یونسکو در حالی در رتبه‌بندی خود ایران را در مقام هفتم جهان از نظر دارا بودن میراث باستانی و تاریخی قرار داده که «دیلی تلگراف» می‌نویسد، ایران اکنون گرفتار موج گسترده‌ای از غارت و تخریب آثار و اماکن باستانی و سلطنتی است.
همزمان با برگزاری نمایشگاه «ایران حماسی» در موزه «ویکتوریا و آلبرت» لندن که ۵ هزار سال از تاریخ و فرهنگ ایران را به نمایش گذاشته، روزنامه «دیلی تلگراف» چاپ انگلستان از وضعیت قاچاق آثار باستانی و میراث تاریخی ایران گزارش تهیه کرده است.
در این گزارش که توسط کمپل دایرمید خبرنگار مسائل خاورمیانه و احمد وحدت ناشر ایرانی ساکن لندن تهیه شده، آمده است که یک کُرد ایرانی از شهر کرمانشاه که نام «پوآرو» شخصیت کارآگاه بلژیکی نوشته آگاتا کریستی را بر خود نهاده ادعا می‌کند که متخصص یافتن گنج است و با حفاری‌های غیرقانونی که موجی ناشی از بحران اقتصادیست کسب‌درآمد می‌کند.
https://kayhan.london/1400/04/05/%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d8%ad%d9%85%d8%a7%d8%b3%db%8c-%d8%af%d8%b1-%d9%85%d9%88%d8%b2%d9%87-%d9%85%d8%b9%d8%b1%d9%88%d9%81-%d9%88%db%8c%da%a9%d8%aa%d9%88%d8%b1%db%8c%d8%a7-%d9%88
او در یک ویدئو به ۳۰هزار دنبال‌کننده خود در اینستاگرام می‌گوید: «گور‌ها و مقبره‌های پادشاهان ما شناخته شده و برای کاوش در دسترس هستند»!
در پُست دیگری که تخصص او را توضیح می‌دهد، تبلیغ می‌کند که «چگونه یک کارگر زحمتکش از طریق حفاری برای طلا به سعادت رسید!»
در حال حاضر، نمایشگاهی بزرگ در لندن آثار خیره‌کننده‌ای از آثار تاریخی مانند تخت جمشید و اماکن باستانی در اصفهان را به نمایش گذاشته، دقیقا از همان نوع غنیمت‌هایی که شکارچیان گنج جستجو می‌کنند.
اما در حالی که «ایران حماسی» در موزه ویکتوریا و آلبرت ۵ هزار سال هنر و فرهنگ ایرانی را برجسته می‌کند، میراث باستان‌شناسی این کشور در خود ایران در معرض تهدید است.
طبق اعلام وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی که اخیرا از خزانه‌داری آمریکا خواسته بود بخش میراث تاریخی ایران را از تحریم‌ها معاف کند، یونسکو ایران را از نظر در اختیار داشتن چنین گنجینه‌ای در رتبه هفتم جهان قرار داد آنهم در حالی که این کشور گرفتار غارت و تخریب آثار باستانی و تاریخی است.
لیلا امین‌الدوله حقوقدان متخصص در تجارت هنر و آثار باستانی که از برنامه‌های گروه مستقر در شیکاگو پشتیبانی می‌کند، معتقد است «تحریم‌های ایران به توفانی کامل برای غارت آثار باستانی منجر شده است». او گفت: «در چنین شرایطی افراد فرصت‌طلب به سرقت و غارت آثار باستانی روی می‌آورند.»
در ادامه این گزارش آمده، رهبران جمهوری اسلامی همچنان سرکش باقی مانده‌اند در حالی که تحریم‌ها باعث رکود اقتصادی شده که بیشترین آسیب را به ایرانیان عادی وارد کرده است.
این وکیل گفته که مردم با میراث فرهنگی خود به عنوان منابعی برای استخراج رفتار کرده‌اند.
این روزنامه‌ی بریتانیایی در توصیف وضعیت کنونی میراث باستانی در ایران نوشته، ایران اکنون با شور و شوق در غارت میراث تاریخی روبروست!
