سریلانکا قرارداد ۲۵۱ میلیون دلاری «نفت در برابر چای» را با جمهوری اسلامی ایران امضا کرده است. طبق این قرارداد سریلانکا بدهی نفتی خود را با چای تسویه می‌کند.
به نظر مى رسد رژیم ایران برای حل مشکل تبادلات بانکی با خارج، مجبور شده است به تهاتر نفت با کالا تن بدهد.
سریلانکا و ایران یادداشت تفاهمی برای تسویه طلب معوقه نفت به ازای چای به ارزش مشابه را امضا کردند.
بر اساس این تفاهم، ۲۵۱ میلیون دلار بدهی سریلانکا به شرکت ملی نفت ایران از طریق صادرات چای سیلان تسویه خواهد شد.
علیرضا پیمان پاک رییس سازمان توسعه تجارت گفته است: «از ۹ سال پیش حدود ۲۵۰ میلیون دلار پول حاصل از صادرات نفت ایران به سریلانکا در این کشور بلوکه شده و امکان ترخیص آن وجود نداشت. خوشبختانه در مذاکرات اخیر ما به راه حلی مکتوب رسیدیم تا این پول و سود آن در سال‌های گذشته در قالب کالاهایی مانند چای به ایران بازگردد.»
ایران در چند دهه گذشته جزو ۱۰ کشور اصلی واردکننده چای سیلان بوده است. واردات چای سیلان که در سال ۲۰۱۶ حدود ۴۷ درصد سهم بازار ایران را داشته به دلیل تحریم‌‌هاى اقتصادی در سال ۲۰۲۰ تا حدود ۲۵ درصد کاهش یافت.
جمهوری اسلامی ایران بعد از تحریم‌‌هاى آمریکا در تبادلات مالی و بانکی دچار مشکل شده و دولت ابراهیم رئیسی نیز مانند دولت قبلی مجبور است «تهاتر نفت با کالا» را پیش ببرد تا برخی از طلب‌های خود را دست‌کم به صورت کالا به ایران وارد کند. آنهم در حالی که رژیم ایران به پول نقد بیش از هر چیز دیگری نیاز دارد ولی مجبور است نفت را با تخفیف در مقابل کالاهای بنجل کشورهای بدهکار بفروشد.
جمهوری اسلامی ایران به دلیل اینکه روابط بانکی با بسیاری از کشورها ندارد، می‌تواند از طریق تهاتر نفت با کالا بخشی از مشکلات تبادلات بانکی را حل کند ولی کارشناسان امور و برخی مسئولان، مبادله کالا با نفت را به زیان ایران می‌دانند.
رئیس سازمان توسعه تجارت و معاون وزیر صمت ایران گفته است: «ما استفاده از ظرفیت بازار کشورهای منطقه و همسو را دنبال کرده‌ایم و این تلاش‌‌ها باید از سوی بخش خصوصی و اتاق بازرگانی دنبال شود تا امکان دستیابی به اهداف صادراتی و تجاری بلندمدت فراهم شود.»
اما حمیدرضا صالحی عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران اخیرا در گفتگو با ایلنا گفته که تهاتر نفت با کالا از آنجا که ایران روابط بانکی ندارد تا حدى مشکلات شبکه بانکی را حل می‌کند ولى به ضرر ایران است چون «بابت تهاتر نفت با کالا، باید هم امتیاز داد و هم تخفیف».
صالحی افزوده: در این الگو باید هر کالایی را با هر قیمتی پذیرفت. از طرفی چون کالای صادراتی ما نفت خام، فرآورده و یا محصول پتروشیمی است، برای معامله و همراهی با ما تخفیف می‌خواهند. علاوه بر آن کیفیت کالایی را که به ما ارائه می‌دهند، در نظر نمی‌گیرند.
