تورم در اقتصاد ایران در کنار رکود و بیکاری ناشی از شیوع کرونا سبب شده مردم برای تأمین هزینههای روزمره زندگی مانند خوراک و اجاره اقدام به فروش لوازم خانهشان کنند.
وبسایت همشهری گزارش داده که تورم افسارگسیخته و فشارهای اقتصادی به ویژه در یکی دو سال اخیر باعث شده برخی از مردم برای گذران زندگی ناچار به فروش لوازم خانهشان شوند.
بر اساس این گزارش در یکسال اخیر فقط در وبسایت «دیوار» که یکی از وبسایتهای خرید و فروش آنلاین در ایران است، ۳۰ میلیون آگهی برای فروش لوازم منزل درج شده است.
گزارش وبسایت دیوار درباره آگهیهای سال ۱۳۹۹ نشان میدهد که در بین کلیدواژههای پر جستجو در وبسایت و اپلیکیشن دیوار، دو مورد در بخش مربوط به خانه جای میگیرند. در سال ۹۹ حدود دو میلیون و ۹۰۰هزار مرتبه کلیدواژه «مبل» جستجو شده که این رقم تقریبا چهار برابر میزان جستجوی یک سالِ واژه مبل در گوگل است. «فرش» یکی دیگر از واژههای پر جستجو در دیوار به حساب میآید و در سال ۹۹ حدود یک میلیون و ۳۶۵نفر سراغش را در دیوار گرفتهاند.
این گزارش میافزاید: «۱۸میلیون و ۸۰۰هزار آگهی وسایل و تزئینات خانه در سال ۹۹ منتشر شده که سهم تهرانیها از این رقم ۲۹درصد بوده. علاوه بر اینکه تعداد فروشندهها بالاست، خریدارها هم چندان کمتعداد نیستند. گزارش سال دیوار نشان میدهد به طور متوسط ۲۱۰ نفر روی هر آگهی فروش وسایل و تزئینات کلیک کردهاند.»
به نظر میرسد افرادی که لوازم منزل را برای تأمین هزینه روزمره زندگی می فروشند تنها اقشار فقیر نیستند بلکه اقشار متوسط نیز از جمله فروشندگان لوازم منزل هستند. بر اساس گفته یکی از فروشندگان لوازم دست دوم افرادی هستند که دو یخچال در خانه داشتهاند و حالا با توجه به افزایش تورم و مشکلات اقتصادی یکی از یخچالها را میفروشند تا بخشی از هزینه زندگی را تأمین کنند.
در مقابل فروشندگان لوازم دست دوم هم از شرایط کاری خود راضی نیستند و میگویند بحران کرونا و شرایط نامناسب اقتصادی به کسب و کارشان لطمه زده و درآمدهایشان را کاهش داده است. آنها میگوید خریداران لوازم دست دوم توان و قدرت پرداخت پول کافی برای این اقلام را ندارند؛ از سوی دیگر فروشندگان لوازم دست دوم هم سعی میکنند لوازم منزلشان را به قیمت بالاتری بفروشند چون نیازمند پول هستند. این شرایط درآمد سمساریها را کاهش داده است.
این در حالیست که در سالهای گذشته کسب و کار فروشندگان لوازم خانگی دست دوم به دلیل روی آوردن مردم به خرید کالای دست دوم، رونق گرفته بود.
کیهان لندن در آذرماه ۱۳۹۷ در گزارشی نوشته بود که بسیاری از خانوادهها به دلیل گرانی وسایل منزل حتی برای خرید جهیزیه یا سیسمونی نیز سراغ کالاهای دست دوم میروند.
https://kayhan.london/1397/09/18/%db%8c%da%a9%db%8c-%d8%a7%d8%b2-%d9%86%d8%aa%d8%a7%db%8c%d8%ac-%da%af%d8%b3%d8%aa%d8%b1%d8%b4-%d8%a8%d8%ad%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d8%a7%d9%82%d8%aa%d8%b5%d8%a7%d8%af%db%8c-%d8%b1%d9%88%db%8c-%d8%a2%d9%88
در این گزارش آمده بود که «عرضه و تقاضای کالاهای دست دوم به حدی زیاد شده که در محلههای مختلف کلانشهرها فروشگاههای لباس دست دوم به خرید و فروش مشغول هستند و وبسایتهای خرید و فروش کالاهای دست دوم مانند «دیوار» و «شیپور» خریداران و فروشندگان زیادی را به خود جذب کردهاند.»
یکی از فروشندگان لوازم خانگی هم به همشهری گفته که افزایش قیمت کالاها باعث شده مردم دیگر توان خرید کالای نو را نداشته باشند و برای نمونه یخچالی که دو سه سال پیش پنج میلیون تومان قیمت داشته حالا به ۵۰ میلیون تومان رسیده است.
به نظر میرسد مانند دیگر بازارها، در بازار لوازم خانگی ایران هم مافیاهای رانتی در حال سود بردن هستند و بار و فشار افزایش قیمتها به مردم تحمل میشود. اکبر پازوکی رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی تهران با بیان اینکه کاهش قدرت خرید مردم موجب ریزش ۵۰ درصدی فروش لوازم خانگی نسبت به پارسال شده، گفته که «فروش لوازم خانگی در راکدترین حالت خود به سر میبرد ولی انجمن تولیدکنندگان همینطور قیمت لوازم خانگی را بالا میبرد.»
به گفته اکبر پازوکی «وقتی ۷٠ درصد مواد اولیه در داخل کشور تولید میشود و قیمت دلار هم پایین آمده، این افزایش قیمت بیرویه محصولات چه معنایی دارد؟! یخچالی که سال ۹۶ یک و نیم میلیون تومان بود الان ۳٠ میلیون فروخته میشود در حالی که حقوق کارگر خیلی کم افزایش پیدا کرده است.
محمدحسین اسلامیان نایب رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی هم میگوید «در مورد اجناس خرد حدود ۸۰ درصد کالایی که در بازار موجود است به صورت غیرقانونی وارد میشود؛ چراکه نه تولید و نه واردات داریم. در مورد کالاهای درشت هم میتوان گفت ۴۰ درصد کالاها از این راه وارد کشور میشوند.»
در حالی که مقامات دولتی درباره بازار لوازم خانگی هم بهانهی «احتکار» و «گرانفروشی» را مطرح میکنند تا کمکاری خود را پوشش دهند، اما رئیس اتحادیه لوازم خانگی تأکید کرده که «قیمتهای کنونی بازار «گران» است و مربوط به «گرانفروشی» نمیشود.»