بازار بورس ایران همچنان با ریزش‌های قابل توجه روبروست. رئیس قوه قضاییه جمهوری اسلامی گفته «بورس روال عادی و متداول ندارد» و کارشناسان نسبت به «افزایش سرمایه شرکت‌ها» در بازار بورس هشدار می‌دهند.
برخلاف وعده‌هایی که ابراهیم رئیسی (قاضی مرگ) و تیم اقتصادی وی درباره بازار بورس مطرح کرده بودند، روند بازار بورس کشور همچنان ثبات نیافته و با التهاب روبروست.
در نخستین ساعات آغاز به کار بازار بورس، امروز سه‌شنبه ۱۶ آذر ۱۴۰۰، شاخص کل بورس پس از افت سه هزار و ۲۷۴واحدی (۰.۲۴درصد) در ارتفاع یک میلیون و ۳۳۹هزار واحد قرار گرفت و همچنین شاخص کل هم‌وزن با کاهش ۰.۲۳درصدی مواجه شد.
ریزش در بازار بورس ایران در روزها و هفته‌های گذشته ادامه داشته است. التهاب موجود در بازار بورس برخلاف همه وعده‌هایی است که ابراهیم رئیسی و تیم اقتصادی او درباره ساماندهی به این بازار مطرح کرده بودند.
اواخر خردادماه امسال ابراهیم رئیسی به تالار بورس ایران رفت و در بازدیدی نمایشی با سهامداران گفتگو کرد. رئیسی در این دیدار گفته بود که «متأسفانه کار اشکالاتی داشت که سهامداران به ویژه سهامداران خُرد را نگران کرده است. نباید مشکلات را پشت گوش انداخت بلکه باید در دل مشکلات رفت، راه‌حل‌ها را پیدا کرد و با کمک همه کسانی که می‌توانند نقش آفرین باشند، وضعیت را به سرعت اصلاح کرد.»
رئیسی همچنین تأکید کرده بود مشکلاتی را که سهامداران از دست پنهان دولت در ایران و بازی‌های مافیاهای بورسی دارند، حل خواهد کرد: «همه تلاش ما این است که مشکلات مردم حل شود و امید و اعتماد به جامعه برگردد و اینهم با حرف نمی‌شود؛ باید ساز و کارها را دنبال کنیم!»
اینهمه در حالیست که وضعیت بورس همچنان غیرعادی است. مافیاهای بورسی که رانت اطلاعاتی در دولت دارند، در حال جمع کردن سود کلان از بازار هستند و دولت نیز با اقداماتی چون فروش اوراق قرضه و فروش سهام شرکت‌ها در حال جبران بخشی از کسری بودجه کشور است. این مبالغ همگی از جیب مردمی برداشته می‌شود که با تبلیغات حکومت و برای داشتن کمک خرج، از جمله تبلیغات علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی و حسن روحانی رئیس دو دولت قبلی و همچنین مقامات دولتی کنونی، سرمایه‌های خود را به بازار بورس آوردند!
التهاب در بازار بورس با ناامیدی سهامداران از نتیجه‌بخش بودن مذاکرات احیای برجام در وین و چشم‌اندازی ناخوشایند از شرایط اقتصاد کشور در ماه‌های آینده افزایش یافته است. این موضوع می‌تواند بستر اعتراضاتی گسترده از سوی سهامدارانی باشد که زیان می‌بینند. به نظر می‌رسد این خطر از سوی مقامات جمهوری اسلامی نیز احساس شده و رئیس قوه قضاییه نسبت به وضعیت بازار بورس هشدار داده است.
غلامحسین محسنی اژه‌ای رئیس قوه قضاییه جمهوری اسلامی روز دوشنبه ۱۵ آذرماه از سازمان بازرسی کل کشور و دادستان کل کشور خواسته درباره وضعیت بازار بورس تحقیق کنند. رئیس قوه قضاییه گفته که این موضوع در گذشته دنبال شده «اما به نظر من کفایت نمی‌کند و عقیده دارم بسیاری از موضوعات را اگر یکبار دنبال شوند و سپس رها شوند ما به نتیجه مطلوب خود نخواهیم رسید.»
