذاکرات آنطور که آنها میخواستند نه تنها پیش نرفته است بلکه اساسا هیچ پیشبینی درباره نتایج آن نمیتوان کرد. به ویژه آنکه پیداست هم مقامات تهران و هم بایدن و اطرافیانش میدانند تا انتخابات ریاست جمهوری اسلامی در ایران که قرار است خردادماه برگزار شود نمیتوان هیچ اقدام جدی کرد.
از یکسو به نظر میرسد جمهوری اسلامی میخواهد بساط دولت روحانی و تیم اتمی او که نرمش قهرمانانه خامنهای را اجرا کردند «آبرومندانه» جمع شود بدون آنکه بتواند روند انتخابات و رفتار مردم و همچنین حرکتهای غرب را پیشبینی کند و از سوی دیگر، غرب و به ویژه آمریکا همانگونه که بارها اعلام شده، هیچ عجلهای برای مذاکرات و توافق ندارد زیرا اطمینان دارد اگر برنامه هستهای جمهوری اسلامی به مرحله خطرناک برسد، متحدانش در منطقه به رژیم ایران مجال نخواهند داد!
در این میان اما در ادامهی خوشخیالیها و امیدواریهای رژیم و لابیگران رژیم بدون در نظر گرفتن جوشش و التهابی که در بطن جامعه ایران موج میزند، شیرین هانتر عضو نایاک به خبرگزاری دولتی «ایرنا» گفته «مانع و سد راه مهم در مورد آمریکا، پیچیدگیهای سیستم تحریمهای ترامپ است که در دوران دولت قبل اعمال شدند و برداشتن آنها، کار آسانی نیست. علاوه بر این مخالفتهای بسیاری که از جمهوریخواهان و بعضی از دموکراتها با بازگشت به برجام نیز کار دولت بایدن را دشوار میکند.»