کشاورزی در ایران چهار دهه است که با مدیریت و سیاست‌های غلط مدیریت آب و الگوی کشت در جمهوری اسلامی با بحران‌های زیادی روبرو شده است. اکنون، تغییرات اقلیمی و خشکسالی نیز تهدیدهای جدیدی برای کشاورزان در ایران ایجاد کرده و از بحران‌های معیشتی خود می‌گویند.
کاهش بارش‌ها در سال زراعی گذشته و تداوم آن در امسال سال بسیار بدی برای کشاورزان در استان‌های مختلف ایران را رقم زده است.
برای نمونه در استان کردستان سهم بخش کشاورزی در تولید ناخالص داخلی استان ۲۵ و در اشتغال ۳۰ درصد ذکر شده است؛ اکنون یک سوم از جمعیت شاغل در این استان در پی خشکسالی و کم‌آبی با مشکلات جدی معیشتی روبرو هستند.
بر اساس اعلام مقامات جهادکشاورزی در استان کردستان، حدود ۸۸ درصد اراضی زراعی استان کردستان به صورت دیم کشت می‌شود و خشکسالی سال زراعی گذشته، ضربه بزرگی به این بخش وارد کرده، چنانچه که تولید گندم در استان از یک میلیون و ۱۲۰ هزار تن به ۵۲۱ هزارتن، با بیش از ۵۳ درصد کاهش رسیده است.
از طرفی گرانی کودهای شیمیایی، فرسودگی ادوات و ماشین‌آلات کشاورزی استان، عدم توجه کافی به کشت‌های مدرن، کوچک شدن زمین‌های کشاورزی به دلیل رشد جمعیت، برداشت بی‌رویه از آبهای زیرزمینی، کاهش کیفیت خاک و تغییرات اقلیمی مهم‌ترین مشکلات بخش کشاورزی استان به شمار می‌رود که مشکلات بخش کشاورزی را دو چندان کرده است.
حسن رحیمی فعال حوزه کشاورزی در استان کردستان در گفتگو با خبرگزاری ایسنا وضع کشاورزی در استان و بویژه کشاورزی دیم را نامطلوب ارزیابی کرد و خواستار توجه به وضعیت مالی کشاورزان در وضعیت اقتصادی کنونی و شرایط خشکسالی شده است.
به گفته حسن رحیمی «شهرستان بیجار حدود یک سوم اراضی زراعی استان را دارد و اکثر زمین‌های کشاورزی در این شهرستان به صورت دیم کشت می‌شود که با توجه به شرایط کنونی، وضعیت خوبی ندارند.»
از سوی دیگر دولت نیز حمایت‌های لازم از کشاورزان را ندارد و حتی مصوبات نیز اجرا نمی‌شود. حسن رحیمی در این رابطه گفته که «بر اساس مصوبه هیئت دولت در ۱۹ تیرماه امسال قرار بود بازپرداخت وام کشاورزان برای مدت سه سال به تأخیر بیافتد، اما این قانون تاکنون اجرایی نشده و حتی رییس کل بانک مرکزی اعلام کرده این قانون را انجام نمی‌دهند.»
وضعیت کشاورزان در دیگر استان‌ها نیز بهتر از استان کردستان نیست. کشاورزان روستای بلوکان در استان آذربایجان شرقی نیز مدتهاست با مشکلاتی در دریافت حقابه روبرو هستند. این کشاورزان ماه گذشته در حالیکه تجمع اعتراضی برگزار کرده بودند با یورش مأموران نیروی انتظامی روبرو شدند و ساعاتی با مأموران درگیر بودند.
همچنین کشاورزان روستای شعبان از توابع شهرستان نهاوند در استان همدان نیز به دلیل کاهش حقابه و خشکی زمین‌ها و باغ‌هایشان تجمع کردند. نیروی انتظامی با یورش به کشاورزان معترض، آنها را مورد ضرب و جرح قرار داد و تعدادی از کشاورزان را بازداشت کرد.
ویدئوی دیگری نیز در شبکه‌های اجتماعی از سخنان یک کشاورز در سیستان و بلوچستان منتشر شده نشان از وضعیت بحرانی کشاورزان در این استان دارد.
این کشاورز جوان می‌گوید: «سال ۹۹ کشاورزان استان هرمزگان ضرر نکردند بلکه نابود شدند. بذر پیاز پاکتی ۵ میلیون که باید از دست دلالان خرید. یک بذر دیگر پیاز پاکتی ۹و نیم میلیون تومان که حتی دلالان هم ندارند و به سختی گیر می‌آید. کشاورز سال ۹۹ به خاک نشانده شدند. من کشاورز ۳۰۰ میلیون هزینه کردم ۷۰ میلیون برداشت کردم.»
در استان اصفهان نیز کشاورزان که از چهار سال پیش تا کنون اعتراضاتی را به دلیل دریافت نکردن حقابه برگزار می‌کنند در روزهای گذشته چند تجمع اعتراضی برگزار کردند.
https://kayhan.london/1400/07/09/%d8%aa%d8%ac%d9%85%d8%b9-%d8%a7%d8%b9%d8%aa%d8%b1%d8%a7%d8%b6%db%8c-%da%a9%d8%b4%d8%a7%d9%88%d8%b1%d8%b2%d8%a7%d9%86-%d8%af%d8%b1-%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86-%d8%a7%d8%b5%d9%81%d9%87%d8%a7%d9%86
یکی از کشاورزان در تجمع روز پنجشنبه گذشته در تجمع مقابل دفتر نمایندگان گفته بود که «اگر این نمایندگان جواب به ما ندادند و کمک به ما نکردند، باید به کلیسای ارمنی‌ها برویم و بگوییم شما قرآن ما را برایمان ترجمه کنید!»
کشاورزان شرق استان اصفهان ماه گذشته نیز در مقابل دفتر نمایندگان استان در مجلس شورای اسلامی تجمع کردند. در این تجمع یکی از کشاورزان گفته بود: «همه شماها حقوق دارید اما من هیچ حقوقی ندارم، اگر فردا من دزدی کردم نیروی انتظامی مرا بازداشت نکند!»
روزنامه دنیای اقتصاد در گزارشی درباره مشکلات کشاورزان نوشته است که «اگر فاصله بین قیمت‌های تولیدکننده و مصرف‌کننده زیاد باشد، سبب می‌شود که افزایش قیمت‌ها سود لازم را برای تولیدکنندگان بخش کشاورزی نداشته و بخش قابل توجهی از این بخش همچنان نیازمند کمک‌های حمایتی و مستقیم دولتی باشند. از سوی دیگر کاهش قیمت تولیدکننده محصولات کشاورزی در برخی سال‌ها علاوه بر آسیب رساندن به بخش کشاورزی منجر شده است تا معیشت کشاورزان نیز دچار مشکل شود.»
