فرونشست زمین در ایران ۱۴۰ برابر حد بحران؛ «تخت‌جمشید» و «نقش رستم» در خطر جدی

-فرونشست زمین به عنوان پدیده‌ای جدید در بیش از ۱۵ کشور از جمله ایران دیده می‌شود که در ایران ابعاد فراتر از بحران پیدا کرده است.
-در ایران رکورد بالاترین فرونشست در کره زمین یکبار در سال ۲۰۲۰ در تهران با ۳۶سانتیمتر و برای اولین‌بار در سال ۲۰۱۵ بین دشت فسا و جهرم با ۵۴ سانتیمتر شكسته است.
-بخش‌های وسیعی در استان‌های مركزی و شرقی شامل تهران، قزوین، مركزی، اصفهان، فارس، كرمان، بخش شمالی سیستان و بلوچستان، بخش‌های شمالی هرمزگان و بخش‌های عمده‌ای از خراسان‌ رضوی، شمالی، جنوبی و بخش‌هایی از همدان به شدت با پدیده فرونشست درگیر هستند.

دوشنبه ۱۰ خرداد ۱۴۰۰ برابر با ۳۱ مه ۲۰۲۱


در حالی‌ که بر اساس اعلام مجامع بین‌المللی فرونشست سالانه ۴ میلیمتر از زمین به معنای بحران است، در فاصله بین دشت فسا و جهرم فرونشست زمین تا ۵۴ سانتیمتر رخ داده که به معنای چیزی حدود ۱۴۰ برابر حد بحران است.

تخت جمشید

فرونشست زمین به عنوان پدیده‌ای جدید در بیش از ۱۵ کشور از جمله ایران دیده می‌شود که در ایران ابعادی فراتر از بحران پیدا کرده است. در حالی‌ که بر اساس اعلام مجامع بین‌المللی فرونشست زمین سالانه ۴ میلیمتر به معنای یک بحران محیط‌ زیستی است، در ایران در منطقه بیین دشت فسا و جهرم فرونشست زمین تا ۵۴ سانتیمتر یعنی چیزی حدود ۱۴۰ برابر از آنچه بحران خوانده می‌شود، رخ داده است.

بالاترین رکورد فرونشست درکره زمین ۳۲ سانتیمتر متعلق به ایالت نیومکزیکو در جنوب غربی آمریکا بود که در ایران این رکورد در سال ۲۰۲۰ در تهران با ۳۶سانتیمتر و برای اولین‌‌بار در سال ۲۰۱۵ بین دشت فسا و جهرم با ۵۴ سانتیمتر شکسته شد.

بخش‌های وسیعی در استان‌های مرکزی و شرقی شامل تهران، قزوین، مرکزی، اصفهان، فارس، کرمان، بخش شمالی سیستان و بلوچستان، بخش‌های شمالی هرمزگان و بخش‌های عمده‌ای از خراسان‌ رضوی، شمالی، جنوبی و بخش‌هایی از همدان به شدت درگیر پدیده فرونشست هستند. این فرونشست‌ها بطور نقطه‌ای نیز در مناطقی خارج از این استان‌ها مانند خان‌میرزا در چهارمحال و بختیاری و دشت بروجن در استان اردبیل نیز به وقوع پیوسته است.

پدیده فرونشست بر اثر پدیده‌های طبیعی زمین‌ از جمله زلزله، حل شدن سنگ‌های گچی، نمکی یا آهکی، آب شدن یخ‌ها و حرکت آرام پوسته و خروج گدازه از پوسته جامد زمین رخ می‌دهد. علاوه بر این عوامل انسانی چون معدن‌کاری، برداشت سیالات زیرزمینی مانند آب‌های زیرزمینی، نفت یا گاز نیز در آن دخیل هستند که در ایران بالاترین میزان برداشت‌های غیرمجاز را دارند.

آنگونه که کارشناسان توضیح می‌دهند کاهش شدید سطح آب‌های زیرزمینی در نتیجه برداشت‌های بی‌رویه، مهمترین دلیل فرونشست زمین در ایران است. زمانی‌که یک سفره آبی زیرزمینی خالی می‌شود، زمین آن قسمت اسفنجی که آب آن کشیده شده جمع می‌شود و در آن بخش از زمین حفره‌ای ایجاد می‌شود که دیگر حتی با تزریق آب نیز قابل برگشت نیست در واقع آن بخش از زمین دیگر مرده به حساب می‌آید.

محمد درویش عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور در اینباره گفته است: «فرونشست زمین ناشی از نبود تعادل بین تغذیه و برداشت از سفره‌های آب زیرزمینی است که رخ می‌دهد. تقریبا دو سوم کل دشت‌های کشور دشت‌های ممنوعه اعلام شدند و متاسفانه در بخش قابل توجهی از این دشت‌ها میزان تراز منفی آبخوان‌ها (سفره‌های آب) به بیش از ۲متر در سال رسیده است.»

