دولت سیدابراهیم رئیسی (قاضی مرگ) هم با وجود همه شعارها و وعدهها در دو ماه گذشته نتوانست بحرانهای حیاتی دامداران و مرغداران را کاهش دهد. اکنون دامداران به ناچار علوفه متفرقه و تفاله نیشکر به دامها میدهند که سبب افزایش چشمگیر حجم چربی و کاهش حجم گوشت در دام شده است.
یک نماینده مجلس شورای اسلامی هم اعتراف کرده که برخلاف وعدهها، نهادههای دامی مورد نیاز مرغداران تأمین نشده است. کاهش حجم و کیفیت تولید در مرغذاریها و دامداریها به تهدیدی جدی برای امنیت غذایی و سلامت جامعه تبدیل شده است.
منصور پوریان رئیس شورای تأمین دام کشور روز جمعه ۹ مهر ۱۴۰۰ از گرفتاری جدید صنعت دامپروری خبر داده و گفته که «عوامل متعددی در به وجود آمدن این بحران نقش دارند که مهمترین آن نبود نهادههای دامی است. قیمت نهادههای دامی چون گندم و جو در بازار داخلی افزایش یافته است؛ از این رو دامدار توان خرید علوفه مورد نیاز دام را ندارد.»
به گفته رئیس شورای تأمین دام کشور دامداران «به دلایلی چون خشکسالی و از همه مهمتر کم شدن نهادهها نتوانسته علوفه مورد نیاز خود را تأمین کنند» و از «علوفههای متفرقه چون تفاله و تفاله نیشکر» بعنوان خوراک دام استفاده میکنند.
منصور پوریان تأکید کرده که «شیرینی علوفههای غیرنهاده باعث شده است که چربی دامها چند برابر شود؛ در حال حاضر این مسئله به یک بحران برای تولیدکنندگان تبدیل شده است. در زمان کشتار دامها میزان چربی آنها در حجم قابل توجهی بالاست تا جایی که میتوان گفت به جای گوشت چربی تولید میکنیم.»
این فعال صنفی همچنین گفته که صنعت دام سنگین در ایران، به مرحله فاجعه رسیده و «در حال حاضر ۲۰۰ هزار رأس گوساله دارای جربی بالا هستند که این حجم از چربی دام قابلیت مصرف در کشور را ندارد و باید در کوتاه ترین زمان ممکن صادر شود.»
معینالدین سعیدی نماینده چابهار در مجلس شورای اسلامی نیز گفته که «ما نتوانستیم نهادههای مورد نیاز مرغداران را تامین کنیم و تا آنجا که من اطلاع دارم برخی از مرغداریها حدود ۲ ماه است که نتوانستند ذرت مورد نیاز خود را خریداری کنند.»
به گفته معینالدین سعیدی تأمین نشدن نهادههای دامی به یکی از قصههای پر غصه در کشور تبدیل شده است. او افزوده که در ایران سالیانه به ۱۹ میلیون تن نهاده دامی از جمله ذرت، سویا و جو نیاز داریم، و متاسفانه باید بگویم که عمدهترین نیاز ما در این زمینه از طریق واردات تأمین میشود.
معینالدین سعیدی با بیان اینکه «واردات نهاده با ارز ترجیحی باعث ایجاد فساد و رانت میشود» گفته که «نمایندگان معتقدند که باید این یارانه به تولیدکنندگان داخلی داده شود نه واردکنندگان. چرا که با تحقق این مهم انگیزه تولیدکننده دوچندان میشود. بدون تردید اعطای ارز ترجیحی به تولیدکنندگان در یک پروسه زمانبر عملی خواهد شد اما وقتیکه اجرایی شود شاهد واقعیتر شدن قیمت نهادههای دامی خواهیم بود.»
مرغداران دوشنبه هفته گذشته در مقابل وزارت جهاد کشاورزی در تهران تجمع اعتراضی برگزار کردند. ناصر نبیپور رئیس هیئت مدیره اتحادیه مرغ تخمگذار استان تهران علت تجمع مرغداران را «شرایط نامطلوب تولید» دانست و گفت: «ذرت در بازار از حدود سه ماه قبل ناپدید شده و قیمت آن شدیدا افزایش یافته است.»
اینهمه در حالیست که قیمتها نیز در بازار داخلی با افزایش روبرو شده و بسیاری از مردم قدرت خرید پروتئین حیوانی را ندارند.
افشین صدر دادرس مدیرعامل اتحادیه مرکزی دام سبک کشور در روزهای گذشته خبر کاهش پنجاه درصدی مصرف گوشت در ایران را تأیید کرده و گفته که «مصرف سرانه گوشت در ایران از ۱۲ کیلوگرم در سال به شش کیلوگرم رسیده است.»
افشین صدر دادرس تأکید کرده که «علت اینکه دامدار اقدام به کشتار دامهای مولد میکند به خاطر کاهش توان نگهداری دام (سبک و سنگین) است» و همچنین «نظام توزیع در کشور دلال محور است.»
پیش از این نیز در مردادماه رئیس شورای تأمین دام ایران گفته بود «شرایط اقتصادی مردم و کرونا» باعث رکود بازار گوشت قرمز و کاهش ۵۰ درصدی مصرف گوشت قرمز در ایران شده است.