در شرایطی که ایران با اثرات رکود اقتصادی ناشی از کرونا و تحریم روبروست اما مرکز آمار ایران و بانک مرکزی بر پایه داده‌های دولتی مدعی رشد اقتصادی در بهار امسال هستند. این ادعا در حالی مطرح شده که آمارهای بانک مرکزی و مرکز آمار ایران دچار اختلاف حدود ۱.۵ درصدی در رشد اقتصادی هستند!
مرکز آمار ایران در گزارشی رشد اقتصادی بهار امسال را اعلام کرده است. در این گزارش آمده که رشد اقتصادی بهار امسال ۷.۶ درصد بوده است.
در ادامه این گزارش آمده که «نتایج مذکور حاکی از آن است که در فصل بهار ۱۴۰۰رشته فعالیت‌های گروه کشاورزی رشد منفی ۴.۵، گروه صنایع و معادن ١٣.٨ و گروه خدمات ۴.۵ درصد نسبت به فصل بهار سال ١٣٩٩، رشد داشته است. بر اساس آخرین نتایج حساب‌های ملی فصلی مرکز آمار ایران، محصول ناخالص داخلی (GDP) به قیمت ثابت سال ١٣٩٠ در سه ماهه اول سال ۱۴۰۰ به رقم ١٧٧٧ هزار میلیارد ریال با نفت و ۱۵۰۹ هزار میلیارد ریال بدون احتساب نفت رسیده است، در حالی که رقم مذکور در فصل مشابه سال قبل با نفت ۱۶۵۲ هزار میلیارد ریال و بدون نفت ۱۴۴۲ هزار میلیارد ریال بوده که نشان از رشد ۷.۶ درصدی محصول ناخالص داخلی با نفت و ۴.۶ درصدی محصول ناخالص داخلی بدون نفت در فصل بهار سال ١۴٠٠ دارد.»
این گزارش افزوده که «نتایج مذکور حاکی از آن است که در فصل بهار ١۴٠٠ رشته فعالیت‌های گروه کشاورزی رشد منفی ۴.۵ ، گروه صنایع و معادن ١٣.٨ و گروه خدمات ۴.۵ درصد نسبت به فصل بهار سال ١٣٩٩، رشد داشته است. محاسبات فصلی در مرکز آمار ایران در قالب ١٨ بخش اصلی متشکل از ۴۲ رشته فعالیت بر مبنای طبقه بندی ISIC.Rev۴ انجام می‌شود که بر این اساس گروه کشاورزی شامل زیر بخش‌های زراعت و باغداری، دامداری، جنگل‌داری و ماهیگیری، گروه صنایع و معادن شامل زیر بخش‌های استخراج نفت خام و گاز طبیعی، استخراج سایر معادن، صنعت، تأمین آب، برق و گاز طبیعی و ساختمان می‌باشد و گروه خدمات شامل زیر بخش‌های عمده و خرده فروشی، فعالیت‌های خدماتی مربوط به تأمین جا و غذا، حمل‌ونقل، انبارداری، پست، اطلاعات و ارتباطات، فعالیت‌های مالی و بیمه، مستغلات، کرایه و خدمات کسب‌وکار و دامپزشکی، اداره امورعمومی و خدمات شهری، آموزش، فعالیت‌های مربوط به سلامت انسان و مددکاری اجتماعی و سایر خدمات عمومی، اجتماعی، شخصی و خانگی است.»
مرکز آمار ایران اعلام کرده که نتایج حساب‌های ملی فصلی نشان از رشد ۷.۶ درصدی محصول ناخالص داخلی با نفت و ۴.۶ درصدی محصول ناخالص داخلی بدون نفت در فصل بهار سال ۱۴۰۰ دارد.
مرکز آمار ایران در حالی رشد اقتصادی بهار امسال با احتساب نفت را ۷.۶ درصد اعلام کرده که بانک مرکزی این رقم را ۶.۲ درصد اعلام کرده است! آمارهای متفاوت از سوی مرکز آمار ایران و بانک مرکزی دارای اختلاف ۱.۴ درصدی است.