به گفته‌ی این کارشناس و فعال محیط زیست، بدترین وضعیت فرونشست زمین در استان فارس رخ داده که «تقریبا تمام تالاب‌ها و دریاچه‌های خود را از دست داده و بیشترین نشست زمین نیز طبق گزارش سال ۱۳۹۵ سازمان زمین‌شناسی در فاصله بین دشت فسا و جهرم رخ داده که میزان آن به ۵۴ سانتیمتر در سال می‌رسد.»

محمد درویش همچنین نسبت به آسیب‌دیدن جدی تخت‌جمشید و نقش رستم با فرونشست‌های زمین هشدار داده است: «اکنون در دشت «مرودشت» نزدیک تخت جمشید زمین به شدت در حال نشست است حتا بیم حادثه برای گردشگران وجود دارد، نقش رستم در حال آسیب دیدن جدی است و کامیون های زیادی خاک را به سمت آنها حمل می‌کنند تا این فرو نشست‌ها را پر کنند.»

این پدیده طی سال‌های ۱۳۸۶ تا ۱۳۸۸ در منطقه نقش رستم تا روستای شول اتفاق افتاد و افت سطح آب زیرزمینی در سال ۱۳۹۱ باعث فرونشست زمین در منطقه تخت جمشید و بروز شکاف‌های موازی به طول ۱۵۰ تا ۲۰۰ متر و عرض یک متر و عمیق شده است.

بر مبنای اظهارات محمد درویش، در جنوب استان تهران در منطقه شهریار نیز فرونشست زمین ۳۶ سانتیمتر و در معین‌آباد ورامین ۲۵ سانتیمتر است و در دشت توس در جنوب مشهد مسئله بسیار چشمگیرتر است و این میزان به ۱۸ تا ۲۰ سانتیمتر می‌رسد.

در استان یزد در فاصله شهرهای اردکان- میبد و در جنوب اصفهان در پارک ملی «کلاه قاضی» شکاف‌های بزرگی دیده می‌شود که نشاندهنده کاهش شدید سفره‌های آب زیرزمینی است، طولانی‌ترین شکاف در دشت نیشابور در بخش‌های شرقی، غربی و شمالی و جنوبی رخ داده که نشان‌دهنده بهره‌برداری بیش از حد از سفره های آب زیرزمینی است و طول شکاف‌ها در این منطقه به حدود ۳۰ کیلومتر می‌رسد.

آنگونه که این عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور اعلام کرده، «بیشترین تعداد فرونشست‌ها» در دشت «میناب» رخ داده که «باعث شد تعداد قابل توجهی از نخل‌ها که زمانی ۸ میلیون نفر بود خشک شود و مهاجرت اتفاق بیفتد، بسیاری از مردم از روستاهای اطراف میناب مانند چلوگاومیشی مهاجرت کردند.»

 

برای امتیاز دادن به این مطلب لطفا روی ستاره‌ها کلیک کنید.

توجه: وقتی با ماوس روی ستاره‌ها حرکت می‌کنید، یک ستاره زرد یعنی یک امتیاز و پنج ستاره زرد یعنی پنج امتیاز!

تعداد آرا: ۰ / معدل امتیاز: ۰

کسی تا به حال به این مطلب امتیاز نداده! شما اولین نفر باشید

لینک کوتاه شده این نوشته:
https://kayhan.london/?p=243021

2 دیدگاه‌

  1. نویسنده ی در تبعید

    همانطورکه سرکردگان این رژیم تروریست و ویرانگر گفته اند هدف از برپایی انقلاب کذایی و ایجاد غده ای سرطانی به نام جمهوری آخوندی اس اس اسلامی اینست که پرچم منحوس آنرا تحویل امام زمان بدهند یعنی ایران راطوری ویران و نابود و غیرقابل بازسازی کنند که از مملکت و ملت بزرگ ایران فقط یک پرچم پوسیده و بی محتوا باقی بماند . این هدف نهایی مزدوران عمامه بسر و پالان پوشهای سبزقبا ی نوکر صفت انهاست که به نوبه خود آنها هم نوکر اربابان گلوبالیست هستند

  2. بهرام پارسی

    شاپور بختیار (از معدود مصدقی های واقعی ) به درستی گفت که جمهوری اسلامی ماموریت دارد ایران را از بین ببرد .
    تمام سیاست های نظام جمهوری اسلامی در وحله ی اول بر مبنای هزینه کردن ثروت و مردم ایران برای گسترش تروریسم و دزدی است و در وحله ی دوم مبتنی است برتخریب ایران .

    آخوندهای خونخوار و توله گرگ های دزد و آدمکش آنها ، در لباس نظامی و مدیر و وزیر و … ، هدفی جز گسترش نابودی و مرگ ندارند .این اراذل فکر می کنند با غارت پول های ایران برای انگل زاده های خود می توانند زندگی مرفی درست کنند اما همین انگل زاده ها هم به خاطر میراث شوم ِ اخلاقی ، نابود خواهند شد .

    زمان آن رسیده که مردم با حرکتی ملی و فراگیر ، درخت اهریمنی مدینه النبی و آخوندها و آدمکشان آنها را ریشه کن کنند .یک رستاخیز بزرگ در راه است .آخوندها و مدینه النبی و فقه و ولایت فقیه آنها را جایی خواهیم فرستاد که عرب نی انداخت.

Comments are closed.