محمدمسیح حمیدی و رضوانه حسین‌زاده از شهروندان افغان امسال مقام اول و ششم المپیاد ریاضی ایران را کسب کرده‌اند. در حالی که این موفقیت از سوی بسیاری ایرانیان در شبکه‌های اجتماعی مورد استقبال قرار گرفته اما محمدمسیح حمیدی برنده مدال طلای المپیاد ریاضی از سوی برخی کاربران در کلاب هاوس با حملات نژادپرستانه مواجه شد. این حملات از جمله در سیاست‌های جمهوری اسلامی نیز ریشه دارد که با افغانستانی‌هایی که به ایران مهاجرت کرده‌اند مانند شهروندان درجه چندم برخورد می‌کند. بر همین اساس است که محمدمسیح حمیدی در گفتگویی اعلام کرده که با وجود این موفقیت «در ایران نه می‌توانم معلم شوم و نه عضو هیأت علمی!»
محمدمسیح حمیدی شهروند ۲۲ ساله‌ی افغانستانی و دانشجوی سال سوم رشته ریاضی در دانشگاه صنعتی «شریف» (آریامهر) مدال طلای بیست و پنجمین المپیاد ریاضی ایران را کسب کرد. مقام ششم المپیاد دانشجویی ریاضی نیز به رضوانه حسین‌زاده دانشجوی افغانستانی مهاجر همین دانشگاه رسید.
در این دوره از رقابت‌های علمی دانشجویان کشور ۱۶۷۷ دانشجو از ۱۰ دانشگاه ایران رقابت کردند.
آنطور که رسانه‌ها اعلام کرده‌اند این نخستین بار است یک شهروند افغان در رقابت کشوری مقام نخست را در بخش ریاضی کسب می‌کند. پیشتر در سال ۱۳۹۳، محمدکاظم انوری دانشجوی افغان دانشگاه «فردوسی» مشهد موفق به کسب مدال نقره المپیاد در رشته ریاضیات شده بود.
گفته می‌شود، بیش از ۴۰ هزار دانشجو از میان مهاجران افغانستان در دانشگاه‌های مختلف ایران تحصیل می‌کنند.
محمدمسیح حمیدی درباره حضور موفق دانشجویان افغان در المپیادهای علمی ایران گفته است: «دانشجویان افغان هر ساله در المپیادهای دانشجویی جزو رتبه‌های برتر می‌شوند. علاوه بر رتبه یک المپیاد ریاضی امسال، رتبه‌های ۵ و ۱۸ هم جزو اتباع افغان هستند. هر سال حداقل یکی دو نفر از دانشجویان افغان جزو ۲۵ نفر اول المپیاد ریاضی دانشجویان در ایران قرار می‌گیرند.»
واقعا تهوع آوره اسم این اتاق!
چون یه شهروند افغان در المپیاد ریاضی ایران اول شده، بعضی از انسان نماها به مزاجشون خوش نیومده!حالا همینا تو یه اتاق دیگه راجع به نژادپرستی در اروپا سخنرانی قرا میکنن!پ.ن: چهره‌ها رو حذف کردم چون کسی نمی دونه این افراد مدافع و یا مخالف این کار بودن pic.twitter.com/oaUPepOMTu
— Pooya (@pooyaaaa) June 1, 2021
در پی انتشار خبر این موفقیت، برخی کاربران کلاب‌هاوس اقدام به تشکیل گروهی نژادپرستانه با موضوع «نه به حضور افغان‌ها در مدارس» زدند و محمدمسیح حمیدی و دانش‌آموزان و دانشجویان افغان را مورد حمله قرار دادند. این در حالیست که بخش وسیعی از کاربران ایرانی شبکه‌های اجتماعی رشد و نبوغ دانشجویان افغانستانی از جمله محمدمسیح حمیدی را تحسین کرده و نسبت به افکار نژادپرستانه و نفرت‌پراکن ابراز انزجار می‌کنند.
در این بین، کاربران به جریان سرکوب نخبگان توسط جمهوری اسلامی نیز انتقاد دارند که از جمله با اجبار مریم میرزاخانی ریاضیدان مشهور ایران به مهاجرت و سقوط اتوبوس دانش‌آموزان المپیادی ایران نشان داده شد و اکنون به بیش از ۴۰۰ روز زندان غیرقانونی امیرحسین مرادی و علی یونسی نخبگان دانشگاه «شریف» (آریامهر) و مدال‌آوران المپیاد نجوم می‌رسد.
کاربران تأکید می‌کنند که نظام فرقه‌ای حاکم بر ایران علیه هرگونه رشد علمی و اندیشه‌‌ی نسل‌های جوان در ایران است و به همین دلیل به ترویج افکار نژادپرستانه و فرقه‌ای و پراکندگی و نفاق بین جمعیت کشور دامن می‌زند.
