چشمه کوهرنگ تأمینکننده آب استانهای چهارمحال و بختیاری، اصفهان، خوزستان و یزد خشک شده و آب دخیره سد کوهرنگ نیز تمام شده است!
بر اساس گزارشها و تصاویر منتشر شده، چشمه کوهرنگ تأمینکننده آب چهار استان چهارمحال و بختیاری، اصفهان خوزستان، و یزد خشک شده و بعلاوه آب ذخیره شدهی سد کوهرنگ برای تأمین آب مردم این منطقه نیز تمام شده است.
https://twitter.com/lurestanzamin/status/1453266786565099522
جمعی از مردم منطقه کوهرنگ سوم آبانماه در محل چشمه کوهرنگ حاضر شدند و برای خشک شدن این چشمه پس از هزاران سال سوگواری کردند و ساز «چپ» ویژهی سوگواری نواختند.
پیش از این بختیاریها به دلیل خشک شدن چشمه آلوقره در چغاخور ساز «چپ» نواختند که دستگیر شدند و دادگاه آنان به تازگی با شکایت قرارگاه «خاتمالانبیا» وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برگزار شد.
این برای نخستین بار است که چشمهی کوهرنگ در فصل پاییز خشک میشود؛ چشمهای که از دامنههای زردکوه سرچشمه میگیرد و به دریاچه سد کوهرنگ میریزد و از تونل اول کوهرنگ وارد زایندهرود میشود.
این چشمه با آب شدن ذخایر برفی زردکوه در حال خشک شدن است و میتواند مشکلات عدیدهای را برای استانهای چهارمحال و بختیاری، اصفهان و یزد به وجود آورد.
خشک شدن چشمه کوهرنگ پس از هزاران سال در شبکههای اجتماعی موج گستردهای به راه انداخته و کاربران نسبت به اجرای انتقال آب و احداث تونلهای دوم و سوم «کوهرنگ» که منجر به خشک شدن رستگاه چشمه شده اعتراض میکنند.
چشمه کوهرنگ چهارمحال و بختیاری ، برای اولین بار در تاریخ خشکیده است
اولین نقطه پیدایش و جاری شدن کارون ، دز و زاینده رود
منبع: همایون صادقی pic.twitter.com/wjHmrTiVZM— زهرا کشوری (@zahrakeshvari) October 28, 2021
خسرو کیانی مدیرکل مدیریت بحران چهارمحال و بختیاری گفته است که «طی دو هفته گذشته هشدار خشک شدن چشمه کوهرنگ که تأمین کننده آب چند استان است، داده شده بود»!
مدیرکل مدیریت بحران چهارمحال و بختیاری اعلام کرده، ذخیره برف استان «به صفر نزدیک است» و بحران کمآبی در این استان از «سالها پیش آغاز شد» و «امروز تبدیل به فاجعه بزرگ شده است».
نمی رقصد دوباره #شاخه بید
نمی خواند دوباره #رود نومید
و حتی #زردکوه از درد لرزید
عجب! سرچشمه #کوهرنگ خشکید
#سرچشمه_کوهرنگ pic.twitter.com/8nkWnmHCRj— amin-salehi (@sa171Amin) October 28, 2021
به گفتهی کیانی، آب چشمه کوهرنگ با «کاهش شدید» همراه است و به «۴۰۰ لیتر بر ثانیه» رسیده که «تمامی آن وارد خط انتقال آب به شهرکرد میشود و جریان چشمه بطور کامل خشک شده است».
احمدرضا محمدی مدیرعامل آبفای چهارمحال و بختیاری چشمه کوهرنگ را دارای «۶۰۰ لیتر بر ثانیه کسری آبدهی» میداند، «علاوهبر ۴۰۰ لیتر بر ثانیه آبدهی این چشمه که پیش از این در مسیر خود جاری میشد، ۲۰۰ لیتر بر ثانیه برداشت آب از چشمه که وارد خط انتقال آب میشود نیز کاهش یافته است.»
خط انتقال آب از کوهرنگ به شهرکرد آب آشامیدنی پنج شهر و ۳۴ روستا را تامین میکند که به سبب کاهش دبی چشمه و پیشبینی پاییز کمباران، احتمال افت فشار و یا کمبود منابع آب در این مناطق وجود دارد.
محمدی گفته که «کاهش شدید آبدهی چشمه کوهرنگ در فصل پاییز نخستینباری است که رخ داده و تا کنون بیسابقه بوده از همین رو نگرانکننده است و مدیریت بیش از پیش منابع آب از سوی مردم را میطلبد.»
او میزان برداشت آب از چشمه کوهرنگ را با میزان بارندگیها غیرمتناسب خواند و گفت که استان چهارمحال و بختیاری از دهه ۷۰ تا کنون دچار بحران کمآبی و خشکسالی شده است.
به گفتهی کیانی، «در گذشته این استان با یک درصد از مساحت کشور بیش از ۱۱درصد آب را تأمین میکرد اما امروزه با بحران بیآبی مواجه شده است.»
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه «تامین آب شرب در استان با کسری ۱۳ میلیون مترمکعبی روبرو است»، افزود: نیاز آبی استان بیش از ۹۰ میلیون مترمکعب است که بر اساس ظرفیتهای موجود ۷۸ میلیون مترمکعب آب استحصال میشود.
