گزارش سالانه میلادی «مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران» از وضعیت حقوق بشر در ایران نشان می‌دهد بیش از ۲۵۰۰ تجمع اعتراضی در این سال برگزار شده و بازداشت کارگران ۵۳درصد افزایش داشته است.
«مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران» (هرانا) در گزارش سالانه میلادی از موارد نقض حقوق بشر در ایران از برپایی ۲هزار و ۵۴۱ تجمع اعتراضی خبر داد. این اعتراضات از اول ژانویه تا ۲۰ دسامبر ۲۰۲۰ در ایران برگزار شده‌اند.
بر اساس این گزارش، ۵۱ درصد اعدام‌شدگان به اتهام قتل در ایران اعدام شدند. ۴۰درصد به اتهام مواد مخدر، ۴درصد به اتهام امنیتی- سیاسی (محاربه)، ۳درصد به اتهام جرائم جنسی و ۲درصد با اتهامات نامعلوم در ایران اعدام شدند.
بر این اساس، استان خراسان رضوی با بیش از ۱۳درصد و استان البرز با ۱۱/۷۱ درصد، بالاترین شمار اعدام را داشته‌اند.
بر اساس آمارهای موجود، ۵درصد از اعدام‌شدگان زن و ۸۷درصد مرد بوده‌اند.
سازمان حقوق بشر در ایران می‌گوید اجرای حکم اعدام نسبت به سال ۲۰۲۰، ۲۶درصد افزایش داشته است. همچنین صدور احکام اعدام با کاهش ۱۰درصدی همراه بوده است.
در بخش دیگری از این گزارش آمده که بیش از ۱۶ هزار و ۵۳۰ ماه حکم زندان برای منتقدان و محکومیت شهروندان به ۶هزار و ۹۸۲ ضربه شلاق به مدت یکسال صادر شده است.
در سال ۲۰۲۱ همچنین دستگاه قضایی جمهوری اسلامی دستکم ۲۹۹ شهروند اعم از ۴ کودک‌مجرم را اعدام کرده، در حالی که ۸۸درصد اعدام‌ها بطور مخفیانه انجام شده است.
در گروه حقوق «قومی- ملی» بازداشت ۴۴۵ شهروند مستند شده که اتهام ۴۰۹ نفرشان مشخص نیست. برای ۶۱ نفر نیز یکهزار و ۳۴۸ ماه زندان صادر شده و یکهراز و ۱۷۱ ماه حبس تعزیری و ۱۷۷ ماه حبس تعلیقی را شامل می‌شود. همچنین ۱۰۳ نفر به نهادهای امنیتی- قضایی احضار شده‌اند.
بازداشت قومیت‌های ایرانی در سال میلادی ۲۰۲۱ به نسبت یکسال قبل، ۵۵درصد افزایش داشته و صدور حکم زندان با کاهش ۲۱درصدی روبرو بوده است.
اقلیت‌های مذهبی نیز در مقایسه با سال گذشته میلادی ۲۵ درصد کمتر بازداشت شدند و ۱۷درصد کمتر به زندان محکوم شده‌اند. با این حال، ۵۷ نفر بازداشت، ۱۱ نفر منع از فعالیت اقتصادی، ۶۰ مورد تفتیش منزل و ۲ مورد تخریب اماکن مذهبی برای اقلیت‌های دینی رخ داده است.
در بخش حق آزادی اندیشه و بیان بازداشت‌ها رشد ۱۲درصدی داشته ولی احکام صادره توسط دستگاه قضایی ۴۸درصد با کاهش همراه بوده است.
گزارش سازمان حقوق بشر در ایران از دستگیری یکهزار و ۴۳ نفر، احضار ۲۵۶ نفر، توقیف ۲ نشریه، اعلام جرم علیه ۲۱ نشریه و یکصد و ۱۱ محاکمه و ۱۷ مورد ممنوعیت خروج خبر داده است.
فشار بر این عرصه منجر به اختلال ۱۷ مورد در اینترنت، ۲ مورد اختلال ارتباطات مخابراتی و مواردی از ضرب و شتم و تهدید و ارعاب و برگزاری ۷۷ مورد تجمع و ۲۶ مورد ممانعت از تجمع می‌شود.
در سال ۲۰۲۱ در این حوزه، برای ۲۱۵ نفر توسط مراجع قضایی ۱۰ هزار و ۱۴۰ ماه حبس صادر شد.
گزارش این سازمان حقوق بشری در حوزه مشاغل و اتحادیه نیز از برگزاری بیش از یکهزار و ۲۶۱ تجمع صنفی و ۱۹۲ مورد اعتصاب خبر می‌دهد که از ۴ تجمع نیز در این حوزه جلوگیری شده است.