خبرگزاری نیمه رسمی «مهر» [وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی زیر نظر علی خامنه‌ای] از حفاری‌های غیرقانونی در ۲۲ مکان مختلف در سرتاسر ایران خبر داده است. این هفته، پلیس در دزفول در استان خوزستان، پنج مرد را به اتهام عضویت در یک باند غارتگر آثار باستانی دستگیر کرد.
حفاری‌های غیرقانونی بقدری گسترش یافته که گزارش‌های سریالی از مرگ حفاران غیرمجاز در غارهای باستانی منتشر می‌شود. در نوامبر سال گذشته صداوسیمای جمهوری اسلامی خبر مرگ یک مرد ۳۰ ساله را در حین حفاری غیرقانونی در استان گیلان داد که سه نفر از همکارانش نیز بازداشت شدند.
گزارش رسانه‌ها تنها قسمت کوچکی از تصویر بسیار بزرگتر سرقت آثار باستانی در ایران را بازتاب می‌دهد.
اوانگلوس کیاکییدیس استاد ارشد باستان‌شناسی در دانشگاه کنت و بنیانگذار آن، گفت: «ما هر هفته صد‌ها گزارش در مورد حفاری‌های غیرقانونی در سراسر ایران دریافت می‌کنیم که به نظر شامل هزاران مورد حفاری می‌شود زیرا اکثر آنها گزارش نشده‌اند».
چندی پیش مدیر سازمان میراث فرهنگی در مورد فروش آنلاین آثار میراث باستانی مانند «پوآرو» گفته بود که «افراد در این شبکه جسور شده‌اند». مقامات مسئول در قبال تعقیب مجرمان موضع قاطعانه‌ای اتخاذ کرده‌اند اما به نظر می‌رسد قادر به جلوگیری از این غارت نیستند.
پیمان یوسفی مدیرعامل یک شرکت در تهران دارای مجوز فروش دستگاه فلزیاب گفت که مقامات معاملات او را کنترل کردند تا مطمئن شوند که تجهیزات برای حفاری غیرقانونی نمی‌فروشد. استفاده از این تجهیزات برای حفاری غیرقانونی در جستجوی طلا و آثار باستانی زیرزمینی جرم است.
البته شرکت وی هیچ کنترلی بر چگونگی استفاده مشتریان از تجهیزات تشخیص فلز و دستگاه فلزیاب پس از فروش آنها ندارد.
وی گفت: «طبیعتا شرکت فروشنده نمی‌تواند هیچ کنترلی بر چگونگی استفاده مشتریان از تجهیزات فلزیاب پس از فروش آنها داشته باشد و روشن است که آنها هرگز باز نخواهند گشت تا به ما بگویند که آیا موفق شده‌اند با حفاری سکه‌های طلا پیدا کنند!»
هادی احمدی مدیرکل حفاظت وزارت میراث فرهنگی در همین ارتباط در یک سخنرانی گفت: «وقتی منابع به دلیل تحریم‌ها محدود می‌شود، احتمالا محافظت از میراث فرهنگی در انتهای فهرست اولویت‌ها خواهد بود.»
آنگونه که «دیلی تلگراف» در این گزارش نوشته، کایل اولسون کارشناس مدیریت میراث در دانشگاه پنسیلوانیا نیز گفت که تحریم‌های آمریکا همچنین بودجه خارجی برای پروژه‌ها را محدود کرده و مانع از واردات مواد حفاظتی ویژه شده است. علاوه بر این، موانعی در برپایی نمایشگاه‌ها و مبادلات با نهادهای بین‌المللی و کارشناسان ایجاد کرده است.
وی افزود: «این ضرر فقط برای ایران نبود. این میراث فرهنگی فقط متعلق به ایرانیان نیست. ما در مورد میراث بشریت صحبت می‌کنیم که در ایران واقع شده است.»
تمامی دستگاههای فلزیاب در ایران بوسیله سپاه مجهز به موقعیت یاب (جی پی اس )هستند.