در شرایطی که مرغداران در ایران با مشکلات زیادی از جمله کمبود و گرانی نهادههای دامی و افزایش هزینه تولید روبرو هستند، شیوع دو بیماری آنفولانزای مرغی و نیوکاسل به تهدید جدیدی برای این صنعت تبدیل شده است.
در روزهای گذشته دو بیماری نیوکاسل و آنفولانزای مرغی به دردسر تازه برای واحدهای مرغداری تبدیل شده است.
بیماری نیوکاسل در واحدهای مرغداران گوشتی تربت حیدریه شیوع پیدا کرده است. بهمن نقیبی معاون بهداشتی و پیشگیری سازمان دامپزشکی گفته که در حال حاضر واحدهای مجزا درگیر این بیماری هستند و این بیماری همهگیر نشده. اما باید بگویم که واکسن داخلی و خارجی برای پیشگیری از بیماری نیوکاسل در بازار موجود است و میتوان با زدن واکسن مانع شیوع آن شد.
بهمن نقیبی با بیان اینکه «این بیماری مشترک بین انسان و حیوان نیست اما به شدت به صنعت مرغداران آسیب میرساند» گفته که «بررسیها نشان داده است عدم توجه برخی از واحدهای مرغداری در زمینه امنیت زیستی (نظافت سالن و ممانعت از تجمع فضولات)، کنترل رفت و آمدها، مدیریت کود و کنترل کارگران باعث شیوع این بیماری در کشور شده از اینرو لازم است برای کنترل و پیشگیری از شیوع این بیماری مرغداران حساسیت لازم را در این زمینه از خود نشان دهند.»
یکی دیگر از دغدغههای مرغداران شیوع بیماری آنفولانزای مرغی با شروع فصل سرد است. اما معاون بهداشتی و پیشگیری سازمان دامپزشکی در اینباره گفته که «در حال حاضر کانونهای گزارش شده از آنفولانزای پرندگان در کشور صرفا در حیات وحش در تالاب میقان و بابلسر بوده و چند مورد هم در اردبیل، سمنان و مازندران در طیور بومی دیده شده است.»
این بیماریها در حالی به تهدیدی جدید برای صنعت مرغداری ایران تبدیل شده که فعالان این صنعت پیشتر نیز مشکلاتی دیگر داشتهاند. حبیب اسدالله نژاد مدیرعامل اتحادیه مرغداران گوشتی به تازگی گفته با وجود آنکه قیمت هر قطعه جوجه یکروزه ۶ هزار تومان تصویب شد، اما در هفتههای اخیر به ۱۲ هزار تومان هم رسید که مجدد با روند کاهشی نرخ هر قطعه جوجه در بازار ۸ هزار و ۵۰۰ تومان است.
او پیشبینی کرده که در صورت افزایش حجم جوجهریزی، قیمت مرغ از دهه سوم آذر کاهش یابد.
مرغ و تخممرغ از جمله مواد خوراکی هستند که در سالهای گذشته با گرانی چشمگیر روبرو شدند. مافیای واردات نهادههای دامی، با دریافت ارز دولتی معروف به دلار ۴۲۰۰ تومانی، نهاده مورد نیاز کشور را وارد نکرد و آن بخش از کالایی هم که وارد شد از سوی همین مافیا به صورت قطرهچکانی به بازار رسید. در نتیجه قیمت نهادههای دامی به شدت افزایش یافت و مرغداران و دامداران برای تهیه خوراک مرغ و دام با بحران روبرو شدند. افزایش هزینه خوراک، در کنار افزایش دیگر هزینهها مثل دستمزد و حمل و نقل سبب شد قیمت تمام شده مرغ و تخممرغ افزایش پیدا کرده و این دو کالا با قیمتهای رو به افزایش در بازار روبرو شوند.
