دو هفته پس از مرگ یکی از سه گورخر آفریقایی وارداتی، دومین گورخر هم تلف شد. اداره محیط زیست استان تهران اعلام کرد که به دلیل انتشار فیلمی از آزار گورخرها از سوی مدیر باغ وحش و سابقه تلفات حیوانات از باغ وحش «صفادشت» شکایت کردیم.
با گذشت دو هفته از مرگ یکی از گورخرهای آفریقایی وارداتی به باغ وحش «صفادشت» ملارد، دیروز گورخر آفریقایی دوم نیز جان سپرد. اکنون از دو گورخر ماده و یک گورخر نر که از هلند وارد کشور شده بود، تنها یک گور خر ماده مانده که گفته می‌شود آبستن است.
به تازگی ویدئویی از اذیت و آزار این گورخرها توسط مدیر باغ وحش «صفادشت» منتشر شد که اداره محیط زیست استان تهران اعلام کرده به دلیل آزار حیوانات، مرگ گورخرها و تلفات پیشین این مجموعه، از این باغ وحش شکایت کرده است.
پس از تلف شدن اولین گورخر نر آفریقایی در ۱۱ اردیبهشت، صاحبان مجموعه «صفادشت» دلیل این اتفاق را «استرس بیش از حد و ایجاد عفونت داخلی حین انتقال و وقفه بدون دلیل در گمرک بازرگان» و همچنین «حمله کارتن‌خواب‌ها و اراذل و اوباش» عنوان کردند.
فعالان حمایت از حیات وحش اما می‌گویند حمل و نقل نامناسب و شرایط نگهداری غیراستاندارد این حیوانات دلیل مرگ گورخرهاست. این فعالان همچنین به واردات گونه‌های غیربومی انتقاد دارند.
https://kayhan.london/1400/02/14/%d8%b4%da%a9%d8%b3%d8%aa-%d9%be%d8%b1%d9%88%da%98%d9%87-%d8%b2%d8%a7%d8%af-%d9%88-%d9%88%d9%84%d8%af-%da%af%d9%88%d8%b1%d8%ae%d8%b1-%d8%a2%d9%81%d8%b1%db%8c%d9%82%d8%a7%db%8c%db%8c%d8%9b-%da%af%d9%88
گفته می‌شود علیرضا شرفی مدیر باغ وحش «صفادشت» گورخرها را از هلند خریداری کرده و به بلغارستان آورده بود اما در نبود اجازه ترخیص، این حیوانات ۹ ماه در بلغارستان ماندند تا اینکه بالاخره اردیبهشت‌ماه به مرز بازرگان در ترکیه رسیدند.
به گفته معاون فنی و امور گمرکی گمرک، این حیوانات فاقد ثبت سفارش بوده و امکان اظهار به گمرک جهت انجام تشریفات گمرکی را نداشته‌اند و در نهایت «طی هماهنگی‌های صورت گرفته» مجوز خروج داده شده و «هر سه گورخر در هنگام ترخیص سالم بوده‌اند». این در حالیست که مسئول باغ وحش «صفادشت» اعلام کرده بود که گورخر نر، مرده به باغ وحش رسیده است.
محمد کرمی رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش محیط‌زیست استان تهران ضمن اعلام مرگ دومین گورخر آفریقایی گفته است: «کارشناسان ما صبح سه‌شنبه از این مجموعه بازدید داشتند تا وضعیت این حیوانات و شیوه نگهداری آنها در قرنطینه را بررسی کنند، به خصوص که یکی از آنها در هفته‌های گذشته تلف شده بود. اما آنها اعلام کردند که یکی از گورخرها ضعیف‌تر از دیگری بوده است. از قضا من هم هفته پیش بازدیدی از این حیوانات در قرنطینه داشتم و در آن زمان هم یکی از آنها بی‌حال بود. اما دیروز بعد از پایان بازدید و بازگشت کارشناسان، با مرکز تماس گرفتند و خبر دادند که همان حیوان تلف شده است.»