۲۶ مورد بازداشت فعالان صنفی، ۶۷ ماه محکومیت به حبس برای ۲ نفر از فعالان صنفی، ۲۳ میلیون و پانصد هزار تومان جریمه نقدی و ۷۴ ضربه شلاق برای ۳ نفر، ۸ مورد احضار به مراجع قضایی -امنیتی، ۲۳ مورد پلمپ اماکن، ۴ مورد محاکمه در مراجع قضایی، ۴۰۵ مورد اخراج و تعدیل، دستکم ۱۴۷ ماه حقوق تعویقی، ۲ مورد خودکشی، ۴ مورد تفتیش منزل و ۵ مورد ضرب و شتم از موارد دیگر نقض حقوق اصناف در ایران است.
بازداشت اعضای اتحادیه‌ها و اصناف به نسبت پارسال ۴۴درصد کم شده و صدور حکم نیز ۸۷ درصد با کاهش مواجه بوده است.
بر این مبنا همچنین در یکسال گذشته دستکم ۴ سرباز دست به خودکشی زده‌اند. ۳ دانشجو بازداشت و ۲۴ مورد نیز به دلیل باورهای مذهبی از تحصیل منع شده‌اند. بازداشت دانشجویان به نسبت سال قبل، ۵۰درصد کاهش داشته است.
بررسی آمار نقض حقوق فعالان کارگری نشان می‌دهد که بازداشت کارگران به نسبت سال قبل ۵۳درصد افزایش داشته است. در سال ۲۰۲۱ دست کم ۶۱۸ تجمع کارگری، ۹ مورد ممانعت از تجمع و ۳۳۹ اعتصاب کارگری به وقوع پیوست. بیشتر این تجمعات در ارتباط با مطالبات مزدی صورت گرفتند.
بر اساس این گزارش، مجموعا ۶۴ تن بازداشت، ۹ فعال کارگری و یا مدافع حقوق کارگران به ۲۷۶ ماه حبس تعزیری، ۱۲۴ ضربه شلاق و بیست و سه میلیون تومان جریمه نقدی محکوم و ۴۲ نفر به مراجع قضایی و امنیتی احضار شدند. همچنین، ۷ مورد محاکمه در مراجع قضایی، ۱۰ مورد خودکشی و ۷ مورد خودسوزی کارگر، ۹ مورد ضرب و شتم، ۳ مورد تفتیش منزل، ۲ مورد ممنوع‌الخروجی و ۲ مورد اجرای حکم حبس به ثبت رسیده است.
در این سال میلادی دستکم ۲۱۱۷ مورد کودک‌آزاری، ۱۵ مورد تجاوز و آزار جنسی کودکان، ۱۱ مورد قتل کودکان، ۱ مورد قتل ناموسی، ۱ مورد خودسوزی، ۵۴ مورد خودکشی کودکان، ۲ مورد اسیدپاشی، ۲۹ مورد فروش و قاچاق کودکان، ۱۴۴۸ مورد فعالیت اقتصادی، ازدواج بیش از ۹ هزار کودک و بیش از ۳ میلیون کودک محروم از تحصیل مستند شده است.
همچنین دستکم ۴۳ زن مورد خشونت جسمی و جنسی قرار گرفتند و ۲۰ هزار و ۱۸۷ مورد همسرآزاری، ۱۳مورد قتل زنان، ۲۴ مورد قتل ناموسی، ۸ مورد خودسوزی، ۳ مورد اسیدپاشی و ۴ مورد احضار فعالان این حوزه به مراجع قضایی- امنیتی گزارش شده است.
در بخش نقض حقوق زندانیان در سال ۲۰۲۱ نیز ۵۷۵ گزارش گردآوری شده که شامل ۲۶ مورد ضرب و شتم، ۲۳۲ مورد عدم رسیدگی یا محرومیت از خدمات پزشکی زندانیان، ۱۳۶ مورد انتقال غیرقانونی زندانی به سلول انفرادی، ۱۳۱ مورد اقدام به اعتصاب غذای زندانیان، ۷۷ مورد انتقال اجباری یا تبعید زندانیان، ۲۴۶ مورد تهدید و اعمال فشار به زندانی، ۲۶ مورد جلوگیری از ملاقـات بـا زندانی، ۲۳ مورد شکنجه روحی و فیزیکی، ۲۰ مورد مرگ زندانی بر اثر بیماری، ۵ مورد خودکشی و ۱ مورد خودسوزی زندانی، ۵ مورد قتل زندانی توسط ماموران، ۶۸ مورد عدم دسترسی به وکیل، ۴۹۵ مورد نگهداری زندانی در محیط نامناسب، ۳۸ مورد اعتراف‌گیری، ۵۷ مورد عدم تفکیک جرائم زندانی و ۷۵ مورد محرومیت از مرخصی استعلاجی بوده است.
همچنین در حوزه بازداشت‌شدگان ۱۷۲ مورد بی‌خبری و ۲۷۲ مورد بلاتکلیف نگاه داشتن بازداشت‌شدگان گردآوری شده است.
