یک اقتصاددان نزدیک به جریان اصلاحطلب در ایران از دو برابر شدن جمعیت فقیر کشور در طی سه سال گذشته خبر داده و گفته چنین موجی از فقر در یک قرن اخیر در ایران سابقه نداشته است. او هشدار داده که موضوع فقر به موضوعی «امنیتی» تبدیل شده است.
فرشاد مومنی اقتصاددان و تحلیلگر اقتصادی که از جمله حامیان دولت حسن روحانی بوده است، گفته که نتایج پژوهشها به ویژه مطالعه موسسه عالی پژوهش نشان میدهد که در دوره سه ساله ۹۶ تا ۹۹ جمعیت زیر خط فقر بیش از دو برابر شده و این نیازمند گفتگوهای جدی است و باید بررسی شود که چه عواملی موجبات ایجاد این شوک را فراهم کرده است!
فرشاد مومنی با تأکید بر اینکه «باید بررسی شود که چرا در دوره سه ساله ۹۶ تا ۹۹ جمعیت زیر خط فقر بیش از دو برابر شده» گفته که «متأسفانه مسئله فقر، امنیتی شده است» و «نظام پایش ما دچار فلج مغزی شده و شاید بدیهیترین چیزها را نمیبیند.»
مومنی با اشاره به نزدیک شدن به فصل بودجهنویسی در کشور گفت: «رفاه را نمیتوان مستقل از تحولات فناورانه دید چراکه جزء حیاتیترین مسائل این است که آثار بنیه تولید ملی در مسائل سطح کلان دیده شود در حالی که اکنون به کلی نادیده گرفته میشود از طرفی فهم نظری از مسائل بسیار تعیین کننده است و در هدفگذاری برنامههای توسعه باید به آن توجه کرد.»
این اقتصاددان در ادامه افزوده که متأسفانه در برخی سطوح حتی نگاه به مسائل اجتماعی و اقتصادی نگاهی امنیتی پیدا کرده و این موجب میشود واکنشها خاموش بمانند و زمانی که اوضاع شکننده شد دیگر آن موقع، اعتراضات و واکنشها قابل پیشبینی و قابل جمع کردن نخواهد بود.
فرشاد مومنی به اعتراضات سراسری دی ۹۶ و آبان ۹۸ اشاره نکرده اما نسبت به انفجار جامعه و «غیرقابل جمع کردن» اعتراضات سراسری مردم به دلیل فقر و مشکلات اقتصادی به زمامداران جمهوری اسلامی هشدار داده است.
او همچنین با اشاره به نگارش کتاب خود با عنوان «مرزهای دانش توسعه» گفت: «در این کتاب به مسیری که اندیشه توسعه طی کرده و در هر دوره به وجههای فرهنگی، سیاسی و اقتصادی پرداخته شده است و ۷ گروه نشانه و استدلال مطرح است که نشان میدهد وجه اجتماعی حیات جمعی در قرن ۲۱ منزلت ابرتعیینکننده پیدا کرده است یعنی مهمترین عامل بقای ظهور و سقوط حکومتهاست که بیش از هر چیز تابع میزان و کیفیت اهتمامی است که در هر دوره به امور اجتماعی میشود.»
فرشاد مومنی در بخش دیگری از سخنان خود گفته که ایران در ده زمینه آسیبپذیر شده که یکی از آنها حاشیهنشینی است؛ در حال حاضر میزان جمعیت حاشیهنشین از ۲۵ درصد کل جمعیت کشور در حال عبور است. این مسئله نشاندهنده آن است که در آن دوره به اعتبار اینکه بر روی ارتقای بنیه تولید فناورانه در بخش کشاورزی کار بایستهای انجام نشده بود و بخش اصلی اهتمام به خدمات عمرانی و زیرساختی فیزیکی اختصاص یافت، زمانی که اولین شوک از طریق سیاستگذاریهای غلط وارد شد، به هیچ وجه آن خدمات در آن ابعاد بزرگی که ارائه شده بود، نگهدارنده جمعیت روستایی نبود و اکنون تعداد روستاهای خالی از سکنه ابعاد نگرانکنندهای پیدا کرده است.
او نسبت به خالی شدن روستاها از سکنه هشدار داده و گفته که «با پدیده تخلیه روستاها بطور کامل مواجه هستیم و به نظر میرسد بهتر است در سال تدوین برنامه هفتم توسعه اهتمام ویژه در بحث حمایت اجتماعی به ویژه در مناطق روستایی داشته باشیم و به این نکات کلیدی توجه کنیم.»
گفتنی است بر اساس ارزیابی موسسه عالی پژوهش، خط فقر در سال ۹۷ بیش از ۱.۴ میلیون تومان بوده که در سال گذشته به ۵.۷ میلیون تومان اوج گرفته و امسال به ۷.۳ میلیون تومان رسیده است. برخی از گزارشها این رقم را تا ۱۰ میلیون تومان ارزیابی کردهاند.
همچنین جدیدترین گزارش وزارت کار ایران که آخر مهرماه امسال منتشر شد نیز نشان میدهد که بیش از یک سوم جمعیت ایران در «فقر مطلق» زندگی میکنند.
https://kayhan.london/1399/12/21/%d8%a7%d9%81%d8%b2%d8%a7%db%8c%d8%b4-%d8%aa%d8%b9%d8%af%d8%a7%d8%af-%d8%a7%d9%81%d8%b1%d8%a7%d8%af-%d8%b2%db%8c%d8%b1-%d8%ae%d8%b7-%d9%81%d9%82%d8%b1-%d9%85%d8%b7%d9%84%d9%82-%d8%af%d8%b1
بر پایه این گزارش، با توجه به اینکه سرانه خط «فقر مطلق» در سال ۹۹ با افزایش ۳۸ درصدی نسبت به سال ۹۸ به یک میلیون و ۲۵۴ هزار تومان (برای هر عضو خانواده) رسیده و نزدیک دو میلیون نفر در این سال کار خود را به خاطر عوامل مختلف از جمله شیوع کرونا از دست دادهاند، تعداد افرادی که در فقر مطلق زندگی زندگی میکنند از ۲۶ میلیون نفر به حدود ۳۰ میلیون نفر رسیده است.
بر اساس آمارهای وزارت کار، «خط فقر مطلق» در سال ۱۳۹۹ برای خانوار سه نفره ۲ میلیون و ۷۵۸ هزار تومان و برای خانوار چهار نفری ۳ میلیون و ۳۸۵ هزار تومان در نظر گرفته شده است.
این آمارها مربوط به «خط فقر مطلق» است. در برخی آمارهای نهادهای رسمی، خط فقر معمولی برای یک خانواده ۴ نفره در ایران حدود ۱۰ میلیون تومان فرض شده و نه ۳ میلیون و ۳۸۵ هزار تومان. فعالان کارگری البته در محاسباتی که بر اساس قیمتهای موجود در بازار انجام دادهاند، خط فقر را برای یک خانواده سه تا چهار نفره حدود ۱۲ میلیون تومان در ماه برآورد کردهاند.
آقای بنت ظاهرأ ازاینکه ملایان حاکم تبهکارمردم ایران را حتی از آب آشامیدنی محرومند نموده اند خوشحال است واینرا به حساب سیاست های خودش بسبک پرزیدنت رونالد ریگان میگذارد. غافل ازاین که محرومیت های مردم ایران بیش از چهل است آغاز شده وتنها مسبب آن حمایت دولتهای قدرتمند بیگانه ازاین رژیم جنایتکار ضد ایرانی است.