او با بیان این جزئیات گفته که «حالا باید باز هم منتظر بررسی نمونه‌برداری و نظر دامپزشکی بود. تنها ماده گورخر بازمانده هم فعلا باید تا حدود ۲۰ روز در قرنطینه باشد تا در صورت مساعد بودن شرایط سلامتی‌اش به بخش قابل بازدید مجموعه منتقل شود.»
رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش محیط زیست استان تهران می‌گوید: «ما همچنان معتقدیم مدیر باغ وحش صفادشت رفتاری غیرکارشناسی داشته است. برای هدایت گورخرهای آفریقایی به داخل مجموعه باید از چشم‌بند استفاده می‌شد، نه ترکه. این نوع برخورد باعث تشویش اذهان عمومی است.»
پیش از این نیز در اردیبهشت ۹۸ یکی از سه زرافه‌ای که با تبلیغات بسیار از آفریقا به این باغ وحش وارد کرده بودند، جان خود را از دست داد. دی‌ماه همان سال نیز یکی از سه ببر این باغ وحش جان باختند.
به گفته‌ی کرمی، «با توجه به فیلمی که منتشر شده و مدیر باغ وحش را در حال کتک زدن گورخر نشان می‌دهد، از مجموعه صفادشت به دادگاه شهر صفادشت ملارد شکایتی تنظیم کردیم و حالا در زمان مقرر رئیس مجموعه باید در دادگاه حاضر شود و توضیحات لازم را ارائه دهد. علاوه بر این موضوع شکایت به تلفات پیشین این مجموعه در یکی دو سال گذشته هم مربوط است. باید دید نتیجه بررسی قضایی درباره باغ وحش صفادشت چه خواهد بود.»
به گفته‌ی شهاب‌الدین منتظمی رئیس اداره نظارت حیات وحش استان تهران، «نمونه‌برداری‌های لازم از گورخر نر آفریقایی انجام شده است و منتظر جواب اداره‌کل دامپزشکی استان هستیم. هنوز نظر قطعی در مورد تلف شدن این حیوان بدون اعلام نظر دامپزشکی امکان ندارد.»
باغ‌وحش «صفادشت» پس از مرگ اولین گورخر در جوابیه‌ای اعلام کرده بود که «بررسی تیم دامپزشکی باغ وحش مشخص کرد که علت مرگ استرس بیش از حد و ایجاد عفونت داخلی حین انتقال و وقفه بدون دلیل در گمرک بازرگان بوده است.»
با وجود این اظهارات اما رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش محیط زیست استان تهران دلایل مطرح شده را رد می‌کند و می‌گوید: «شاید آنها بر اساس بررسی‌های بالینی چنین دلایلی را مطرح کرده‌اند، یعنی صرفا نشانه‌هایی ظاهری دیده‌اند و از استرس و عفونت گفته‌اند. اما به طور رسمی نمی‌توان هیچ دلیلی را درباره مرگ این حیوانات مطرح کرد. مرجع اصلی سازمان دامپزشکی است که هنوز جوابیه‌ای نداده و علت تلف‌شدن این حیوانات را اعلام نکرده. البته در این مدت ما بارها از آنها خواسته‌ایم زودتر نتایج را بگویند اما نمی‌دانیم چرا این همه طول کشیده.»
سازمان محیط زیست در روزهای گذشته اعلام کرده تا زمانی‌که مصادیق جرم باغ وحش «صفادشت» و نحوه ادامه فعالیت آن مشخص نشود، مجوز جدیدی نخواهد گرفت. کرمی می‌گوید: «ما اقدامات قانونی و حقوقی را درباره فعالیت‌ها و حوادث باغ وحش صفادشت انجام داده‌ایم و گزارشات را به سازمان متبوع داده‌ایم. فقط و فقط منتظر نظر دامپزشکی و نتیجه بررسی و کالبدگشایی‌ها هستیم.»
