اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده موج تازه‌ای از گرانی و کمبود مواد غذایی را سبب شده است. قیمت بسته ۹۰۰ گرمی شکر در فروشگاه‌های آنلاین به بیش از ۲۱ هزار تومان رسیده و قیمت انواع برنج نیز از هفته گذشته تا کنون ۱۰ تا ۲۰ درصد گران شده است.
قیمت شکر هفته گذشته ۱۲ هزار و ۸۰۰ تا ۱۳ هزار تومان بود اما این هفته به کیلویی ۱۴ هزار و ۸۰۰ تا ۱۵ هزار تومان رسیده است و البته نایاب شده است. بسیاری از فروشگاه‌ها شکر ندارند و می‌گوید کمیاب شده است و قیمت بسته ۹۰۰ گرمی شکر در فروشگاه‌های آنلاین به بیش از ۲۱ هزار تومان رسیده است. مقامات دولتی سال گذشته گفته بودند که شکر تا پایان سال ۱۴۰۰ شکر گران نمی‌شود اما خردادماه امسال شرکت بازرگانی دولتی ایران قیمت عرضه هر کیلوگرم شکر درب کارخانه را ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام کرد.
برخی فعالان بازار گفته‌اند که کارخانههای تولیدی و واردکنندگان، به دلیل قوانین جدید مالیات بر ارزش افزوده در حال ارزیابی و قیمت‌گذاری جدید کالاها هستند و در نتیجه چرخه عرضه مختل شده است.
انجمن صنفی کارخانههای قند و شکر ایران نیز به تازگی اعلام کرد که بر اساس قانون جدید معافیت مالیات ارزش افزوده، شکر از بخش معافیت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مالیاتی حذف شده است و بنابراین از تاریخ ۱۳ دی ماه۱۴۰۰ تولیدکنندگان باید نسبت به وصول ۹ درصد بهای شکر در هر فروش اقدام و در موعد مقرر به حساب سازمان امور مالیاتی واریز کند.
بهمن دانایی دبیر انجمن صنفی کارخانههای قند و شکر ایران درباره اثرات قانون جدید مالیات بر ارزش افزوده گفته است: «کسانی که تولیدکننده کالاهای مشمول مالیات بر ارزش افزوده هستند، به نوعی مأمور وصول مطالبات دولت می‌شوند. یعنی فروشندگان باید این مالیات را از مصرف‌کننده اخذ و به حساب سازمان امور مالیاتی واریز کنند.»
او افزوده که «قیمت شکر برای هر بنگاه تولیدی بنا بر نرخ تمام شده آنها متفاوت است. اخذ این مالیات ۹ درصدی بستگی به قیمت فروش شکر درب کارخانه تولیدکننده دارد. به عنوان مثال چنانچه قیمت شکر را کیلویی ۱۲ هزار و ۷۰۰ تومان در نظر بگیریم مالیات ۹ درصدی آن کیلویی هزار تومان می‌شود.»
بر اساس آنچه بهمن دانایی گفته، مقامات حکومتی با توجیه ضرر داشتن مصرف شکر، از گران شدن آن استقبال کرده‌اند: «اخذ مالیات بر کاهش تقاضای کالاها حتما اثرگذار است. وزارت بهداشت هم از این تصمیم دولت حمایت می‌کند. چرا که معتقد است مصرف این کالا برای مردم زیانبار است. یعنی افراد معتقدند مصرف کمتر شکر در بحث کنترل دیابت و امثالهم اثرگذار است.»
برنج، بیسکویت، شکلات، روغن از جمله کالاهای دیگریست که در روزهای گذشته با افزایش قیمت روبرو شده‌اند. روغن جامد که قیمت آن برای حلب ۱۶ کیلویی از حدود ۷۰ هزار تومان به ۱۰۰ هزار تومان رسیده، در بازار کمیاب هم شده است.
قیمت برنج در یک هفته گذشته با افزایش ۱۰ تا ۲۰ درصدی روبرو شد. حسن تقی‌زاده رئیس اتحادیه برنج‌فروشان بابل در گفتگو با ایلنا در اینباره گفته که «قیمت برنج طارم هفته پیش ۵۵ هزار تومان بود این در حالیست که در هفته جاری قیمت این برنج به کیلویی ۶۰ هزار تومان رسید. برنج هاشمی کیلویی ۶۳ هزار تومان، امراللهی کیلویی ۶۵ هزار تومان، شیرودی کیلویی ۴۲ هزار تومان، فجر کیلویی ۵۰ هزار تومان و برنج ندا کیلویی ۴۰ هزار تومان رسید.»