با جود رکود تورمی شدید، رشد منفی اقتصادی و همچنین تحریم‌ها، شاخص بورس تهران از اواخر سال ۱۳۹۸ به شکل عجیبی رشد یافت بطوری که شاخص از حدود ۵۰۰ هزار واحد در ابتدای سال گذشته خورشیدی به بالای دو میلیون واحد در امرداد پارسال جهش کرد. همزمان دولت حسن روحانی و علی خامنه‌ای مردم را تشویق به سرمایه‌گذاری در بازار بورس کردند و بسیاری از شهروندانی که با مشکل تأمین هزینه زندگی به دلیل کاهش ارزش ریال روبرو بودند سرمایه‌های اندک خود را به بازار بورس وارد کردند. پس از چند ماه از امرداد سال گذشته شاخص با ریزش شدید روبرو شد.
کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی آبان امسال با انتشار گزارشی، از زیان «۷۰ میلیارد دلاری» مردم از ریزش شاخص بورس طی ماه‌های گذشته خبر داد.
در هفته‌های گذشته نیز بازار بورس با التهابات زیادی روبرو شده است. کارشناسان معتقدند تیم اقتصادی دولت رئیسی نسخه‌هایی را که پیشتر در بازار بورس جوابگو بود اجرا می‌کند که در حال حاضر برای این بازار بحران‌زا هستند. افزایش سرمایه شرکت‌ها از این موارد است.
حمید سوری کارشناس بازار سهام در اینباره گفته «بارها دیدم که مدیران شرکت‌ها و ناشران بورسی افزایش سرمایه شرکت را به عنوان خبر خوب اعلام می‌کنند. در صورتی که در این شرایط افزایش سرمایه برای سهامدار خبر خوبی نیست.»
او در ادامه افزوده است: «باید به ناشران بورسی هشدار داد که اگر قصدشان حمایت از بازار سهام است لازم است بدانند خبر افزایش سرمایه زیر هزار درصد در چنین شرایطی نه تنها خبر خوبی نیست و به روند قیمتی سهم کمک نمی‌کند. بلکه نظم را هم بر هم می‌زند.»
پیشتر در آبان‌ماه امسال نیز محمدحسن آصفری نماینده اراک در مجلس شورای اسلامی با اشاره به نوسانات ماه‌های گذشته بورس تهران گفته بود که وضع بورس خراب است و «با تنفس مصنوعی هم دیگر برنمی‌گردد». او همچنین از وزیر اقتصاد خواسته بود که اقدام عملی در راستای تحقق وعده‌های ابراهیم رئیسی در زمینه بورس انجام دهد.
همچنین روزنامه دنیای اقتصاد نتایج یک نظرسنجی درباره بازار بورس منتشر کرده و نوشته که «نتایج یک نظرسنجی درباره مقصد (بازار) مورد علاقه ایرانی‌ها برای سرمایه‌گذاری نشان می‌دهد، اولویت شماره یک افراد برای سرمایه‌گذاری، «بازار زمین و مسکن» است. بازاری که رونق سرمایه‌گذاری در آن، به قیمت رکود سرمایه‌گذاری در بخش واقعی اقتصاد تمام می‌شود و تبعاتش، فقر مسکن و هزار و یک مشکل اقتصادی برای کل جامعه است.»
بر اساس این گزارش «نتیجه نظرسنجی به شکل خیلی ساده می‌گوید: شرایط اقتصادی و سیاست‌های اقتصادی در کنار ریسک‌های غیراقتصادی نیرویی را به وجود آورده است که سرمایه های ایرانی‌ها را به سرمایه‌گذاری‌های غیرمولد به‌ویژه ملاکی منحرف می‌کند. اثر ثانویه این نیرو باعث شده است، بخش تولید و مسیرهای متصل‌کننده سرمایه‌ها به این بخش (یعنی بورس) از چشم سرمایه‌گذاران بیفتد.»
در این گزارش افزوده شده که «آنچه باعث هجوم سرمایه‌ها به سمت این بازار شده و آن را «جذاب‌ترین مقصد» و «امن‌ترین پناهگاه سرمایه» کرده، دو عامل است. عامل اول «نیروی دافعه در بازارهای منتهی به تولید همچون بازار سرمایه» و عامل دوم «بی‌هزینه بودن انجماد سرمایه در بازار غیرمولد ملک» است.»