در زیرگروه‌ها نیز در حالی که مرکز آمار رشد بخش ساختمان در بهار ۱۴۰۰ را ۱۲.۹ درصد اعلام کرده است، بانک مرکزی در گزارش خود رشد این بخش را منفی ۱۲.۳ درصد بیان می‌کند. همچنین با وجود اینکه مرکز آمار ایران رشد اقتصادی گروه کشاورزی را منفی ۴.۵ درصد ذکر کرده اما بانک مرکزی این مقدار را کمتر از منفی یک درصد ذکر می‌کند.
مرکز آمار ایران رشد بخش‌های گروه نفت و گروه صنایع و معادن و گروه صنعت را به ترتیب ۲۷.۵، ۱۳.۸ و ۵.۵ درصد اعلام کرده اما این اعداد در آمار اعلامی بانک مرکزی به ترتیب ۲۳.۳، ۲.۱ و ۶.۱ درصد است.
بر اساس آمارهای اعلام بانک مرکزی، تولید ناخالص داخلی کشور در فصل اول ۱۴۰۰ (به قیمت‌های پایه سال ۱۳۹۵)، با نفت به رقمی حدود ۳.۴۷۷ هزار میلیارد ریال و بدون نفت به حدود ۳.۱۴۸ هزار میلیارد ریال رسید که در مقایسه با دوره مشابه سال قبل به ترتیب افزایش ۶.۲ و ۴.۷ درصدی یافته. مرکز آمار ایران اما تولید ناخالص داخلی کشور در همین دوره زمانی را رقم ١٧٧٧ هزار میلیارد ریال با نفت و ١۵٠٩ هزار میلیارد ریال بدون نفت اعلام کرده است.
اختلاف آماری در گزارش‌های مرکز آمار ایران و بانک مرکزی از سال‌ها پیش مورد توجه کارشناسان و تحلیلگران قرار گرفته و آمارهای حکومتی را با ابهام زیادی روبرو کرده است. آمارهای ارائه شده از سوی مرکز آمار ایران همواره وضعیت بهتری برای اقتصاد کشور را در مقایسه با آمارهای گزارش شده توسط بانک مرکزی نشان می‌دهد.
حسن روحانی انتشار بسیاری از آمارهای اقتصادی از سوی بانک مرکزی را متوقف کرد. بانک مرکزی از سال ۱۳۹۷ دیگر اقدام به انتشار آمار اقتصادی و تورم نکرده و در شهریور ۱۳۹۸ اعلام شد انتشار آمار بانک مرکزی از سوی دولت ممنوع شده است.
بانک مرکزی همچنین آمارهای مربوط به نرخ رشد اقتصادی، جزئیات درآمد مالیاتی و قیمت هفتگی کالاها و خدمات را نیز منتشر نمی‌کند آنهم در حالی که سال‌ها این آمارها به صورت منظم از سوی بانک مرکزی منتشر می‌شد.
https://kayhan.london/1399/12/05/%d8%a2%d9%85%d8%a7%d8%b1-%d9%85%d8%ad%d8%b1%d9%85%d8%a7%d9%86%d9%87-%d8%a2%d9%85%d8%a7%d8%b1-%d9%85%d8%ad%d8%b1%d9%85%d8%a7%d9%86%d9%87-%d8%aa%d8%ac%d8%a7%d8%b1%d8%aa-%d8%ae%d8%a7%d8%b1
برخی دیگر از نهادهای مرتبط با حوزه اقتصاد نیز در سال‌های گذشته آمارهای خود را سانسور یا از دسترس عموم حذف کردند. برای نمونه گمرک هم آمارهای مربوط به جزییات صادرات غیرنفتی و واردات را از سال ۹۶ به بعد منتشر نکرده. این در حالیست که در سال‌های گذشته آمار تجارت خارجی کشور اعم از صادرات و واردات و کشورهای هدف، ماه به ماه منتشر می‌شد. دلیل توقف آمارهای گمرک، کاهش صادرات غیرنفتی عنوان شده است!
آمار مربوط به بنگاه‌های اقتصادی از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز به فهرست آمارهای ممنوعه رفته و دیگر وزارت صمت آماری درباره واحدهای تولیدی، صنعتی و خدماتی منتشر نمی‌کند. آمارهای مربوط به جذب سرمایه خارجی نیز پیشتر از سوی سازمان «سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران» منتشر می‌شد که در سال‌های اخیر این آمار منتشر نشده است.
عملکرد بانک‌های غیربورسی و سود پیش‌بینی‌شده هر سهم از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار نیز منتشر نمی‌شوند.