آنگونه که رسانه‌های داخلی نوشتنه‌اند، محمدمسیح حمیدی از «بدو تولد» در ایران بزرگ شده و پدرش فروشنده پوشاک در مشهد بوده است. محمدمسیح و خانواده‌اش با وجود سال‌ها زندگی در ایران همچنان اقامت موقت دارند که سال به سال تمدید می‌شود. او ۶ سال تا فارغ‌التحصیلی در مقطع دکترا راه دارد و با اول شدن در المپیاد دانشجویی، اقبالش برای ادامه تحصیل رایگان بالاست.
با وجود این، محمدمسیح حمیدی در گفتگویی با روزنامه «همشهری» بر این واقعیت تلخ تأکید کرده که در ایران نه می‌تواند معلم شود و نه عضو هیئت علمی دانشگاه!
محمدمسیح حمیدی افق روشنی برای آینده خود در ایران نمی‌بینید و می‌گوید: «تا جایی که من اطلاع دارم، اتباع کشورهای دیگر در ایران نمی‌توانند به عنوان معلم و هیأت علمی استخدام شوند. اگر بستر هیأت علمی شدن در ایران برایم هموار می‌شد، اولویت اولم این بود تا در کشوری که سال‌هاست با مردم و فرهنگ آن خو گرفته‌ام، زندگی کنم. ولی الان نسبت به آینده و نبود دورنما نگرانم چون آینده اقتصادی مبهمی داریم و این موضوع، تمرکز را از ما گرفته است. اگر در ایران هیأت علمی نشوم، انگار نتوانسته‌ام از درسی که خوانده‌ام استفاده کنم. به همین خاطر در هر جای دنیا بتوانم از مدرک و دانشم استفاده کنم، به آنجا می‌روم. البته در حال رصد برخی دانشگاه‌های معتبر کانادا و آلمان هم هستم.»
او از طریق کنکور سراسری وارد مقطع کارشناسی شد و طبق قوانین باید معادل ۸۰درصد شهریه دانشجویان شبانه را برای تحصیل در مقطع کارشناسی پرداخت می‌کرد ولی چون در کنکور کارشناسی‌ارشد رتبه ۱۱ را کسب کرده، از پرداخت شهریه معاف شد.
آنگونه که رسانه‌های داخلی می‌گویند، دانشجویان افغان به دو گروه تقسیم می‌شوند یکدسته از میان مهاجران افغانستان مقیم ایران از طریق کنکور به دانشگاه‌ها راه می‌یابند و گروهی هم دانشجویانی هستند که سهمیه از وزارت علوم دارند.
حمیدی در این ارتباط می‌گوید: «با توجه به افزایش نرخ ارز در ایران و با توجه به اینکه دانشجویان غیرایرانی که از طریق کنکور سراسری ایران وارد دانشگاه‌های این کشور می‌شوند باید شهریه دلاری پرداخت کنند، فشار زیادی به آنها وارد می‌شود. ایران اگر می‌خواهد صنعت آموزش خود را از طریق پذیرش دانشجویان غیرایرانی رونق ببخشد، لازم است برای این معضل فکری بکند.»
با برنده شدن این دانشجوی نخبه افغانستانی در المپیاد ریاضی بار دیگر معضلات و مشکلات دانشجویان و اتباع افغان در صدر اخبار قرار گرفته است. دانشجویان افغان علاوه بر موانعی که حکومت بر سر راه اقامت آنها می‌گذارد، امکان پیدا کردن شغل نیز ندارند. آنها برای راه انداختن کسب و کار یا تأسیس شرکت‌های دانش‌بنیان به دلیل نداشتن اقامت دائم، مجوز دریافت نمی‌کنند.
بر مبنای گزارش‌های منتشر شده، دریافت اقامت شغلی در ایران برای شهروندان افغانستانی نیز تنها محدود به مشاغل کارگری است و فهرستی مقابل متقاضیان قرار می‌گیرد که تنها شامل شغل‌هایی چون بنایی، کشاورزی، قالب‌زنی و… می‌شود و عناوین شغلی بالاتر برای دانشجویان ندارد.
این محدودیت‌ها باعث شده فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها با وجود کسب رتبه‌های مهم رو به مشاغلی غیر از رشته تخصصی خود بیاورند. یک فارغ‌التحصیل افغانستانی دانشگاه صنعتی «شریف» که راننده ماشین باری است، در این رابطه گفته است: «پس از ۳۰ سال که در ایران زندگی می‌کنم و همواره افتخارآفرین هم بوده‌ام اما همچنان اقامتم سال به سال تمدید می‌شود. به تازگی به پلیس مهاجرت مراجعه کردم. پلیس مهاجرت هم گفت که می‌تواند اقامت ۵ ساله برایم صادر کند تا ببینند بعد چه می‌شود. البته هنوز هم اقامت ۵ ساله برایم صادر نشده است. علاقمند هستم اقامت دائم ایران را بگیرم؛ البته امید چندانی ندارم.»