همچنین هزاران مرغداری در سالهای گذشته ورشکسته و تعطیل شدند. خروج این مرغداریها از چرخه تولید در کنار کاهش جوجهریزی با هدف کاهش هزینه تولید، سطح تولید در کشور را کاهش داد و این مورد نیز به عامل دیگری برای گرانی این اقلام تبدیل شد.
وبسایت تجارتنیوز پیشتر از تعطیلی ۲۰ درصد از مرغداریهای ایران خبر داده و دلیل این اتفاق را به نقل از رضا مبصری دبیر انجمن تولیدکنندگان مرغ، «نرسیدن خوراک مرغ به دست مرغداران» اعلام کرد و افزود که «افزایش کرایه حمل و نقل»، «قیمتگذاری دستوری دولت»، و «ورشکستگی به دلیل نوسان قیمت» از دیگر علتهای تعطیلی مرغداریها در ایران است.
مشکلات مرغداران نه در دولت حسن روحانی و نه در دولت ابراهیم رئیسی حل نشده و همچنان ادامه دارد. هفته گذشته یک فعال صنفی اقتصادی در ایران گفت طی ۱۰ روز گذشته ذرت و سویا در سامانه بازارگاه نهادههای مرغداران تأمین نشده و ادامه این روند ممکن است به تعطیلی مرغداریها منجر شود.
پرویز فروغی دبیر کانون مرغداران گوشتی نیز گفته است که در صورت تأمین نهادهها از سوی مراجع مسئول ۲۰ روز دیگر طول میکشد این نهادهها به دست تولیدکنندگان برسد و طی این مدت مرغداران مجبور شدهاند نهادههای ضروری را «با نرخ آزاد» بخرند.
در پی گرانی اقلام اساسی دولت رئیسی قرارگاهی با عنوان «قرارگاه امنیت غذایی» در وزارت جهاد کشاورزی ایجاد کرد. یکی از اقدامات این قرارگاه عرضه کالاهای اساسی با نرخ دولتی در سامانهای به اسم «بازرگام» بود. این اقدام در پی این صورت گرفته که مقامات جمهوری اسلامی معتقدند اقتصاد ایران در حوزه تولید و تأمین کالا با هیچ مشکلی روبرو نیست و گرانی کالاها به دلیل «واسطهگری» و «دلالبازی» و «احتکار» است. در نتیجه چنین دیدگاهی دولت توهم دارد که با قیمتگذاری دستوری، مشکلات مردم را در زمینه «کاهش قدرت خرید» و «کوچک شدن سفرهها» حل میکند!
بر اساس ادعای دولت ۵ قلم کالای اساسی شامل مرغ، تخم مرغ، برنج، روغن و شکر با قیمت رسمی در سامانه «بازرگام» عرضه و رایگان ارسال میشود. دولت همچنین اعلام کرده که از هفته آینده لبنیات هم به این لیست اضافه خواهد شد.
این در حالیست که اسماعیلقادریفر مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران درباره عرضه محصولات جدید در سامانه «بازرگام» در حال مصاحبه با برنامه «روی خط خبر» صداوسیمای جمهوری اسلامی بود که مجری برنامه از تمام شدن مرغ در این سامانه خبر داد. و البته مسئول مربوطه تکذیب کرد!
اینهمه در حالیست که علی بهادری جهرمی سخنگوی دولت رئیسی چند وقت پیش مدعی شد مردم دیگر دغدغه خرید مرغ ندارند چرا که دیگر هیچ صفی برای مرغ در کشور دیده نمیشود!
همزمان با این ادعا، خبرگزاری حکومتی تسنیم اعتراف کرد که علت نبود صف مرغ در کشور، نه رفع نیاز مردم، بلکه به خاطر گرانی سرسامآور مرغ است که باعث میشود مردم توان خرید آن را نداشته باشند.
تسنیم در گزارشی دیگر نوشت: «این روزها گرانی مرغ و لبنیات باعث شده تا این کالاهای اساسی به تدریج از سفره خانوادهها حذف شوند».