به گفته حسن تقی‌زاده با افزایش قیمت برنج عرضه این محصول نیز کاهش پیدا کرده است. در حال حاضر تولیدکنندگان و کشاورزان تولیدات خود را فروخته‌اند و ۸۰ درصد برنج تولید شده در دست دلال‌ها و فروشگاه‌های بزرگ زنجیره‌ای است آنها هستند که مانع عرضه به موقع برنج در کشور می‌شوند.
تقی جعفریان رئیس اتحادیه شالیکوبی‌داران مازندران نیز گفته که «در سال جاری برنج ۴۰ درصد کاهش تولید را تجربه کرده است. در حال حاضر بخش قابل توجهی از برنج تولید شده از سوی دلال‌ها دپو شده و آنها با هر نرخی که بخواهند این محصول را عرضه می‌کنند.»
گمرک ایران نیز از ۹ درصد ارزش افزوده بر کالاهای وارداتی ضروری خبر داده و گفته بود که «از تاریخ ۱۴۰۰/۱۰/۱۳ تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان کالاهای معاف از مالیات ارزش افزوده باید برچسب معافیت از مالیات بر ارزش افزوده روی بسته‌بندی کالاهای مزبور درج کنند.»
بر اساس این بیانیه که ۵ دی ماه منتشر شد واردات محصولاتی از قبیل تخم ماکیان، انواع گوشت، آرد و نان، شیر، پنیر، ماست، برنج و حبوبات، سویا و انوع روغن‌های خوراکی، همچنین شیر خشک مخصوص تغذیه کودکان از تاریخ ۱۳ دی ماه مشمول ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده شدند.
https://kayhan.london/1400/10/06/%d8%a7%d9%81%d8%b2%d8%a7%db%8c%d8%b4-%d9%82%db%8c%d9%85%d8%aa-%d8%af%d8%a7%d8%b1%d9%88-%d9%88-%d9%85%d9%88%d8%a7%d8%af-%d8%ae%d9%88%d8%b1%d8%a7%da%a9%db%8c%d8%9b-%d9%85%d8%a7%d9%84%db%8c%d8%a7%d8%aa
این در حالیست که مرکز اطلاعات راهبردی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گزارشی درباره متوسط قیمت مهم‌ترین اقلام خوراکی در مناطق شهری در آبان امسال اعلام کرده که «برنج ایرانی و خارجی به ترتیب ۵۵.۹ و ۱۸.۷ درصد نسبت به پارسال گران شده‌اند و حتی در عرض یک ماه نیز گران‌تر شده‌اند. قیمت گوشت گوسفند، گوساله و مرغ نیز به ترتیب ۱۶، ۳۶ و ۳۱ درصد رشد کرده‌اند.»
لبنیات از دیگر کالاهایی است که در این گزارش بیش از ۷۰ درصد گرانی در یکسال را تحمل کرده‌اند. شیر، ماست و پنیر پاستوریزه به ترتیب ۶۱، ۷۴ و ۷۹ درصد گران شده‌اند. در گروه‌های خوراکی دیگر نیز افزایش قیمت چشمگیری در عرض یکسال دیده می‌شود؛ کره پاستوریزه ۴۹ درصد، روغن خوراکی ۵۵.۸ درصد، رب گوجه‌فرنگی ۷۵ درصد، قند ۶۷ درصد، لوبیا چیتی ۵۶.۴ درصد، سیب زمینی ۷۱.۳ درصد و شکر ۷۰ درصد گران‌تر شده‌اند. میوه‌ها نیز بین ۳۰ تا ۵۲ درصد گران شده‌اند. این نمودار زیر روند گرانی موز، خیار، پرتقال و سیب را نشان می‌دهد.
اکنون با موج تازه گرانی کالاها که از روزهای گذشته و متأثر از قانون مالیات بر ارزش افزوده آغاز شده، مشخص نیست سفره‌های مردم باز چقدر کوچکتر خواهد شد!