چهارمحال و بختیاری در حالی وارد سال آبی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ شده است که با کاهش ۴۰ درصدی بارشها در سال آبی گذشته روبرو بوده و دومین استان کمباران کشور اعلام شده است.
خشکسالیهای اخیر از سال آبی ۸۶-۸۵ در این استان آغاز شده و در طول این سالها بین یکهزار و ۲۰۰ تا یکهزار و ۵۰۰ میلیمتر کمبود بارش در استان گزارش شده که معادل نباریدن به مدت ۲ سال است.
۹۶.۱ درصد مساحت این استان درگیر خشکسالی است و این موضوع بر افت ذخایر آب زیرزمینی این استان به شدت تاثیر گذاشته است.
چهارمحال و بختیاری سرچشمه رودخانههای زایندهرود، کارون و بخشی از دز است و افزایش یا کاهش بارشها در این استان، استانهای خوزستان، اصفهان و فلات مرکزی را تحت تاثیر خود قرار میدهد.
هاشم فاطمی کارشناس مسائل آب در چهارمحال و بختیاری نیز با اشاره به آمار کاهش حدود ۴۰درصد بارندگی این استان، این روند را ادامهدار توصیف کرد: «اکنون بیان میکنیم طی چند سال آینده و با اتمام ذخایر آب زیرزمینی بخش وسیعی از استان به کویری مرتفع تبدیل و حداقل ۵۰ درصد مردم این استان مجبور به کوچ اجباری خواهند شد.»
به گفتهی او، چهارمحال و بختیاری دارای ۱۰ دشت اصلی بوده که از این تعداد چهار دشت ممنوعه بحرانی و شش دشت نیز ممنوعه است.
این کارشناس مسائل آب هشدار داد: «برای جلوگیری از هدررفت سرمایههای ملی و ایجاد توقع در استانهای مقصد بهتر است بجای بازی با اعداد واقعیات آبی در نظر گرفته شود و بیش از این سرمایههای ملی نابود نشود.»
آنگونه که فاطمی توضیح داده، «دشتهای این استان با بحران افت مستمر سطح ایستایی، کسری مخزن شدید، کاهش کیفیت آب و فرونشست زمین مواجهاند» و «ضخامت آبرفت در دشتهای استان متوسط بین ۵۰ تا ۶۰ متر است و چنین دشتهایی به دلیل بارش کم و خشکسالیهای پی در پی سریعا تخلیه میشوند.»
بر اساس این گزارش، میزان متوسط افت سطح ایستایی در دشتهای چهارمحال و بختیاری از «۳۰ سانتیمتر» به «بیش از ۱۲۰ سانتیمتر» رسیده و«با در نظر گرفتن ضخامت کم آبخوانهای استان این میزان افت سطح ایستایی و فرونشست زمین فاجعهبار ارزیابی میشود.»
فاطمی با تاکید بر اینکه چهارمحال و بختیاری دارای شرایط بحرانی شدید در حوضه منابع آبی است، بیان کرد: اکنون استان برای تامین آب در همه بخشها و «به ویژه شرب وابستگی شدیدی به آبهای زیرزمینی دارد» و کاهش روز افزون این منابع ارزشمند شرایط تداوم حیات در استان را مبهم میکند.
وی بیان کرد: «آیا کسانیکه به این سرزمین صرفا به دید انتقال آب بین حوضهای نگاه میکنند، این باور را دارند که در همه شهرستانهای استان و حتا کوهرنگ تامین آب در همه بخشهای شرب، صنعت و کشاورزی با مشکل مواجه است، آیا باور میکنند که در این استان هماکنون تامین آب حدود ۱۰۰ روستا با تانکر انجام میشود و در بعضی شهرها همچون شهرکیان با تانکر سیار آب به درون مخازن آب شرب تخلیه شده و در شهرهای همچون کاج، سردشت، فرادنبه، بروجن و… ساعتها آب شرب قطع است.»
به گفتهی او، حوضه بهشتآباد «بدترین شرایط» را دارد و دشتهای این حوضه از جمله کیار، شلمزار، جونقان- فارسان ممنوعه و دشتهای شهرکرد، سفید دشت، بروجن- فرادنبه ممنوعه بحرانی هستند، این در حالیست که در مطالعات انجام شده برای طرح بهشتآباد این واقعیات منعکس نشده و سرانه آب تجدیدپذیر در این حوضه کمتر از ۸۰۰ مترمکعب در سال برآورد شده است.
این گزارش واین سازکه بختیاریها درسوگ افراد بسیار عزیزخود می نوازند دارای معنای ژرف وعمیقی است ازاندوه حاصله درنابودی طبیعت که قوم لرواقعا با آن سرزنده اند و به آن عشق می ورزند و باید گفت آن قسمتش که نتیجه سوء مدیریت وبی کفایتی مسولین نالایق است به هیچ وجه قابل توجیه و اغماض هم نیست وامید است به عنوان خیانت ملی روزی که دورودیرنباشه به حساب عوامل آن رسیدگی شود ،و انسان را به یادگفته معروف چشمه زلال وگویائی دیگری ازبزرگ مرد تاریخ وطن می اندازد (شاپور بختیار) که گویا زاده همین خطه بوده وروزی گفت اینها ماموریت دارند ایران را نابود کنند .