وسایل پیشگیری از بارداری در خانه‌های بهداشت در مناطق محروم جمع‌آوری و همچنین آموزش‌های پیشگیری از بارداری ممنوع شده است.
گزارش میدانی وبسایت «دیده‌بان ایران» از مناطق مختلف استان سیستان و بلوچستان به عنوان جوان‌ترین و یکی از محروم‌ترین مناطق کشور حاکیست که وسایل پیشگیری از بارداری در خانه‌های بهداشت زیر نظر وزارت بهداشت جمع‌آوری شده و همچنین آموزش‌های پیشگیری که پیشتر در این مراکز به خانوادهها داده می‌شد نیز ممنوع شده است.
آنگونه که یک ماما در این گزارش توضیح داده، بر اساس دستورالعمل وزارت بهداشت به آنها اعلام شده که به زنان بالای ۳۵ سال بگویند یکسال بعد از زایمان و به زنان زیر ۳۵ سال بگویند شش ماه بعد از زایمان بچه بیاورند!
او و دیگر به‌ورزانِ همکارش با دست خودشان وسایل پیشگیری از بارداری را از خانه‌های بهداشتِ چند روستا جمع‌آوری کرده و به مراکز بهداشتی استان فرستاده‌اند: «به ما دستور دادند و ما به‌ورزها خودمان وسایل پیشگیری از بارداری را از خانه‌های بهداشت جمع‌آوری کردیم. گفتند وسایل را بدهیم به مراکز بهداشتی استان که همه را کلاً معدوم کنند.»
قطع خدمات مشاوره‌ای و وسایل پیشگیری از بارداری در حالی در استان سیستان و بلوچستان دست‌کم از ۳ سال پیش شروع شده که آنگونه که «اطلس زنان در ایران» گزارش می‌دهد، این استان بالاترین آمار زایمان قبل از ۱۸ سال را در زنان ۲۰-۲۴ ساله دارد و «میزان پیشگیری از بارداری به وسیله کل روش‌ها» در این منطقه از همه استان‌های کشور کمتر است.
همچنین این زنان صدرنشین زنانی در کشورند که در دوران بارداری هیچ مراقبتی دریافت نمی‌کنند که اثرات سوء بی‌شمار بر سلامت خودشان و جنین دارد. همچنین درصد آگاهی صحیح زنان ۲۴–۱۵ ساله در سیستان و بلوچستان درباره پیشگیری از ایدز از همه‌ی مناطق کمتر است و آنها بالاترین آمار مرگ و میر زنان را هنگام زایمان در دو سال قبل از مطالعه‌ی موجود داشته‌اند.
مسئولان اداره بهداشت سیستان و بلوچستان به خانه‌های بهداشت گفته‌اند، «اگر کسی بیماری یا بیشتر از سه بچه دارد و سنش هم بالای ۳۵ سال است و واقعاً شرایط بچه آوردن ندارد، می‌تواند برود این وسایل را از بیرون تهیه کند. گفتند به بقیه هم آموزش بدهید که بچه بیاورند!»
https://kayhan.london/1400/08/12/%d8%b7%d8%b1%d8%ad-%d8%ac%d9%88%d8%a7%d9%86%db%8c-%d8%ac%d9%85%d8%b9%db%8c%d8%aa-%d9%85%d8%b5%d9%88%d8%a8%d9%87%e2%80%8c%d8%a7%db%8c-%d8%a8%d8%a7-%d9%87%d8%af%d9%81-%d8%af%d8%ae%d8%a7
طرح «جوانی جمعیت» در پایان تعطیلات نوروز ۱۴۰۰ برای تصویب به شورای نگهبان ارسال شد که این شورا اخیرا آن را تصویب کرده است. با این حال، آنگونه که یک ماما به «دیده‌بان ایران» گفته، «الان یکسال و نیم است حتا یک ورقه قرص ال‌دی هم نداریم که حداقل نمونه‌ای باشد برای آنهایی که واجد شرایط‌اند و تازه می‌خواهند روش‌های پیشگیری را آغاز کنند.»
ممنوعیت مشاوره‌ی پیشگیری و داروهای ضدبارداری در استان سیستان و بلوچستان که با کمبودهای ساختاری و فقدان اساسی‌ترین زیرساخت‌های بهداشتی و درمانی روبروست، به یک فاجعه‌ی انسانی چون مرگ و میر مادران و نوزادان و همچنین تولد فرزندان ناسالم با بیماری‌های مادرزادی منجر می‌شود.
«مه بی‌بی» زن اهل کُنارک ۸ بچه دارد که هر کدام به فاصله‌ی فقط یکسال به دنیا آمده‌اند. او و ۸ کودک‌اش از جمله خانواده‌هایی هستند که در شهرستان کُنارک در چادر زندگی می‌کنند.
به‌ورزهای کُنارک به او هشدار داده‌اند: «اگر دوباره بچه بیاوری، می‌میری. باید لوله‌هایت را ببندی. اما مه بی‌بی ترسیده بود: بعدی‌ها با فلاکت آمدند، با هشت‌ماه خونریزی!
