سازمان حقوق بشری «آرتیکل ۱۹» در گزارشی به اعتراضات اخیر در استان خوزستان پرداخته و با انتقاد شدید از سرکوب خشن معترضان توسط جمهوری اسلامی خواستار احترام به «حق اعتراض» مردم و آزادی بیقید و شرط بازداشتشدگان و پایان اختلال در اینترنت شده است.
در ابتدای این گزارش آمده که در پی اعتراضات مردم علیه تشدید بحران آب در ایران که در ماه ژوئیه برگزار شد، مقامات جمهوری اسلامی با استفاده غیرقانونی از نیروی سرکوب از جمله شلیک به سمت معترضان، بازداشتهای خودسرانه و قطع اینترنت، به این اعتراضات واکنش نشان دادند.
سازمان حقوق بشری «آرتیکل ۱۹» از جمهوری اسلامی خواسته است «به استفاده از نیروی غیرقانونی علیه معترضان پایان دهد، به حق اعتراض احترام بگذارد، بدون قید و شرط همه کسانی که تنها به دلیل استفاده از حق اعتراض خود بازداشت شدهاند را آزاد کردند و به اختلالات و قطع اینترنت هنگام اعتراض مردمی پایان دهد.»
در این بیانیه آمده که جمهوری اسلامی در سالهای گذشته برای سرکوب آزادی بیان در طول اعتراضات مردمی و همچنین پنهان کردن استفاده از خشونت وحشیانه اقدام به ایجاد اختلال در اینترنت کرده است.
سلوا غزوانی مدیر بخش خاورمیانه و شمال آفریقا در سازمان «آرتیکل ۱۹» تأکید کرده که مقامهای جمهوری اسلامی به «محض بروز نشانههای اعتراض» در کشور، از «قوه قهریه مرگبار» علیه معترضان استفاده میکنند.
سلوا غزوانی اتکای آنها به «نیروی کشنده» در برابر معترضان «غیرمسلح»، بازداشت خودسرانه و اختلال و قطع اینترنت را «نشاندهنده بیتوجهی کامل به حقوق بشر» عنوان کرده است.
او ویدئوها و تصاویری را که در جریان این اعتراضات و به گفته وی «در متن یک محاصره همهجانبه آزادی بیان» در شبکههای اجتماعی منتشر شده از جمله «شواهد مهم نقض حقوق بشر» در ایران معرفی کرده است.
مدیر بخش خاورمیانه و شمال آفریقا در سازمان «آرتیکل ۱۹» به ویژه برخورد خشونتآمیز با مردم استان خوزستان را که به گفته او «با تبعیض سیستماتیک و حاشیهنشینی» روبرو بودهاند و برای حق حیاتی آب، اعتراض کردهاند، تکاندهنده دانسته است.
این سازمان از شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد نیز خواسته اقدامات مشخصی از جمله ایجاد یک «مکانیسم تحقیق و پاسخگویی برای پایان دادن به مصونیت مقامات ایرانی» که با این نوع اعتراضات برخورد خشونتآمیز میکنند، در نظر بگیرد.
سازمان «آرتیکل ۱۹» در بیانیه خود تأکید کرده که استفاده از «گلوله واقعی» علیه معترضانی که «تهدیدی برای زندگی دیگران» نیستند، نقض آشکار قوانین بینالمللی است و بر اساس این قوانین «جنایت» محسوب میشود.
در این گزارش همچنین به اعتراضات مردم در استانهای دیگر از جمله تهران، البرز و لرستان اشاره شده و تأکید شده که مردم در دیگر استانها در حمایت از مردم خوزستان شعار «مرگ بر دیکتاتور» سر میدهند.
سازمان «آرتیکل ۱۹» در بیانیه خود تاکید کرده که استفاده از «گلوله واقعی» علیه معترضانی که «تهدیدی برای زندگی دیگران» نیستند، نقض آشکار قوانین بینالمللی است و بر اساس این قوانین «جنایت» محسوب میشود.
بخش دیگری از این گزارش به قطع اینترنت در شهرهای محل اعتراضات اشاره کرده و آمده که «بین ۲۲ ژوئیه و ۲۶ ژوئیه ۲۰۲۱، کاربران گزارش دادند که خوزستان از اکثر اتصالات بینالمللی و اکثر اتصالات باند پهن خاموش است. این بسیار نگران کننده است که مقامات خوزستان را در معرض خاموشی کامل اینترنت تقریباً چهار روزه قرار دادهاند که در نتیجه باعث میشود تعداد فیلمهای مستند اعتراضات و نقض احتمالی حقوق بشر توسط دولت به شدت سقوط کند.»
در ادامه آمده است که «علاوه بر این، کاربران در سراسر ایران از ۲۳ ژوئیه وقفههای گستردهای را در واتسآپ گزارش کردهاند. واتسآپ پرکاربردترین برنامه پیامرسان در بین ایرانیان است. بر اساس گزارش کاربران تجربههای کُند تا غیرممکن بودن ارسال فیلم، یادداشت صوتی یا تماس از طریق پلت فرم وجود دارد. این تاکتیکی است که بسیاری معتقدند مقامات برای ایجاد اختلال در جریان محتوای ثبت اعتراضات اجرا میکنند.»
اعتراضات در استان خوزستان از روز پنجشنبه ۲۴ تیرماه ۱۴۰۰ آغاز و تا کنون ادامه یافته. این اعتراضات در بیش از ۲۶ شهر در استان خوزستان و بیش از ۹ استان دیگر در حمایت از معترضان خوزستانی برگزار شده است.
همانطور که در گزارش سازمان «آرتیکل ۱۹» تأکید شده مأموران امنیتی و نظامی به سوی مردم معترض شلیک کردند تا از برگزاری تجمعات و تظاهرات جلوگیری کنند. هنوز تعداد دقیق کشتهشدگان، زخمیها و بازداشتشدگان این اعتراضات مشخص نشده است.