در این گزارش دردناک و تکاندهنده به بحران اقتصادی در این شهرستان که خود را در عدم تأمین نیازهای اولیه فرزندان از جمله تأمین غذا و همچنین کتاب و کیف مدرسه نشان می‌دهد، اشاره شده است.
همچنین به این نکته اشاره شده که بارداری‌های مکرر بیماری‌های روانی و افسردگی را در زنان این مناطق افزایش چشمگیری داده و زنان زابل، هیرمند، قصرقند، دشتستان، زنان عشایر اندیکا و ایذه و مسجدسلیمان با بحران افسردگی مواجه‌اند و برای جلوگیری از بارداری مجبورند از یک خانه بهداشت به خانه بهداشت دیگری بروند و آنها را متقاعد به دریافت کاندوم یا قرص کنند.
این خانوادهها به ویژه به دلیل نداشتن توان اقتصادی امکان تأمین تجهیزات پیشگیری را از داروخانه‌ها و بطور شخصی ندارند و سیاست‌های تحمیلی افزایش جمعیت از سوی حکومت در یک بستر کاملا غیرانسانی و ضدبشری این خانوادهها برای فرزندآوری و به ویژه زنان را برای بارداری و زایمان به شدت تحت فشار قرار می‌دهد.
یک پژوهش صورت گرفته در سال ۱۳۹۶ (سه سال بعد از ابلاغ سیاست‌های کلی جمعیت) بر روی ۳۰۰ زن در سن باروری (۱۸ تا ۴۵ سال) و مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی- درمانی در شهر کرج نشان داد، ۵۸ درصد این زنان از عملکرد نظام در محدودیت روش‌های دائمی پیشگیری از بارداری نظیر توبکتومی و وازکتومی ناراضی هستند.
همچنین شرکت‌کنندگان در این پژوهش، ۲۶درصد از محدودیت دسترسی به وسایل پیشگیری از بارداری در مراکز بهداشتی نارضایتی دارند.
۸۳درصد شرکت‌کنندگان در این پژوهش معتقد بودند تصمیم‌گیری درباره باروری و تعداد موالید یک زوج نظر شخصی و خانوادگی است و دولت نباید در آن مداخله کند.
در این پژوهش تقریبا نیمی از زنان از آموزش‌های تنظیم خانواده و مشاوره رضایت نداشتند و احساس نیاز به آموزش را در این زمینه مطرح کرده‌اند. همچنین مشکلات اقتصادی، نداشتن مسکن، منابع محدود کشوری و مشکلات اجتماعی بیشترین علل تمایل نداشتن به باروری عنوان شده است.
سیاست افزایش زاد و ولد با دستور علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی در امردادماه سال ۱۳۹۰ با تبلیغات فراوان مطرح شد و با هشدار او برنامه «تنظیم خانواده» که حتا از واحدهای تحصیلی دانشگاه‌ها بود، حذف شد.
بعد از ابلاغ «سیاست‌های کلی جمعیت» از سوی خامنه‌ای در ۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۳، برای جبران کاهش نرخ رشد جمعیت و باروری، نمایندگان مجلس شورای اسلامی در امرداد ۱۳۹۳ طرح یک‌فوریتی «افزایش نرخ باروری و پیشگیری از کاهش رشد جمعیت» را تصویب کردند که بر اساس ماده اول آن کلیه اقدامات مربوط به سقط جنین و عقیم‌سازی مانند وازکتومی و توبکتومی در مراکز دولتی و نیز هرگونه تبلیغات درباره تحدید موالید و کاهش فرزندآوری ممنوع شد و افراد متخلف مشمول مجازات‌‌های تعزیری حبس می‌شوند.
دروس تنظیم خانواده و جمعیت از میان واحدهای اجباری دانشگاه‌ها حذف شد و حتا استفاده از روش‌های دائمی پیشگیری از بارداری برای فرد انجام‌دهنده و پزشک معالج مجازات به همراه داشت. همچنین وسایل رایگان پیشگیری از بارداری از دسترس خارج شد.
آنطور که حامد برکاتی مدیرکل دفتر سلامت جمعیت وزارت بهداشت، می‌گوید وازکتومی از همان سال ۱۳۹۳ ممنوع شده و توبکتومی با شرایط خاص انجام می‌شود: «در مواردی که بارداری برای مادر خطر جانی داشته باشد، کمیسیونی در شهرستان با حضور متخصصان ذی‌ربط تشکیل می‌شود.»
اکنون مجلس یازدهم شورای اسلامی طرح «جوانی جمعیت و حمایت از خانواده» را با موافقت شورای نگهبان در دست دارد تا با ایجاد محدودیت‌های بیشتر برای پیشگیری و ارائه خدمات مشاوره‌ای به خانوادهها، در رختخواب مردم نیز نظارت و مداخله کرده و زنان باردار را تحت نظر بگیرد تا مبادا اقدام به سقط جنین کنند.
